Ngày 3/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số ý kiến còn khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Tham gia phát biểu, đại biểu Nguyễn Duy Thanh (đoàn Cà Mau) đánh giá cao tinh thần sửa đổi của dự luật này.
Ông Thanh nhấn mạnh, đất đai đã thực sự được coi trọng bằng những quy định cụ thể theo hướng đất đai không chỉ là tài sản mà là nguồn lực, nguồn vốn mang tính thị trường hơn phục vụ cho sản xuất kinh doanh cho cả người dân và doanh nghiệp.
Đó là việc phát triển quỹ đất với các cơ chế công khai, minh bạch hơn để Nhà nước tạo quỹ đất, chủ động điều tiết cung - cầu thị trường, đấu giá quyền sử dụng đất. Là thị trường quyền sử dụng đất đa dạng, dễ dàng chuyển hóa thành dòng tiền.
Vị đại biểu nêu rõ, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã bổ sung quy định quyền được thế chấp, cho thuê lại quyền thuê đất trong trường hợp trả tiền thuê đất hàng năm, bán tài sản thuộc sở hữu gắn liền với đất.
Ngay trong lĩnh vực đất nông nghiệp, với dự thảo mới này, ông Thanh cho biết người dân, sử dụng đất nông nghiệp cũng được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Dự thảo đã mở rộng hạn mức nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp; mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa là tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp.
Dự thảo đã khắc phục được nhiều tồn tại về đất nông nghiệp.
Dự thảo cũng đã phân quyền cho UBND cấp huyện được quyết định giá đất cụ thể phù hợp với thẩm quyền trong giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng. Quyền của người sử dụng đất trong khu vực quy hoạch cũng như được quy định ngay trong dự thảo luật đất đai lần này...
“Với một quốc gia đi lên từ nông nghiệp, tích lũy phát triển, mở rộng kinh doanh và nâng cao đời sống gắn liền với đất như nước ta, những thay đổi đó thực sự có ý nghĩa mang tính thực tiễn”, đại biểu Nguyễn Duy Thanh nói.
Vì ý nghĩa và tầm quan trọng quá lớn của nguồn lực đất đai đối với người dân và doanh nghiệp nên đại biểu đề nghị lần sửa đổi lần này cần cụ thể hóa Nghị quyết 18 hơn nữa.
“Cần đưa ra giải pháp, quy định căn cơ, lâu dài, tránh tác động, gây biến động quá lớn, thậm chí là hỗn loạn thị trường bất động sản như thời gian qua, gây hậu quả nặng nề, tác động đến sự tồn vong của doanh nghiệp và đời sống của người dân như thời gian qua”, ông Thanh nêu rõ.
Cụ thể, đại biểu cho biết, vừa qua, Chính phủ liên tục có những giải pháp gỡ khó cho thị trường bất động sản. Đặc biệt, Nghị quyết số 33 được ban hành với mục tiêu thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững, từng bước gỡ khó cả về câu chuyện pháp lý các dự án, trái phiếu và dòng vốn. Nhưng, ở gốc độ nào đó, theo ông Thanh đây vẫn là biện pháp tình thế can thiệp vào thị trường.
Ông Thanh cho rằng, muốn thị trường bất động sản phát triển ổn định, lành mạnh, chúng ta cần có Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở… đồng bộ, ổn định, nhất quán, phù hợp với quy luật thị trường.
Các ĐBQH tại phiên thảo luận tại hội trường chiều 3/11.
Thứ hai, ông Thanh cho hay, trong quy định của Nghị quyết 18 tại mục 2.5 có yêu cầu sửa đổi Luật Đất đai lần này cần có chính sách ưu đãi tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, phù hợp với địa bàn ưu đãi đầu tư, đây cũng là yêu cầu của Nghị quyết 19 về nông nghiệp nông thôn, nông dân nhưng chưa có trong dự thảo luật này.
Thứ ba, về quy hoạch kế hoạch sử dụng đất Điều 64, Điều 67 đang dự thảo thì quy hoạch cũng bao gồm chỉ tiêu về diện tích giao đất cho các địa phương.
Theo đại biểu, điều này gây khó khăn cho địa phương cấp tỉnh và huyện, sẽ phải điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất nhiều lần trong quá trình thực hiện vì khi làm quy hoạch thì nhà đầu tư chưa xuất hiện và theo Nghị quyết 18 thì quy hoạch chỉ là phân vùng không gian. Do vậy, quy hoạch mà xác định chỉ tiêu cụ thể các loại đất là chưa chắc chắn, chưa đồng bộ có tính tin cậy.
“Do vậy, tôi đề nghị tách quy hoạch và kế hoạch ra hai nội dung, chỉ tiêu thì nằm trong kế hoạch”, ông Thanh đề nghị.
Thứ tư, về phân loại sử dụng đất (Điều 9), vị đại biểu thấy phân loại rất nhiều loại đất nông nghiệp, sẽ gây khó khăn cho người dân trong quá trình thực hiện, ví dụ trong dự án luật đang phân chia đất trồng cây lâu năm, cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản nhưng ở Cà Mau đất trồng cây đước nuôi tôm, nuôi cua, nuôi cá, đất trồng sen nuôi cá là cùng một loại đất.
“Đề nghị phân loại đất theo mục đích quản lý của Nhà nước, không phân loại theo mục đích sử dụng của người dân. Để quản lý đất của Nhà nước được chặt chẽ nhưng không làm khó cho người dân”, đại biểu Nguyễn Duy Thanh nói.
Tránh lợi dụng chính sách đầu cơ đất nông nghiệp
Góp ý về nội dung về tập trung đất đai phục vụ sản xuất nông nghiệp, hàng hóa tập trung quy mô lớn, ĐBQH Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình) nêu rõ, về quy định cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất trồng lúa được quy định tại khoản 7 Điều 45 của dự thảo luật hiện thiết kế 3 phương án. Đại biểu Nguyễn Văn Huy lựa chọn phương án 3 quy định: Cá nhân được không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất trồng lúa phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa khi cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất quá hạn mức theo quy định tại khoản 1 Điều 177.
Vì phương án này dung hòa được cả 2 yếu tố, vừa bảo đảm công tác kiểm soát để tránh việc lợi dụng chính sách đầu cơ đất nông nghiệp, một mặt vẫn khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất nông nghiệp, tạo cơ sở cho việc sản xuất nông nghiệp quy mô lớn theo chủ trương tại Nghị quyết 18 Ban Chấp hành Trung ương.
