Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet).
Trong văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, trả lời đề nghị của Văn phòng Chính phủ về việc góp ý kiến về đề nghị của bộ GTVT được nêu trong báo cáo đánh giá thực trạng triển khai ứng dụng khoa học công nghệ trong hỗ trợ kết nối vận tải hành khách theo hợp đồng, bộ Công Thương cho rằng, cần đánh giá chi tiết và toàn diện hơn về hiệu quả, ưu nhược điểm của từng ứng dụng, phương thức triển khai thực hiện của từng đơn vị, mức độ nghĩa vụ đảm bảo an toàn cho hành khách.
Cần bổ sung làm rõ những hạn chế của khung pháp lý, năng lực thực thi của các cơ qua liên quan về thuế, giao dịch điện tử, thương mại điện tử, cạnh tranh kinh doanh vận tải để quản lý hoạy động này.
Theo bộ Công Thương, đây là cơ sở quan trọng để đề xuất những biện pháp quản lý lâu dài và bền vững.
Bên cạnh đó, bộ Công Thương cũng kiến nghị, cần sửa đổi quy định để xác định doanh nghiệp cung cấp các ứng dụng phần mềm như Uber, Grab chính là các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ vận tải. Bộ Công Thương cho rằng đây là mấu chốt để quản lý loại hình cung cấp dịch vụ này.
Hiện, các doanh nghiệp này cung cấp dịch vụ vận chuyển hành khách theo cách thức như ký hợp đồng với các lái xe ô tô (dưới 9 chỗ ngồi), lái xe ô tô đăng ký là hộ kinh doanh, có ngành nghề dịch vụ vận chuyển hành khách là phổ biến nhất. Ký hợp đồng với các lái xe mô tô, lái xe mô tô không đăng ký là hộ kinh doanh và ký hợp đồng với đơn vị kinh doanh vận tải (hãng taxi).
Với quy định hiện hành chưa tính đến loại hình dịch vụ vận chuyển hành khách ký hợp đồng qua các ứng dụng thương mại điện tử, các DN cung cấp dịch vụ này coi mình chỉ là đơn vị cung cấp ứng dụng phần mềm và quy định hiện hành cho phép họ giải thích như vậy.
Bộ Công Thương cho hay, điều này sẽ dấn đến ba hệ quả khó quản lý và không công bằng: Thứ nhất, vì chỉ được coi là đơn vị cung cấp phần mềm, các doanh nghiệp này sẽ không chịu trách nhiệm về các vấn đề đảm bảo an toàn cho hành khách trên đường, trong khi họ chính là đơn vị dịch vụ của khách hàng.
Hai là, vì được coi là đơn vị cung cấp phần mềm, các doanh nghiệp này không chịu sự điều chỉnh của các quy định về điều kiện kinh doanh vận tải, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ vận chuyển truyền thống khác.
Thêm vào đó, trường hợp doanh nghiệp cung cấp, quản lý các ứng dụng này là doanh nghiệp ở nước ngoài thì việc cho các doanh nghiệp đó hoạt động là không phù hợp với cam kết của Việt Nam trong WTO, gây bất bình đẳng cho các doanh nghiệp trong nước.
Trên cơ sở đó, bộ Công Thương kiến nghị Chính phủ chỉ đạo khẩn trương xây dựng, sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật để xác định doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải (tất nhiên là một dịch vụ kiểu mới) và phải đáp ứng những điều kiện nhất định về kinh doanh vận tải.
Theo bộ Công Thương, theo quy định hiện hành, cung cấp, quản lý các ứng dụng KHCN hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng như Uber, Grab hiện nay phải đáp ứng quy định về thương mại điện tử.
Các ứng dụng thương mại điện tử cung cấp dịch vụ vận chuyển hành khách như Uber, Grab hiện nay cần được xác định là cả cung cấp dịch vụ của mình và cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử, do đó, hoạt động này phải tuân thủ các quy định về thương mại điện tử và Thông tư số 59 của Bộ trưởng bộ Công Thương quy định về quản lý hoạt động thương mại điện tử qua ứng dụng thiết bị di động.
Việc kiểm duyệt và quản lý các ứng dụng trên nhằm đảm bảo quản lý Nhà nước và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng do các ứng dụng đó cho phép người tiêu dùng trực tiếp thanh toán tiền dịch vụ (qua thẻ ngân hàng).
Bộ Công Thương cũng kiến nghị cần nghiên cứu các biện pháp bảo đảm hoạt động bình đẳng giữa loại hình dịch vụ này với dịch vụ vận tải truyền thống.
Trên quan điểm phát triển, cần khuyến khích việc cung cấp dịch vụ qua ứng dụng phần mềm công nghệ thông tin với điều kiện cần bảo đảm các yếu tố nêu trên. Bên cạnh đó, cũng cần đánh giá để tính đến việc dỡ bỏ, giảm thiểu các rào cản hoạt động của các dịch vụ truyền thống vì nếu không sẽ tạo sự bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ tương tự nhau.
