Hư Trúc cùng với Tiêu Phong (hay Kiều Phong) và Đoàn Dự là một trong 3 nhân vật chính trong tiểu thuyết Thiên long bát bộ của cố nhà văn Kim Dung. Hư Trúc được mô tả là một hòa thượng sống ở chùa Thiếu Lâm. Ngoại hình xấu trai, tướng mạo rất thô kệch nhưng tâm tính hiền lành, tốt bụng. Trong một lần vô tình chàng đã giải được một bàn cờ vây tên gọi "Trân Long kỳ trận", 30 năm chưa ai giải được, vì thế nên đã được Vô Nhai Tử, chưởng môn của phái Tiêu Dao truyền 70 năm công lực cả đời của ông. Về sau chàng tiếp nhận nội công thâm hậu của cả Thiên Sơn Đồng Lão và Lý Thu Thủy, đều là các cao thủ Tiêu Dao phái.
Có thể nói, mặc dù xuất thân là một người có võ công kém cỏi nhưng sau bước đường phiêu lưu với rất nhiều kỳ duyên, Hư Trúc không chỉ có được một thân võ công thượng thừa, mà chàng còn nắm giữ cả hai tuyệt học của phái Cái Bang là Ðả cẩu bổng và Hàng long thập bát chưởng.
Vậy từ đâu mà Hư Trúc lại học được những tuyệt học độc môn của Cái Bang?
Theo diễn biến trong Thiên long bát bộ, đến gần cuối truyện Tiêu Phong đã ra Nhạn Môn Quan, nơi vua nước Liêu là Gia Luật Hồng Cơ đang bài binh bố trận chuẩn bị tấn công nước Tống. Tiêu Phong cùng Đoàn Dự và Hư Trúc dùng võ công xuất thế bắt sống Gia Luật Hồng Cơ, buộc ông phải thề rằng sẽ không cho phép bất cứ người lính Liêu nào vượt qua biên giới và tấn công nhà Tống chừng nào ông còn sống, sau đó Tiêu Phong tự vẫn và nhảy xuống vực để giữ trọn đạo trung quân với vua nước Liêu.
Tuy nhiên, nếu để Tiêu Phong chết như vậy thì cũng đồng nghĩa với việc Hàng long thập bát chưởng sẽ bị thất truyền và Hồng Thất Công hay Quách Tĩnh sẽ không thể nào luyện được chưởng pháp này. Chính vì thế trong lần chỉnh sửa truyện Thiên long bát bộ, gần nhất là vào năm 2009 (lần chỉnh sửa thứ 3), cố nhà văn Kim Dung đã không để Tiêu Phong chết.
Theo đó, sau khi Tiêu Phong tự vẫn và rơi xuống vực, Tiêu Phong đã được cứu sống, lúc này Cái Bang muốn anh trở lại làm bang chủ nhưng Tiêu Phong từ chối. Tuy nhiên, vì không muốn để các tuyệt học của Cái Bang bị thất truyền, Tiêu Phong đã bắt Hư Trúc học Ðả cẩu bổng và Hàng long thập bát chưởng, khi nào Cái Bang tìm được một bang chủ thích hợp thì người đó có thể học 2 tuyệt kỹ này từ Hư Trúc.
Lý do Tiêu Phong bắt Hư Trúc học võ công Cái Bang, vì Hư Trúc là người thật thà chính trực và hơn hết là Hư Trúc biết Tiểu vô tướng công, môn võ công có thể sao chép và thi triển bất cứ tuyệt học nào.
Với sự thay đổi này, Thiên long bát bộ đã trở nên trọn vẹn hơn, đồng thời cũng giải quyết được một trong những điểm bất hợp lý của bản gốc.
Quốc Tiệp
