Phát triển văn hoá còn chậm so với phát triển kinh tế
Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 6/11, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nêu rõ, theo chương trình Kỳ họp và thực hiện kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã gửi đến các đại biểu Quốc hội 19 Báo cáo đầy đủ (dài 1.337 trang) về kết quả thực hiện 10 Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến Kỳ họp thứ 4.
Về các lĩnh vực Khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động - thương binh và xã hội; thông tin và truyền thông, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo sửa đổi đồng bộ cơ chế quản lý, tài chính, phương thức đầu tư, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển thị trường khoa học công nghệ, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam xếp hạng 46/132, tăng 2 bậc so với năm 2022.
Hoàn thiện hành lang pháp lý thực hiện đổi mới, phát triển giáo dục và đào tạo; triển khai hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018; chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học. Kịp thời ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, các cơ sở giáo dục ngoài công lập gặp khó khăn do đại dịch Covid-19.
Đẩy mạnh triển khai hiệu quả cơ chế tự chủ đại học nhưng phải xử lý các vấn đề về đất đai; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ trong cơ sở giáo dục đại học; hỗ trợ khởi nghiệp cho học sinh sinh viên. Ưu tiên đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, hoàn thiện nhân cách con người Việt Nam được cả xã hội quan tâm. Nguồn lực đầu tư cho văn hóa từng bước được khơi thông; di sản văn hoá tiếp tục được bảo tồn và phát huy giá trị. Phong trào thể thao quần chúng được thúc đẩy mạnh mẽ; thể thao thành tích cao đạt nhiều kết quả tích cực.
Du lịch từng bước phục hồi sau đại dịch Covid-19; nhiều lễ hội truyền thống, chương trình văn hoá nghệ thuật được tổ chức thành công với hình thức đa dạng, nội dung phong phú, hấp dẫn, góp phần lan toả những giá trị tốt đẹp và đáp ứng nhu cầu thụ hưởng của nhân dân.
Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng, đặc biệt là đã kiểm soát hiệu quả đại dịch. Thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách người có công, bảo đảm an sinh xã hội và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; đời sống nhân dân được cải thiện tốt hơn. Chỉ số hạnh phúc của Việt Nam năm 2023 tăng 12 bậc, từ vị trí 77 lên vị trí 65.
Kết nối cung cầu lao động được tăng cường; kịp thời hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm giờ làm; tỉ lệ thất nghiệp khu vực thành thị năm 2023 ước khoảng 2,76% (chỉ tiêu Quốc hội giao là dưới 4%).
Thực hiện hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước; đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06; sớm xây dựng, vận hành các cơ sở dữ liệu quốc gia...
Bên cạnh các kết quả đạt được, Phó Thủ tướng chỉ ra các lĩnh vực này vẫn còn những hạn chế, tồn tại, khó khăn đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu.
Cụ thể, đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo còn khiêm tốn. Chất lượng giáo dục đào tạo, dạy nghề có mặt còn hạn chế; tình trạng thừa thiếu cục bộ giáo viên mầm non, phổ thông vẫn chưa được giải quyết dứt điểm; cải cách sách giáo khoa chưa đáp ứng yêu cầu. Phát triển văn hoá còn chậm so với phát triển kinh tế; phát triển công nghiệp văn hoá, du lịch chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế.
"Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế cục bộ chưa được khắc phục triệt để; chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh ở tuyến cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu; chưa xử lý dứt điểm các dự án bệnh viện chậm tiến độ. Số người lao động mất việc làm, giảm giờ làm, rút bảo hiểm xã hội một lần gia tăng cục bộ; lao động khu vực phi chính thức còn lớn; tỉ lệ thất nghiệp trong thanh niên còn cao", Phó Thủ tướng nêu.
Sắp xếp bộ máy tinh gọn còn nhiều bất cập
Về các lĩnh vực Tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo kịp thời thể chế hóa những chủ trương, định hướng chính sách, Nghị quyết của Đảng, Quốc hội; chú trọng tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp.
Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, công tác thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính ngày càng hiệu quả; các vụ việc phức tạp, kéo dài, xử lý thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án kinh tế, tham nhũng được chỉ đạo quyết liệt. Tiếp tục triển khai hiệu quả Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, các quy định về công tác bồi thường trên cả 3 lĩnh vực quản lý hành chính, tố tụng và thi hành án.
"Tiếp tục chấn chỉnh tình trạng cán bộ, công chức đùn đẩy, sợ trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ; đã ban hành Nghị định của Chính phủ về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung", Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.
Đồng thời, triển khai hiệu quả Chiến lược quốc gia về phòng chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025. Công tác phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự và giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện ngay từ cơ sở.
Tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm; tập trung triệt xóa các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Đẩy mạnh quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành.
Cùng với đó, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các Nghị quyết của Quốc hội về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Kế hoạch thanh tra hằng năm đã được xây dựng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung các lĩnh vực nhạy cảm, có nguy cơ tham nhũng cao. Đã triển khai Kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập năm 2023; đang khẩn trương hoàn thiện kế hoạch triển khai Đề án cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập.
Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Phó Thủ tướng, các lĩnh vực công tác này vẫn còn những tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức.
Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực vẫn chưa được khắc phục triệt để. Cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính có lúc, có nơi còn chậm, chưa kịp thời, quyết liệt; sắp xếp, kiện toàn bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, giảm đầu mối, giảm cấp trung gian còn những bất cập.
An ninh, trật tự an toàn xã hội, tội phạm ở một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp, nhất là tội phạm ma túy, tội phạm mạng; còn để xảy ra một số vụ việc cháy nổ, tai nạn giao thông nghiêm trọng và phát sinh một số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người phức tạp....