Theo Reuters, tuyên bố của chính phủ Australia được đưa ra vài ngày sau khi tàu khu trục Mỹ đi vào khu vực 12 hải lý quanh đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép.
Đáp trả lại hành động này, Trung Quốc đã điều 2 máy bay chiến đấu và 3 chiến hạm theo sát và yêu cầu tàu khu trục Mỹ rời khỏi khu vực.
Tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS The William P. Lawrence (DDG-110) và USS Ross (DDG-71) thả neo tại San Diego, California, ngày 12/4/2015.
Hoạt động này theo phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ là nhằm thách thức những tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trong cuộc điện đàm sáng ngày 12/5, Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull đã tái khẳng định sự ủng hộ đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama.
"Chúng tôi đã nói về các vấn đề an ninh trong khu vực và cam kết mạnh mẽ đối với tự do hàng hải, cũng như tầm quan trọng của việc giải quyết các tranh chấp lãnh thổ một cách hòa bình và phù hợp với luật pháp quốc tế", ông Turnbull nói.
Ngoại trưởng Australia Julie Bishop cũng lên tiếng ủng hộ Mỹ về hành động này và tuyên bố các quốc gia đều có quyền về tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông theo luật pháp quốc tế.
Trung Quốc và Mỹ thường cáo buộc lẫn nhau quân sự hóa Biển Đông. Trong khi Bắc Kinh tiến hành các hoạt động xây đảo nhân tạo phi pháp thì Mỹ tăng cường tuần tra tự do hàng hải và các cuộc tập trận quân sự.
Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép. Trung Quốc đã xây dựng trái phép nhiều cơ sở hạ tầng, trong đó có một đường băng dài 3.000 m.
Mỹ luôn lo ngại rằng Trung Quốc sẽ sử dụng đường băng này để củng cố những yêu sách lãnh thổ phi lý trước các quốc gia láng giềng.
