Việc cơ quan điều tra tai nạn của Pháp đưa ra bản báo cáo lần thứ ba về những gì đã xảy ra với chuyến bay 447 của hãng hàng không Air France, khi mà chiếc Airbus đã biến mất giữa Đại Tây Dương hai năm trước đây cùng với 228 hành khách trên trong, giờ đây đã khá rõ ràng. Hai động cơ phản lực lớn vô tình bị viên phi công thực hiện sai quy trình gây nên trên chuyến bay đó. Anh ta đã đặt nó vào một vị trí hoàn toàn không bình thường, cả anh ta và hai viên phi công khác cùng kíp bay với anh ta đều không nhận thấy điều gì đang xảy ra hoặc làm thế nào để ổn định chúng.
Một mảnh vỡ của chiếc máy bay Airbus A330 bị nạn được tìm thấy trên biển Đại Tây Dương
Ba phút sau đó, thân và mũi của chiếc máy bay dường như đang muốn hạ cánh , rơi xuống và hướng về phía biển trong nỗi sợ hãi của các phi công. Tuy vậy, họ đã không làm cái việc mà họ cần phải làm - là hướng mũi máy bay xuống để chiếc máy bay có thể hướng lái trực tiếp vào nơi mà nó đang bay tới - để cho phép chiếc Airbus trở lại trạng thái cũ và tiếp tục hành trình bay từ Rio de Janeiro tới Paris của nó.
Nhưng vì một vài lý do nào đó, các phi công trên chuyến bay 447 không hiểu được những bất thường đang xảy ra trên máy bay, và dường như họ đã bị tê liệt.
Chiếc Airbus A330, giống như những chiếc máy bay dân dụng loại lớn thế hệ mới khác, được điều khiển bởi một chiếc máy tính, về lý thuyết thì nó như là một siêu phi công, không bao giờ biết mệt mỏi, với phản xạ cực nhanh và kiến thức sâu rộng về việc bay như thế nào là an toàn nhất.
Phi công là con người vẫn sử dụng cần điều khiển và bộ điều chỉnh theo cách truyền thống, nhưng những mệnh lệnh đưa tới cho máy tính không như mong muốn. Nếu như phi công ra lệnh cho chiếc máy bay bay quá dốc, quá chậm hoặc quá nhanh, chiếc máy tính sẽ không tuân theo. “Các nguyên tắc” của nó đã được ấn định để chống lại những sai sót của phi công và những hoạt động không phù hợp của hệ thống máy móc có thể dẫn tới tai nạn.
Việc chuyển từ hệ thống kiểm tra mang tính cơ học sang hệ thống kiểm tra mang tính kỹ thuật số đã tạo ra sự thay đổi những phương thức mà các phi công đã được đào tạo. Các kỹ năng bay cơ bản, chẳng hạn như sự khéo léo, có thể khắc phục được những tình huống không bình thường hoặc phán đoán trực quan những gì một chiếc máy bay đang hoạt động. Kiến thức về hệ thống máy bay và thủ tục chuẩn hóa các chuyến bay được ưu tiên hàng đầu.
Đó là tương lai, xu hướng không thể bị đảo ngược. Các máy bay hiện đại có thể tự bay và phi công ngày càng có xu thế trở thành người điều khiển thông tin. Một ngày nào đó, những chiếc máy bay, cũng giống như thang máy, có thể khiến cho sự có mặt của con người là không cần thiết, cho dù các hành khách vẫn thích sự có mặt của bốn phi hành đoàn trong buồng lái hơn. Tuy nhiên, kỹ năng bay của phi công không thể bằng những chiếc máy tính đã được lập trình. Điều này vẫn có thể có những rủi ro bởi chúng sẽ được lập trình một cách tự động, nhưng sẽ ít hơn việc điều khiển bằng tay.
Câu trả lời phù hợp mà không gì có thể thay đổi là: Duy trì năng lượng và độ cao so với mặt biển, chiếc máy bay sẽ rất ổn định. Máy móc có thể dễ dàng thực hiện được điều này, nhưng các lập trình viên thiết kế ra hệ thống điều khiển bay của chiếc A330 hiển nhiên đã nghĩ rằng nó đủ khôn ngoan để khiến cho các phi công hoàn thành được nhiệm vụ. Họ không bao giờ có thể tưởng tượng rằng, một phi công lại có thể mắc sai lầm khủng khiếp đến như vậy. Tại sao anh ta lại đột ngột điều chỉnh độ cao, giữ mũi máy bay hướng lên trên cho đến khi nó chết máy trong vòng hơn 3 phút đau đớn như vậy?
Tại sao ư? Bởi anh ta vẫn chỉ là một con người. Đó là điều mà các lập trình viên đã không nhớ đến.
Chí Thành
