Vì sao các nước giàu luật hoá “quyền sạc điện”?

Trái ngược với thực trạng dở khóc dở cười tại Việt Nam khi nhiều chủ sở hữu xe điện không được phép sạc trong toà nhà, nhiều nước phát triển trên thế giới đã luật hoá “quyền sạc điện” để đảm bảo lợi ích của cư dân trong các khu chung cư.

Chủ sở hữu chung cư tăng tốc hoàn thiện hạ tầng cho sạc xe điện

Trước nhu cầu ngày càng gia tăng của người dùng xe điện, bộ luật xây dựng quốc gia sửa đổi của Australia sẽ sớm đưa quy định lắp đặt bộ sạc điện vào tất cả các tòa nhà mới. Dù quy định chưa có hiệu lực, cách đây ít ngày, chủ sở hữu một tòa chung cư ở phía bắc thủ đô Canberra đã chủ động chi khoảng 200.000 USD để cải tạo hạ tầng dây điện và ống dẫn cho việc lắp đặt điểm sạc xe điện tại tầng hầm, theo ABC News.

Chia sẻ về lý do, ông Neil Le Quesne - đại diện Hội đồng chủ sở hữu tòa nhà cho biết: “Mọi người đều muốn sạc xe ngay tại nhà, bất kể đó là một căn bungalow hay chung cư”.

Ở Mỹ, các công ty, chủ sở hữu bất động sản chung cư, nhà ở cũng đang khẩn trương hoàn thiện hạ tầng cho việc sạc xe điện. Theo Governing, mặc dù có hơn 2,2 triệu xe điện trên đường phố Mỹ nhưng các trạm sạc công cộng chưa đủ đáp ứng. Một khảo sát vào tháng 10/2022 của Stalista cho thấy, có tới 77% người tiêu dùng Mỹ được cho biết muốn sạc xe điện tại nhà hơn là tại trạm công cộng. Do đó, các chủ sở hữu bất động sản đang nỗ lực “chạy đua” hoàn thiện hạ tầng, đảm bảo các tòa nhà đều sẵn sàng để lắp đặt bộ sạc cho cư dân sở hữu xe điện.

CBRE, một trong những tập đoàn dịch vụ bất động sản lớn nhất thế giới có trụ sở ở Dallas, gần đây đã thành lập một bộ phận mới để giúp chủ sở hữu tòa nhà xác định vị trí thích hợp để đặt điểm sạc cũng như giúp lập kế hoạch, lắp đặt và bảo trì thiết bị. Công ty chuyên cung cấp giải pháp trạm sạc xe điện Refuel Electric Solutions (REVS) cũng đang phối hợp với các doanh nghiệp bất động sản để lắp đặt các điểm sạc điện. “Những căn hộ không cung cấp cho người thuê tùy chọn sạc ô tô sẽ không thể kinh doanh được. Mọi căn hộ ở Mỹ đều sẽ cần có thiết bị sạc xe điện”, David Aaronson, Giám đốc điều hành của REVS cho biết.

Các đạo luật, quy định bắt buộc về trạm sạc trong chung cư trên thế giới

Để giải quyết bài toán sạc xe điện tại nhà, các quốc gia đã đưa ra nhiều quy định liên quan đến việc xây dựng trạm sạc ngay tại các tòa nhà chung cư tập trung nhiều căn hộ, thậm chí nhiều nơi còn ban hành luật về “quyền sạc xe điện”.

Đơn cử tại Mỹ, tháng 5/2022, bang Connecticut đã ban hành Tiêu chuẩn xây dựng trạm sạc xe điện bắt buộc có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2023. Theo đó, các tòa nhà mới của tiểu bang có chi phí lớn hơn 100.000 USD phải lắp đặt các trạm sạc EV Level 2 ở tối thiểu 20% chỗ đậu xe. Còn các tòa nhà thương mại hoặc chung cư mới có ít nhất 30 chỗ đậu xe phải có khả năng hỗ trợ các trạm sạc nhanh ở 10% số không gian đó.

Để thúc đẩy lắp đặt trạm sạc trong chung cư, đến nay đã có trên 10 tiểu bang ở Mỹ thông qua Đạo luật về Quyền sạc điện (Right To Charge). Luật quy định khác nhau tùy theo tiểu bang nhưng tất cả đều cấm chủ sở hữu tòa nhà và Hiệp hội chủ sở hữu nhà (HOA) ngăn cản cư dân lắp đặt và sử dụng bộ sạc xe điện tại chung cư, đồng thời luật cũng nêu rõ các yêu cầu lắp đặt bộ sạc đúng tiêu chuẩn quy định.

Điển hình như đạo luật sạc xe điện của Illinois ban hành vào tháng 6/2023 yêu cầu 100% chỗ đậu xe tại các ngôi nhà mới và tòa nhà nhiều căn hộ phải có hạ tầng đường dẫn sẵn sàng cho việc lắp đặt sạc xe điện. Các tiểu bang California, Colorado, Florida, Hawaii, Maryland, New Jersey, New York, Oregon và Virginia hay các thành phố như Seattle và Washington, D.C cũng đã ban hành luật về quyền sạc điện. Trước đó, California, bang dẫn đầu về sở hữu xe điện, đã thông qua bộ luật dân sự vào năm 2014 áp dụng cho cả các tòa nhà do chủ sở hữu và người thuê sử dụng, cho phép lắp đặt bộ sạc “trong căn hộ của chủ sở hữu hoặc trong một bãi đậu xe hay khu vực chung”.

Trong khi đó, tại châu Âu – thị trường xe điện lớn thứ hai thế giới, Vương quốc Anh đã ban hành Quy định xây dựng sửa đổi về việc lắp đặt các điểm sạc xe điện hoặc các tuyến cáp, có hiệu lực từ tháng 6/2022. Trong đó có các yêu cầu mới như mỗi khu nhà mới có bãi đậu xe đều phải có điểm sạc xe điện; Các khu dân cư có trên 10 chỗ đậu xe phải có ít nhất một bộ sạc xe điện,… Tại Na Uy, “thủ phủ” xe điện của châu Âu, từ 2016, Bộ Giao thông Vận tải đã ra Quy định yêu cầu phải phân bổ tối thiểu 6% khu vực sạc cho ô tô điện trong các tòa nhà và bãi đỗ xe mới

Tại châu Á, dù đi chậm hơn so với các nước phương Tây trong cuộc đua xe điện nhưng từ năm 2022, Nhật Bản đã có những động thái quyết liệt nhằm đẩy nhanh tiến độ phủ sóng trạm sạc tại các khu dân cư. Thủ đô Tokyo là đô thị đầu tiên của Nhật Bản sẽ áp dụng quy định bắt buộc, tất cả các tòa chung cư mới đều phải trang bị số bộ sạc cho xe điện tương đương tối thiểu 20% chỗ đậu xe từ năm 2025, với gói hỗ trợ hơn 29 triệu USD. Đến hết 2024, giới chức Tokyo hy vọng sẽ có thêm 3.100 bộ sạc được lắp đặt tại các tòa nhà chung cư, gấp 15 lần so với năm 2022.

Xu hướng đưa trạm sạc vào chung cư cũng đang được khuyến khích ở nhiều nơi tại Australia trong bối cảnh quốc gia này đang nỗ lực thúc đẩy sự phát triển của thị trường ô tô điện. Giữa tháng 9 vừa qua, chính quyền bang New South Wales đã công bố kế hoạch đầu tư 260 triệu USD, trong đó ưu tiên phát triển cơ sở hạ tầng trạm sạc trên các tuyến đường, khu chung cư… nhằm thúc đẩy xu hướng xe điện và sớm đạt mục tiêu phát thải Net Zero.

“Dù đó là ở các tòa nhà chung cư, bãi đậu xe hay bên đường, chúng tôi cam kết đảm bảo cơ sở hạ tầng sẵn sàng để hỗ trợ cho người dùng xe điện.”, Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Biến đổi Khí hậu bang New South Wales Penny Sharpe khẳng định.

Trước đó, vào năm 2022, New South Wales đã công bố kế hoạch trị giá 10 triệu đô la Úc để hỗ trợ 125 tòa chung cư lớn lắp đặt các trạm sạc.

* Theo ABC News, The Strait Times, Motor Trend, Statista, The Conversation