Giải cứu đại gia: Từ

Giải cứu đại gia: Từ "ánh sáng cuối đường hầm" đến “đứt gánh” giữa đường

Nguyễn Thu Huyền
Thứ 5, 12/10/2023 | 19:00
0
Việc giải cứu bằng cách tái cấu trúc toàn diện mỗi công ty từ hoạt động kinh doanh cho đến các khoản nợ đòi hỏi thời gian dài hơi và chiến lược kinh doanh đúng đắn.

Giải cứu bất thành

Tái cấu trúc doanh nghiệp là quá trình doanh nghiệp cải thiện các vấn đề nội tại dựa trên nền tảng sẵn có, trong bối cảnh môi trường kinh doanh thay đổi, hoạt động của doanh nghiệp bộc lộ sự yếu kém, mất cân đối. Thực tế, trong bối cảnh môi trường kinh doanh gặp nhiều khó khăn, rủi ro thì việc tái cấu trúc là giải pháp sống còn mà doanh nghiệp phải làm.

Nhiều năm qua, trên thương trường đã chứng kiến nhiều doanh nghiệp không chỉ dựa vào ngân hàng và các kênh huy động vốn truyền thống mà đã tìm kiếm nguồn vốn khác trong xã hội. Trong đó có mô hình chuyển nhượng thương hiệu hoặc các mô hình hợp tác đầu tư kinh doanh, trong đó cho phép nhà đầu tư tham gia quản trị và kiểm soát đồng vốn của mình.

Cũng chính bởi vậy, những thương vụ giải cứu các đại gia đình đám đã xuất hiện. Trong số đó phải nhắc đến tên tuổi của ông chủ của Thaco Trần Bá Dương. Vị tỷ phú này đã có hai lần tham gia giải cứu các đại gia trong ngành nông nghiệp gây chú ý với kỳ vọng rằng sẽ thành công, song kết quả nhận lại là những cú “đứt gánh” giữa đường.

Hồ sơ doanh nghiệp - Giải cứu đại gia: Từ 'ánh sáng cuối đường hầm' đến “đứt gánh” giữa đường

Ông Dương Ngọc Minh (trái) và ông Trần Bá Dương (phải).

Lần thứ nhất là vào năm 2020 khi Thaco đầu tư vào CTCP Hùng Vương (UPCoM: HVG). Về Hùng Vương, đây là công ty của “vua cá tra” Dương Ngọc Minh - người vẫn được gọi là đại gia chân đất - thành lập năm 2003 và nhanh chóng vươn lên vị thế dẫn đầu ngành xuất khẩu cá tra nước nhà.

Tuy nhiên kể từ năm 2015, khi toàn ngành thủy sản gặp khủng hoảng, việc chạy đua huy động vốn đã khiến Hùng Vương lao đao kéo dài đến thời điểm hiện tại. Bị từ chối giãn nợ bởi ngân hàng, Hùng Vương giai đoạn 2018-2019 liên tục bán những công ty con, liên kết trong hệ sinh thái khép kín mà ông Dương Ngọc Minh từng tự hào nhằm duy trì hoạt động.

Khi đó, cuộc giải cứu Hùng Vương được ông Trần Bá Dương thực hiện thông qua công ty con Thadi (nay tên là Thagrico). Theo thoả thuận, Thagrico và những cổ đông liên quan sở hữu 35% cổ phần và tham gia quản trị, cử đại diện giữ chức Phó Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Tài chính và các chuyên gia phụ trách kỹ thuật, bán hàng.

Hai bên lập liên doanh phát triển mảng sản xuất heo giống với quy mô 45.000 con, trong đó Thagrico nắm 65% tương ứng giá trị đầu tư 2.000 tỷ đồng. Nhờ đó, Hùng Vương kỳ vọng sẽ thoát tình trạng thua lỗ triền miên.

Tuy nhiên, dưới sự điều hành của nhân sự và vốn tài chính từ phía Thaco, doanh nghiệp thủy sản này vẫn kinh doanh bết bát. Thậm chí cổ phiếu HVG còn bị buộc hủy niêm yết trên sàn HoSE vào 5/8/2020.

Đến cuối năm 2020, Thaco quyết định thoái hết vốn khỏi Hùng Vương. Đầu tháng 7/2021, đến lượt ông Trần Bá Dương cũng “dứt áo” khỏi Hùng Vương bằng việc bán hết cổ phiếu nắm giữ, khép lại gần 2 năm đầu tư chiến lược vào doanh nghiệp này. Sau sự rời đi của Thaco, Hùng Vương đã không có thêm bất kỳ động thái nào đáng chú ý.

Tiến thoái lưỡng nan

Lần giải cứu thứ 2 của ông Trần Bá Dương chính là thực hiện với công ty của ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức). Thương vụ đầu tư của ông Dương vào CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico, mã: HNG) bắt đầu từ một cuộc điện thoại và bức thư của bầu Đức vào đầu năm 2018.

Sau khi đọc bức thư của Chủ tịch Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) về những khó khăn khi làm nông nghiệp và khẩn thiết cần sự giúp đỡ của Thaco, ông Dương đã đồng ý qua Lào và Campuchia để tìm hiểu cách HAGL làm nông nghiệp. Hai bên sau đó thống nhất hợp tác.

Theo chiến lược nhóm cổ đông Thaco đề ra cho HAGL Agrico giai đoạn 2021-2023, công ty sẽ trồng các loại cây ăn trái chiến lược (chuối, xoài, dứa), nuôi bò sinh sản, bò thịt theo mô hình chăn thả và bò vỗ béo tập trung trên nền tảng nông nghiệp hữu cơ.

Để cân đối tài chính, Thaco ứng hàng nghìn tỷ đồng nhằm tạo thanh khoản tạm thời cho HAGL Agrico, đồng thời những công ty con đầu tiên được chuyển nhượng cho CTCP Nông nghiệp Trường Hải (Thagrico).

Hồ sơ doanh nghiệp - Giải cứu đại gia: Từ 'ánh sáng cuối đường hầm' đến “đứt gánh” giữa đường (Hình 2).

Bầu Đức và ông Trần Bá Dương.

Tuy vậy, sau hơn hai năm, tình cảnh của HAGL Agrico vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Đến cuối năm 2020, công ty ghi nhận nợ phải trả xấp xỉ 16.000 tỷ và lỗ luỹ kế 2.300 tỷ đồng. Tình trạng mất cân đối tài chính, cộng thêm tiềm lực của HAGL không vững vàng khi đang trong quá trình tái cơ cấu buộc bầu Đức phải ra một quyết định mới là phát hành riêng lẻ cổ phiếu và bán tiếp công ty con.

Tại phiên họp thường niên năm 2021, ngoài việc ông Dương tiếp quản vị trí Chủ tịch HAGL Agrico từ bầu Đức, Thagrico dự kiến mua hết 741 triệu cổ phiếu bao gồm hoàn đổi nợ và phát hành mới với giá phát hành 10.000 đồng. Nếu tính cả việc chuyển nhượng công ty con, kế hoạch có thể giúp Bầu Đức thu về 16.000 tỷ đồng để trả hết nợ ngân hàng, nợ nhóm Thaco, đối tác và còn dư để bổ sung vốn lưu động.

Tuy nhiên, đến ngày 23/7/2021, Hội đồng quản trị HAGL Agrico thông báo dừng thực hiện các thủ tục chào bán này. Thông tin trên gây bất ngờ cho giới đầu tư, bởi trước đó trong cuộc chuyển giao ghế Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico cho ông Trần Bá Dương, bầu Đức còn vui mừng tuyên bố: “Từ ngày hôm nay, bức tranh tài chính của HAGL Agrico rất tươi sáng”.

Nhưng cũng phải nói rằng, việc HAGL thoái vốn khỏi HAGL Agirco cũng được bầu Đức tâm sự là trút được gánh nặng nợ nần khủng khiếp và có thể tập trung thúc đẩy kinh doanh tại HAGL. Nhiều lần chia sẻ sau này, bầu Đức gửi gắm tri ân với Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương: “Nếu không có Thaco giải cứu đã không có HAGL hôm nay”.

Hai thương vụ giải cứu bất thành của ông Trần Bá Dương là minh chứng cho thấy, việc giải cứu bằng cách tái cấu trúc toàn diện công ty từ kinh doanh cho đến các khoản nợ đòi hỏi thời gian dài hơi và chiến lược kinh doanh đúng đắn hơn.

Nỗ lực giải cứu một hãng bay

Thương vụ giải cứu đại gia gần đây nhất gọi tên ông Dương Công Minh. Ông Minh chính thức xuất hiện tại Hàng không tre Việt (Bamboo Airways) với vai trò cố vấn cho HĐQT sau nhiều đồn đoán trước đó.

Ông Dương Công Minh là một doanh nhân kỳ cựu có hàng chục năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính và bất động sản. Ông là nhà sáng lập và lãnh đạo cấp cao của nhiều doanh nghiệp, tập đoàn tên tuổi như Him Lam, Sacombank, LPBank…

Trước đó, giới đầu tư chứng kiến nhiều giao dịch và nhân sự tại FLC và Bamboo Airways liên quan tới ông Dương Công Minh và Sacombank. Sacombank là một trong những chủ nợ lớn nhất của Tập đoàn FLC và Bamboo Airways. Thông tin này được biết đến rộng rãi sau khi cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết bị bắt và bị khởi tố vị tội thao túng giá cổ phiếu vào hồi tháng 4/2022.

Tập đoàn FLC và Bamboo Airways có nhiều mối quan hệ vay nợ với Ngân hàng Sacombank do ông Dương Công Minh làm Chủ tịch.

Hồ sơ doanh nghiệp - Giải cứu đại gia: Từ 'ánh sáng cuối đường hầm' đến “đứt gánh” giữa đường (Hình 3).

Ông Dương Công Minh trở thành cố vấn HĐQT của hãng hàng không Bamboo Airways.

Trước khi nhà đầu tư mới lộ diện, kết quả kinh doanh của Bamboo Airways được công bố với khoản lỗ lũy kế hơn 19.300 tỷ đồng tính đến hết năm 2022, tức 9 tháng sau khi ông Quyết bị bắt. Nếu không tính khoản trích lập gần 11.000 tỷ đồng hạch toán vào báo cáo tài chính năm ngoái, hãng bay này lỗ lũy kế trên 8.000 tỷ đồng, còn riêng năm 2022 lỗ từ hoạt động kinh doanh khoảng 4.800 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Ngọc Trọng - Chủ tịch Bamboo Airways, việc ông Dương Công Minh trở thành cố vấn cao cấp của hãng có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình cải tổ, kiện toàn bộ máy quản trị và lãnh đạo, hướng tới chinh phục các mục tiêu lớn một cách bền vững trong giai đoạn phát triển mới.

Còn tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023 của Bamboo Airways, ông Lê Bá Nguyên - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC, nguyên Thành viên HĐQT Bamboo Airways nói rằng: “May mắn và kịp thời, nhóm đầu tư mới được cố vấn bởi ông Dương Công Minh đã vào hỗ trợ FLC và Bamboo Airways. Thời điểm đó có nhiều khó khăn như các nhà cung cấp và cho thuê máy bay ráo riết đòi nợ, tạo sức ép, hoạt động kinh doanh đứng trước nguy cơ phá sản”.

Khi tiếp quản Bamboo Airways, ông Dương Công Minh muốn phát triển thành hãng hàng không mang tầm châu Á. Ông mời các chuyên gia Nhật Bản tham gia vào Bamboo Airways. Đây cũng là nhóm tham gia tái cơ cấu thành công Japan Airlines - hãng bay phá sản đầu những năm 2010. Tại HĐQT Bamboo Airways nhiệm kỳ mới, cựu Phó Tổng Giám đốc Japan Airlines Oshima Hideki đảm nhiệm vai trò Chủ tịch.

Dù chưa biết việc giải cứu này sẽ đi đến đâu, nhưng thực tế phải nhìn thẳng là hãng hàng không này sẽ còn phải giải quyết nhiều vấn đề trong bối cảnh thị trường hàng không phục hồi chưa rõ ràng, kinh tế chung đi xuống. Nhất là việc nhanh chóng tăng quy mô đội bay hiện nay không đơn giản bởi thế giới đang thiếu máy bay khi nhu cầu đi lại phục hồi từ cuối năm ngoái, giá thuê tàu bay lên cao.

Trên thị trường hàng không, ngoài chất lượng dịch vụ, giá thành, giờ bay cũng là một trong những yếu tố quan trọng quyết định lượng khách, doanh thu của doanh nghiệp. Là hãng ra đời sau, Bamboo Airways đang gặp trở ngại trong việc được phân slot bay (lượt cất/hạ cánh) cả ở nội địa, cũng như quốc tế.

Chính vì vậy, gần đây nhất, vào tháng 8/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính có yêu cầu các bộ ngành gồm Tài chính, Giao thông vận tải, Ngân hàng Nhà nước gỡ khó cho Bamboo Airways về vấn đề vốn, chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư mới, tăng quy mô đội tàu bay.

Trước đó hồi đầu tháng 7, Bamboo Airways đã gửi Thủ tướng báo cáo về tình hình hoạt động, các khó khăn của doanh nghiệp này. Trước kiến nghị của hãng, Thủ tướng yêu cầu Bamboo Airways cần nỗ lực tái cơ cấu, vươn lên trở thành doanh nghiệp lớn mạnh, chủ động báo cáo các cơ quan có thẩm quyền để kịp thời xử lý khó khăn, vướng mắc.

Những nét mới trong Nghị quyết của Bộ Chính trị về doanh nhân

Thứ 4, 11/10/2023 | 14:14
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân trong thời kỳ mới.

[E] “Mọi chính sách phải hướng đến người dân, doanh nghiệp”

Thứ 4, 11/10/2023 | 10:11
Theo Phó Chủ tịch Trần Công Phàn, để doanh nghiệp phát triển cần phải tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh.

Buồn của bầu Đức: Lợi nhuận tăng đột biến vẫn bị nghi ngờ về khả năng hoạt động

Thứ 7, 01/04/2023 | 11:44
Liên tiếp trong 6 năm bị kiểm toán nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục, HAGL đã trải qua một năm 2022 với dấu mốc "bứt phá" trở lại đường đua lợi nhuận nghìn tỷ.

Bầu Đức thực hiện đúng 2 cam kết với tỷ phú Trần Bá Dương

Thứ 7, 07/08/2021 | 08:30
Bầu Đức giữ đúng cam kết với tỷ phú Trần Bá Dương khi không bán tiếp cổ phiếu HNG sau khi Thagrico quyết định dừng đầu tư vào HAGL Agrico hồi cuối tháng 7 vừa qua.

Bán tống bán tháo tài sản, “vua cá tra” Hùng Vương còn lại gì?

Thứ 2, 13/05/2019 | 13:00
Mặc dù đã giảm kế hoạch lợi nhuận từ 255 tỷ đồng xuống còn 100 tỷ đồng thời bán nhiều tài sản song Thủy sản Hùng Vương vẫn phải xoay xở xử lý khối tài sản khổng lồ trải khắp các tỉnh phía Nam.
Cùng tác giả

Thương mại điện tử Việt Nam sẽ đạt 20,5 tỷ USD trong năm 2023

Thứ 6, 01/12/2023 | 11:32
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương, thương mại điện tử Việt Nam liên tục ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc ở mức 16 - 30%/năm, dự kiến quy mô năm 2023 đạt 20,5 tỷ USD.

Xem xét tổ chức kỳ họp Quốc hội bất thường vào đầu năm 2024

Thứ 4, 29/11/2023 | 12:04
Tổng Thư ký Quốc hội cho biết đang xin ý kiến cấp có thẩm quyền về việc tổ chức kỳ họp Quốc hội bất thường vào tháng 1/2024 để xem xét một số nội dung quan trọng.

Người dân có thẻ căn cước công dân có phải đi làm thẻ căn cước?

Thứ 4, 29/11/2023 | 11:50
Sau thời điểm 1/7/2024 khi Luật Căn cước có hiệu lực, người dân đang có thẻ căn cước công dân sẽ không phải đi làm lại thẻ căn cước nếu như thẻ vẫn còn hiệu lực.

Triển khai hiệu quả phương án cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024

Thứ 4, 29/11/2023 | 10:48
Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu xây dựng, ban hành đồng bộ các văn bản để triển khai có hiệu quả phương án cải cách chính sách tiền lương từ ngày 1/7/2024.

Quốc hội chốt giảm 2% thuế VAT đến hết tháng 6/2024

Thứ 4, 29/11/2023 | 10:08
Theo Nghị quyết Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV, Quốc hội đồng ý giảm 2% thuế VAT từ 1/1/2024 đến hết ngày 30/6/2024.
Cùng chuyên mục

Giao dịch "chui" cổ phiếu PPE, một cá nhân bị phạt 100 triệu đồng

Chủ nhật, 03/12/2023 | 15:23
Ông Vũ Văn Quân đã mua 523 nghìn cổ phiếu PPE, tăng tỉ lệ sở hữu lên gần 40% CTCP Tư vấn Điện lực Dầu khí Việt Nam nhưng không đăng ký với UBCKNN.

Thừa thắng xông lên, Phát Đạt dự kiến chào bán thêm hàng trăm triệu CP

Chủ nhật, 03/12/2023 | 07:35
Vừa hoàn tất huy động vốn từ 7 nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp, Phát Đạt tiêp tục thông qua kế hoạch huy động tiền từ cổ đông hiện hữu.

Sản xuất giảm, Sao Ta vẫn thu về hơn 400 tỷ đồng trong tháng 11

Thứ 7, 02/12/2023 | 13:01
Tháng 11/2023, khâu tiêu thụ của Sao Ta tăng trưởng khả quan với sản lượng tôm tiêu thụ tôm thành phẩm đạt 1.624 tấn, tăng 45% so cùng kỳ năm trước.

PAN Farm phát hành lô trái phiếu thứ 3 trong năm 2023

Thứ 7, 02/12/2023 | 12:50
Lô trái phiếu có mã PAFCH2325003 có tổng giá trị phát hành là 200 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, với lãi suất công bố 8%/năm, trả lãi định kỳ 6 tháng/lần vào cuối kỳ.

Cổ phiếu "lau sàn" sau tin Chủ tịch bị bắt, LDG lên tiếng trấn an cổ đông

Thứ 6, 01/12/2023 | 16:03
Sau khi Chủ tịch HĐQT Nguyễn Khánh Hưng bị bắt tạm giam, Đầu tư LDG đã có phát ngôn chính thức trấn an cổ đông trong bối cảnh cổ phiếu bị bán tháo trên thị trường.
     
Nổi bật trong ngày

Bà Rịa -Vũng Tàu đặt mục tiêu xây hơn 12.000 căn nhà ở xã hội thế nào?

Chủ nhật, 03/12/2023 | 14:00
Từ nay đến năm 2025, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dự kiến sẽ triển khai 17 dự án với 12.798 căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp và cho công nhân khu công nghiệp.

Thừa thắng xông lên, Phát Đạt dự kiến chào bán thêm hàng trăm triệu CP

Chủ nhật, 03/12/2023 | 07:35
Vừa hoàn tất huy động vốn từ 7 nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp, Phát Đạt tiêp tục thông qua kế hoạch huy động tiền từ cổ đông hiện hữu.

Giá vàng hôm nay 3/12: Tăng hay giảm trong tuần tới?

Chủ nhật, 03/12/2023 | 09:53
Đà tăng của vàng đã khiến nhiều chuyên gia phân tích lẫn nhà đầu tư tiếp tục có cái nhìn lạc quan về xu hướng ngắn hạn.

Giao dịch "chui" cổ phiếu PPE, một cá nhân bị phạt 100 triệu đồng

Chủ nhật, 03/12/2023 | 15:23
Ông Vũ Văn Quân đã mua 523 nghìn cổ phiếu PPE, tăng tỉ lệ sở hữu lên gần 40% CTCP Tư vấn Điện lực Dầu khí Việt Nam nhưng không đăng ký với UBCKNN.