Những vụ án oan được báo chí quan tâm nhiều trong thời gian qua là vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén. Họ đều bị bắt, bị cáo buộc, bị kết án tù và chịu án oan trong suốt thời gian rất dài, đến cả chục năm trời.
Vụ án oan của ông Nguyễn Thanh Chấn đã tốn không ít giấy mực của báo chí. Năm 2003 tại thôn Me, xã Nghĩa Hưng, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang xảy ra vụ giết người, nạn nhân là chị Nguyễn Thị Hoan. Sau một thời gian truy tìm hung thủ, cơ quan cảnh sát điều tra đã bắt ông Chấn và kết án chung thân với tội danh giết người, mặc dù ông Chấn đã gắng sức kêu oan. Sau 10 năm tù tội, năm 2013, ông Chấn mới được chính thức minh oan.
Còn trong vụ án oan ông Huỳnh Văn Nén, sau hơn 17 năm tù tội, ông Nén- người bị kết án với tội danh giết người trong vụ án bà Lê Thị Bông (Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận) đã được đại diện các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận trao quyết định đình chỉ điều tra bị can. Sáng 3/12, đại diện các cơ quan tố tụng tỉnh Bình Thuận đã tiến hành xin lỗi công khai ông Huỳnh Văn Nén tại trụ sở UBND thị trấn Tân Minh, thừa nhận những sai sót đã dẫn tới hậu quả nghiêm trọng đó là việc ông Nén bị bắt giam, 2 lần bị oan trong 2 vụ án giết bà Lê Thị Bông (1998) và "kỳ án vườn điều" (1993).
Chống ép cung, bức cung là giải pháp đầu tiên để tránh oan sai
Trong kỳ họp vừa qua, Quốc hội đã thông qua Bộ Luật Tố tụng hình sự (sửa đổi) với nhiều nội dung quan trọng, trong đó quy định về việc ghi âm, ghi hình trong quá trình hỏi cung bị can là một bước tiến trong quá trình bảo đảm quyền của bị can, bị cáo. Đây cũng là phương thức để hạn chế hiện tượng tiêu cực, bức cung nhục hình, tra tấn và kết án oan sai.
Theo PGS.TS Nguyễn Thái Phúc, nguyên Giám đốc Học viện Tư pháp, áp dụng việc ghi âm, ghi hình trong những lần hỏi cung bị can trong quá trình điều tra là một phương thức làm làm tăng tính tranh tụng, ít nhất là hạn chế được những chuyện tiêu cực, bức
