Bất bình đẳng
Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa bàn về dự thảo Nghị định về quản lý kinh doanh trò chơi có thưởng với những quy định khá chặt như việc chỉ cho phép người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài... mới được phép tham gia. Tuyệt đối cấm công dân là người Việt Nam tham gia các trò chơi này. Theo ông, việc cấm như vậy có hợp tình hợp lý không?
Bản chất của vấn đề hiểu thế nào là vui chơi giải trí? Ví dụ như việc người ta chơi xổ số là được nói ở từ hoa mỹ để kiến thiết và xây dựng đất nước. Nhưng ngược lại, người ta chơi số đề với nhau, thậm chí là cá độ bóng đá theo quy định tại Bộ luật Hình sự là tội "Đánh bạc". Tuy nhiên, bản chất của việc này cũng là một sự vui chơi. Do đó vấn đề là phải phân biệt rõ ràng vui chơi nào là cho phép và vui chơi nào không được cho phép. Cần phải có một quy định đầy đủ, rõ ràng về việc này chứ không đơn thuần là cho phép mở trò chơi có thưởng tại những khách sạn 5 sao. Nếu không quy định cụ thể thì nơi này sẽ trở thành những sòng bạc và lúc đó Nhà nước sẽ rất khó để quản lý, sẽ tạo nên một môi trường sát phạt lẫn nhau. Trên thực tế đó đã từng xảy ra tại những casino có mặt ở Việt Nam hiện nay. Trước khi thành casino thì nó cũng là những trung tâm vui chơi có thưởng.
Luật sư Trần Đình Triển.
Nói như vậy việc cấm người Việt tham gia các trò chơi trúng thưởng là vô lý và bất cập. Dưới góc độ pháp lý, ông có thể dẫn chứng sự bất cập này như thế nào, thưa ông?
Rõ ràng việc cấm người Việt Nam tham gia chơi sẽ tạo nên mâu thuẫn. Đó là trò chơi này thì được phép, còn những trò chơi khác thì không, người này thì được chơi, người kia lại bị cấm. Sẽ xảy ra tình trạng có nơi được chơi thoải mái, được mang tiền ra cược với số lượng rất lớn (khi đánh bạc với máy), tính chất sát phạt cao hơn.
Trong khi đó, nếu mua số đề mấy chục nghìn đồng, thậm chí là đánh bài tú lơ khơ với vài trăm nghìn cũng bị cấm đoán, xử 3 - 5 năm tù. Đấy là một điều bất hợp lý trong thực tiễn. Đã là vui chơi giải trí thì nghị định phải quy định chung, chứ không thể để riêng lĩnh vực này thì quản lý, lĩnh vực kia lại cho phép. Như thế sẽ tạo nên sự bất bình đẳng trong xã hội, về lâu về dài sẽ tạo ra những tiêu cực.
Bất cập thứ hai là tại sao chỉ cho khách sạn 5 sao mới được kinh doanh trò chơi có thưởng còn những nơi khác lại không được? Ví dụ như nhà hàng ăn uống, khu du lịch, thương mại cao cấp lại không được phép? Vì sao những người tham gia để đánh bạc với các loại máy đó chỉ là người nước ngoài, hoặc người Việt Nam mang quốc tịch nước ngoài còn người quốc tịch Việt thì không được? Trong khi pháp luật chúng ta đã quy định rõ ràng rằng, người mang hai quốc tịch, người có quốc tịch nước ngoài hoặc người không có quốc tịch, nếu sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam thì bình đẳng và phải chấp hành đầy đủ các quy định của luật pháp Việt Nam.
Vì thế, nếu tạo điều kiện cho người nước ngoài thì vô tình thúc đẩy người Việt Nam mang hai quốc tịch để được đánh bạc. Thậm chí người ta có thể từ bỏ quốc tịch Việt Nam và mang quốc tịch khác để lách luật pháp Việt Nam. Thực tế có một số casino dù cấm người Việt nhưng số người Việt chơi trong đó lại nhiều hơn là người nước ngoài. Vậy ai đã xử lý việc đó?
Khó có hiệu lực thực tiễn
Có ý kiến cho rằng, ngoài những bất cập trên thì việc quản lý hoạt động cũng như thu thuế loại hình kinh doanh này cần được đặc biệt quan tâm, chú ý. Ông nghĩ sao về điều này?
Cách của chúng ta là đã đánh bạc thì phải có một việc thu thuế đặc biệt, bởi thu nhập từ kinh doanh lĩnh vực này cũng rất đặc biệt. Như thế, ai là người chịu trách nhiệm giám sát việc thu chi này, kiểm soát thu nhập khủng từ các cá nhân, tổ chức kinh doanh trò chơi trúng thưởng. Tôi nghĩ vô hình trung chúng ta đang tạo ra một sự khập khiễng về pháp luật, không mang tính tổng thể mà có sự phân biệt. Do đó, tôi nghĩ sẽ rất khó có hiệu lực trên thực tế. Người ta sẽ có suy nghĩ rằng cơ chế của chúng ta đang tạo điều kiện thuận lợi cho một người hoặc một nhóm người nào đó thu lợi bất chính từ những việc này và muốn được thể chế hóa thành luật.
Nhiều ý kiến cho rằng, nếu cấm người Việt đánh bạc thì sẽ nảy sinh những tiêu cực và sẽ càng khó kiểm soát người Việt ra nước ngoài đánh bạc. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Bây giờ ở Việt Nam không chỉ có Hải Phòng mới có casino mà ở Quảng Ninh cũng có casino Hoàng Gia. Đặt ra câu hỏi là sẽ quản lý những casino này như thế nào? Trên lý thuyết là cấm người Việt Nam vào đó đánh bạc, nhưng vì sao cách đây khoảng 4 năm, một cán bộ của ngân hàng ngoại thương ôm gần 5 triệu USD xuống casino Hoàng Gia đánh bạc được? (nhân vật này đã bị tử hình - PV). Những trường hợp như thế thì ai chịu trách nhiệm ở đây? Nếu quản lý không chặt, vô hình trung sẽ tạo cơ hội cho một số người lấy tiền công ném vào các lò đánh bạc. Chính vì cấm người Việt Nam vào các casino nên mới có chuyện hàng nghìn người Việt vượt biên ra nước ngoài đánh bạc. Vậy có cấm được việc người dân vượt biên đi đánh bạc không?.
Xin cảm ơn ông!
Q. Triều - A. Văn (thực hiện)
