Liên quan đến việc đề thi môn Giáo dục Công dân của kỳ thi Tốt nghiệp THPT Quốc gia năm 2017 có câu 115, mã đề 305 gây nhiều tranh cãi, PV báo Người Đưa Tin xin dẫn bài viết của TS.LS. Vũ Văn Tính - Giảng viên học viện Hành chính Quốc gia.
Trong kỳ thi Tốt nghiệp THPT Quốc gia vừa qua, tôi có tham gia trông thi tại một điểm thi ở tỉnh Sơn La. Phải nói rằng rất nhiều em học sinh gặp khó khăn trong khi làm bài thi môn Giáo dục Công dân.
Theo đánh giá của tôi, đây là một đề thi tương đối khó đối với các em, thậm chí cả với cả nhiều sinh viên học chuyên ngành luật.
Đề thi đưa ra tình huống và có 4 đáp án (A, B, C, D) nhưng chỉ có 1 đáp án đúng, thí sinh phải lựa chọn đúng đáp án mới có điểm. Tuy nhiên, có một số câu đề bài quá chung chung, đưa ra nhiều tình huống pháp lý không rõ ràng hoặc tình huống mà học sinh chọn đáp án nào cũng có thể đúng trên thực tế.
Ví dụ, câu 115 trong mã đề 305: "Phát hiện anh C đã tung tin đồn thất thiệt về chị T trên mạng xã hội nên chị B kể lại việc này với chị T. Sau khi yêu cầu anh C gỡ bỏ thông tin sai lệch về mình không được, chị T rất bực mình. Thương bạn, chị B đã tung tin cả nhà anh C nhiễm HIV khiến gia đình anh C bị kì thị còn anh C bị trầm cảm.
Chị B đã vi phạm pháp luật nào dưới dây? A. Kỉ luật, B. Hành chính, C. Hình sự, D. Dân sự".
Trong trường hợp này, học sinh có thể chọn đáp án A, B hoặc C đều có thể đúng.
Đáp án D (dân sự), rõ ràng chị B đã đưa thông tin thất thiệt, làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của những người trong gia đình anh C, đặc biệt là anh C bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Do vậy, phía gia đình anh C hoàn toàn có quyền khởi kiện chị B ra tòa, yêu cầu xin lỗi, cải chính thông tin và bồi thường thiệt hại về uy tín, danh dự, nhân phẩm theo khoản 2, khoản 5, Điều 34, Bộ luật Dân sự 2015.
Với đáp án B (hình sự), thì hành vi của chị B đã có dấu hiệu phạm tội Vu khống theo Điều 122, Bộ luật Hình sự.
Theo đó: “Người nào bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc bịa đặt là người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm”.
Trường hợp chọn đáp án C (hành chính) vẫn đúng, vì hành vi tung tin sai sự thật của chị B vẫn có thể bị xử lý hành chính theo điểm g, khoản 3, Điều 66, Nghị định 174/2013 NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện.
Việc “cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác” sẽ bị xử phạt từ 10 đến 20 triệu đồng.
TS LS. Vũ Văn Tính