Khung “giờ vàng” điều trị đột quỵ
Thông tin từ Bệnh viện đa khoa Đức giang ngày 7/7 cho biết, Khoa Cấp cứu của bệnh viện vừa cấp cứu thành công các ca đột quỵ não ở giờ thứ 2 và giờ thứ 1.
Theo đó, bệnh nhân N.Đ.T (Hà Nội, SN 1959) nhập viện ngày 30/6 trong tình trạng nói khó, liệt nửa người trái. Cách nhập viện khoảng 2 giờ, bênh nhân đột ngột xuất hiện tê bì nửa mặt trái, kèm theo yếu liệt nửa người trái, nói khó. Có tiền sử cao huyết áp nhiều năm.
Ông T. được người nhà chuyển đến khoa Cấp cứu Bệnh viện đa khoa Đức Giang. Tại đây, bệnh nhân được các bác sĩ khám đánh giá, chụp CT, làm các xét nghiệm liên quan đến đột quỵ cấp. Ngay khi có kết quả chụp CT, bệnh nhân được chẩn đoán, nhồi máu não cấp với thang điểm quy đổi đột quỵ NIHSS 10 điểm.
Bệnh nhân được chỉ định sử dụng thuốc tiêu sợi huyết, sau khoảng 10 phút sử dụng thuốc, cơ lực tay của bệnh nhân đc cải thiện, sau khoảng 30 phút dùng thuốc gần như các triệu chứng đã được cải thiện, bệnh nhân tự đứng dậy đi lại tốt.
Bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Ảnh: BVCC).
Bệnh nhân thứ 2 tên N.V.D (trú tại Lương Tài, Bắc Ninh, SN 1962), ngày 5/7, ông D. nhập viện trong tình trạng tê bì sau gáy, lan xuống tay, yếu liệt người trái, nói khó.
Ngay lập tức bệnh nhân được người nhà đưa tới khoa Cấp cứu của bệnh viện. Bệnh nhân được khám và làm các xét nghiệm liên quan tới đột quỵ và được chẩn đoán đột quỵ não thể nhẹ. Ông D. được chỉ định dùng thuốc kháng tiều cầu kép, kiểm soát huyết áp, kiểm soát mỡ máu.
Sau dùng thuốc khoảng 30 phút ông D. đã có thể tự nói được, cơ lực cải thiện rõ rệt, tay và chân bên phải đã có thể vận động nâng lên khỏi giường, ý thức tỉnh táo.
Sau khi cấp cứu thành công, ông D. tiếp tục theo dõi tại khoa Cấp cứu và điều trị nguyên nhân dự phòng tái phát lâu dài. Hiện tại, sức khỏe ông D. đã phục hồi tốt, và có thể sinh hoạt gần như bình thường.
Bác sĩ Nguyễn Văn Hùng - khoa Cấp cứu cho biết, đột quỵ não là nguyên nhân hàng đầu gây ra tàn phế ở người trưởng thành.
Trong số các biện pháp hiện có, sử dụng thuốc tiêu sợi huyết (rt-PA) đang là một trong phương pháp tối ưu nhất trong điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp để giảm thiểu di chứng do đột quỵ gây ra.
Tuy nhiên, thời gian là yếu tố quan trọng quyết định thành công và mang lại cơ hội sống cho người bệnh, vì thuốc tiêu sợi huyết khối đường tĩnh mạch chỉ có tác dụng tối ưu với những người bệnh nhồi máu cấp tính trong vòng 4,5 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ đầu tiên.
Trong khi đó, theo tâm lý phổ biến người Việt thường tự ý dùng thuốc hay dùng các biện pháp dân gian như: cạo gió, chích máu ngón tay… thay vì đến các cơ sở y tế, vô tình bỏ lỡ khung giờ vàng quý giá để điều trị đột quỵ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phục hồi của người bệnh.
Qua trường hợp hai bệnh nhân kể trên, rất may bệnh nhân đến viện sớm và được cấp cứu kịp thời và tránh được những di chứng đáng tiếc khi quá giờ vàng.
Hạn chế nguy cơ đột quỵ khi trời nắng nóng
Trao đổi thêm với Người Đưa Tin về nguyên nhân vì sao nguy cơ đột quỵ và đột tử tăng cao khi trời nắng nóng, Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng - Trung tâm Oxy cao áp Việt - Nga (Bộ Quốc phòng) cho biết, nắng là khi nhiệt độ môi trường tăng cao hơn 32 độ C, khiến cơ thể bài tiết mồ hôi.
3 nguyên nhân khiến bệnh nhân bị đột quỵ hay đột tử tăng cao trong thời tiết nắng nóng (Ảnh: Phạm Tùng).
Theo BS. Hoàng, có 3 nguyên nhân khiến bệnh nhân bị đột quỵ hay đột tử tăng cao trong thời tiết nắng nóng.
Thứ nhất, mọi người thường có xu hướng tránh nóng bằng điều hòa nhiệt độ, nơi nhiệt độ rất thấp so với môi trường nhưng lại di chuyển đột ngột từ nơi nóng sang lạnh và ngược lại khiến cho mạch máu bị co thắt hoặc giãn ra một cách đột ngột.
Thứ hai, khi bài tiết mồ hôi, cơ thể mất nước máu có xu hướng bị đặc lại và dễ hình thành các cục máu đông. Các cục máu đông này tác động mạch vành khiến bệnh nhân đột tử hoặc tắc động mạch não khiến bệnh nhân đột quỵ.
Thứ ba, khi mất nước, nồng độ chất điện giải như kali, natri… tăng lên làm ảnh hưởng đến sự dẫn truyền thần kinh cũng như sự dẫn truyền thần kinh, cũng như co bóp của cơ tim của các mạch máu. Đặc biệt, ở những người bệnh nền.
Do đó, để hạn chế được tình trạng này, BS. Hoàng cho biết cần bổ sung đủ nước, tránh di chuyển từ nơi nóng sang nơi lạnh một cách đột ngột và kiểm soát tốt các bệnh nền.
