Bài 1: Cảnh sát bó tay với giám định
Trong ba năm (từ 2008 đến 2010), Sở Y tế Gia Lai đã thực hiện việc đấu thầu hơn 2.400 danh mục thuốc chữa bệnh các loại với tổng số tiền gần 500 tỷ đồng. Việc đấu thầu các năm được thực hiện bởi tổ chuyên gia xét thầu của Sở Y tế Gia Lai với 8 trường hợp tham gia, gồm: Nguyễn Công Nhân và Đặng Đức Châu - phó giám đốc Sở; Phan Minh Hiếu- phó trưởng phòng Nghiệp vụ Y; Đoàn Cường, phó trưởng phòng Nghiệp vụ Dược; Rơh Mah Blih - trưởng phòng Kế hoạch Tài vụ; Bùi Ngọc Thư- phó trưởng phòng Kế hoạch Tài vụ kiêm kế toán trưởng; Lê Khánh Lân - cán bộ Phòng Kế hoạch và Nguyễn Thị Kim Liên- chuyên viên Phòng Nghiệp vụ Dược.
Ảnh minh họa của Tuổi trẻ về y đức
Nhóm y bác sĩ này đã xây dựng một kịch bản hòng trục lợi tiền tỷ từ các lần đấu thầu thuốc, cụ thể như chiêu thức: Một số mặt hàng thuốc có giá thấp hơn, nhưng không chọn thầu và mặt hàng thuốc xét dự thầu sai xuất xứ, “hô biến” giá thuốc… hòng làm lợi cho doanh nghiệp trúng thầu để ăn chia, tư túi.
Cụ thể, trong hai năm (2009 và 2010), tổ chuyên gia xét thầu của Sở Y tế Gia Lai đã gây ra hàng loạt sai phạm. Điển hình, trong năm 2009, loại thuốc Mebendazoi 500 mg, sản xuất tại Việt Nam, đơn vị tính là viên, giá dự toán 4.500 đồng/viên, trong khi đó giá dự thầu và phê duyệt trúng thầu bị tổ chuyên gia xét thầu “hô biến” xuống còn có 709 đồng/viên, chênh lệch 3.791 đồng/viên (tỷ lệ vượt 634,7%); thuốc Amikacin 500 mg/100 ml, sản xuất tại châu Á, đơn vị tính là chai, giá dự toán 52.500 đồng/chai, thì giá dự thầu và phê duyệt trúng thầu bị hạ xuống mức 13.311 đồng/chai, chênh lệch 39.189 đồng/chai (tỷ lệ vượt 394,4%); hay năm 2010, loại thuốc Cefixim 100 mg, sản xuất tại Việt Nam, đơn vị tính là viên, giá dự toán 7.035 đồng/viên, trong khi giá dự thầu và phê duyệt trúng thầu chỉ 1.512 đồng/viên, chênh lệch 5.523 đồng/viên (tỷ lệ vượt 465,28%)…
Đối với những sai phạm tại Sở Y tế Gia Lai trong đấu thầu thuốc, khi có kết luận của Đoàn Thanh tra tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai- Phạm Thế Dũng đã có văn bản chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh nhanh chóng vào cuộc điều tra làm rõ sai phạm của tổ chuyên gia đấu thầu kéo dài nhiều năm.
“Thời điểm này, Cơ quan điều tra gặp rất nhiều sức ép về thời gian, dư luận, kể cả khó khăn trong công tác giám định các loại hồ sơ đấu thầu, các loại thuốc tân dược… Thậm chí có không ít ý kiến còn cho rằng, không biết trắng đen có được bóc trần hay sẽ “chìm xuồng”. Rất may, lực lượng điều tra luôn nhận được sự động viên, chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, sự giúp đỡ của Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Tư pháp để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”, đại tá Vũ Văn Lâu, phó giám đốc Công an tỉnh Gia Lai chia sẻ với báo Gia Lai.
Nhận hồ sơ về gói hồ sơ đấu thầu các năm, các điều tra viên đã tiến hành đưa hồ sơ ra Hà Nội để giám định sai phạm mà nhóm đối tượng gây ra. Cơ quan Công an đã “gõ cửa” Cục Quản lý Đấu thầu (CQLĐT)-Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thế nhưng đề nghị bị từ chối với lý do: Thiếu kinh phí và thiếu kinh nghiệm nên khó xác định đúng sai trong tân dược! Tháng 11-2010, Cơ quan điều tra buộc phải báo cáo lên cấp trên để có hướng giải quyết sớm vụ việc.
Đến cuối tháng 11, Bộ Công an có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị giám định về các nội dung: Tổ chuyên gia đấu thầu thuốc năm 2008, 2009, 2010 của Sở Y tế Gia Lai có thực hiện đúng trình tự, thủ tục đấu thầu hay không? Trong 10 mặt hàng thuốc không được xét trúng thầu có mặt hàng nào đảm bảo theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu? Việc tổ chuyên gia xét trúng thầu đối với 7 mặt hàng thuốc có đúng xuất xứ theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu hay không? Và việc tổ chuyên gia đấu thầu thuốc xét trúng thầu đối với 83 mặt hàng thuốc có đúng với quy định về đấu thầu hay không?
Đến tháng 4/2011, Cục QLĐT mới hoàn thành xong phần giám định với kết luận: “Đề nghị Cơ quan điều tra liên hệ Bộ Y tế để xác định tính hợp pháp của việc một số mặt hàng thuốc đấu thầu giá cao với lý do Bộ Kế hoạch và Đầu tư không có thẩm quyền và không có chuyên môn”.
Tuy nhiên, từ những tài liệu có được và nhận định việc làm của 8 cá nhân trong tổ chuyên gia đấu thầu thuốc đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội: “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng”. (Còn tiếp).
Nguyễn Trần (tổng hợp từ báo Gia Lai)
