Sống chết vì "nghề"
Tôi tìm về xã Vĩnh Thành hỏi thăm nhà bà Sáu. Ngay từ đầu xã ai ai cũng biết, họ tận tình nói về bà với ánh mắt đầy thán phục. Bà sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng, với 9 anh chị em. "Mẹ tui kể cho tui nghe thời chiến tranh, đất nước cần người ra trận nên phải đẻ cho nhiều con để phục vụ đất nước. Mẹ tui có nói để cho dễ nhớ tên là đặt tên theo số, như tui là con thứ 6 là đặt tên Sáu luôn". Bố luôn vắng nhà, mấy anh chị đầu đã nhập ngũ, mẹ lại đau ốm triền miên vì thế bà là người phải gánh vác lo toan mọi việc trong gia đình.
Người phụ nữ vì việc chung mà quên mất chuyện chồng con
Bà kể "cái duyên" đến với công việc này: "Một hôm trời sắp tối, tôi thấy một cô bé thân hình tiều tụy đang ngồi khóc ở hành lang bệnh viện; hỏi ra mới biết cha cô bé vừa qua đời đã đưa vô "ngôi nhà buồn". Tôi thắp hương làm thủ tục, bỏ tiền túi mua hòm vỏ khâm liệm cho cha cô bé. Lúc nớ tuổi mới 18, là con gái, tui cũng sợ lắm khi lần đầu tiên tiếp xúc với xác chết. Nhưng thôi đánh liều, cứ làm những gì lương tâm mách bảo". Dần dà rồi cũng quen.
Nhiều người cho là bà bị dở hơi, chập mạch, việc gì không làm lại lao đầu vào những nơi chết chóc. Nhiều lúc bà nghĩ cũng tủi, cứ một thân một mình ở chốn "thiên đường". Nhưng bà không sợ, việc thiện sao nỡ bị phụ lòng. Tiếng khóc của người mẹ mất con, người vợ mất chồng... cứ tỉ tê, ai oán nhưng bà vẫn thầm lặng với công việc mà "hồn ma" đã định cho bà. Bà thổ lộ: "Nếu ngày nào tôi không tiếp xúc với xác chết là trong người thấy thiếu thiếu một thứ gì...".
Bà bảo: "Để biết bao nhiêu lần tôi khâm liệm thì phải để cho bộ óc máy tính nhớ thay, chứ óc người thì làm sao mà nhớ nổi hả các cháu. Nhưng năm 1993, tôi có một kỷ niệm khó quên mà bây giờ vẫn in đậm trong đầu. Hôm đó là ca trực của tôi. 9 giờ tối thì nghe tiếng khóc thảm thiết của người thân chạy theo xe cứu thương, máu me loe loét chảy ròng ròng cả hành lang. Vào phòng cấp cứu chưa đầy 5 phút thì nạn nhân đã tử vong. Hỏi ra là một cậu học sinh cuối cấp, gia đình liên hoan đã đậu tốt nghiệp, không biết vui đến đâu mà quá chén, đi xe ra đường bị tai nạn vỡ đầu. Người thân ngất lịm hết, tôi lúc đó lo chu tất, tắm rửa thay quần áo, lo thủ tục giấy tờ để ngày mai gia đình kịp đưa xác về nhà. Đến bây giờ hình ảnh cậu đó vẫn làm cho tui không quên được".
Tính cách mạnh mẽ như con trai, dù lời ra tiếng vào của người đời, sự khuyên răn của gia đình, anh em nên chuyển công việc nhưng khi chứng kiến những hoàn cảnh thương tâm, bà lại muốn làm một điều gì cho người chết về cõi vĩnh hằng để cho linh hồn họ siêu thoát. "Tôi tính cách như con trai, đã thích việc gì rồi thì khó có ai ngăn cản được. Tôi làm những việc tốt chứ có xấu đâu mà phải sợ phải không các chú?" - Bà nói.
"Sự bạo dạn" ấy cũng đã tăng thêm phần ý chí và nghị lực cho công việc của bà. Thời gian đầu nhìn cảnh người chết là bà nôn thốc nôn tháo, có lúc về ốm bỏ cơm cả tuần. Sau cũng thành quen, đến lúc 1 - 2 giờ đêm đưa người chết đi ra nhà xác không thấy sợ. Ngoài công việc ở cơ quan bà con là người phụ nữ biết làm rất nhiều việc của đàn ông như: xây nhà, lắp điện, đá bóng, đánh bóng chuyền... Không kể ngày hay đêm, mưa hay nắng, hễ nghe xong điện thoại là bà lập tức mặc trang phục bênh viện, mang găng tay, bịt khẩu trang và đẩy chiếc xe chở xác quen thuộc đến phòng có bệnh nhân vừa qua đời.
Bằng khen là phần thưởng xứng đáng mà bà đạt được
Người chết có thân nhân trực nuôi chăm sóc thì việc đưa xác về nhà tang lễ thuận lợi hơn. Còn không thì bà phải một mình lăn lộn để hoàn thành nhiệm vụ. Nếu các thủ tục nhận xác của thân nhân diễn ra nhanh chóng thì phần việc của bà đơn giản hơn một chút. Nhưng xác chưa có thân nhân hoặc là người chết tai nạn giao thông hoặc là chết có liên quan đến một vụ án hình sự thì cần phải để cho công an khám nghiệm tử thi, công việc của bà lại phức tạp bề bộn hơn nhiều.
Những năm tháng đã trôi qua, bà đã chuyển xác, khâm liệm... bao nhiêu người bà cũng không thể nhớ nổi. Một công việc mà người khác chỉ nhìn hoặc nghe qua đã rợn người, lắc đầu lè lưỡi, nhưng đối với bà không mảy may chút sợ hãi, cũng không so đo tính toán thiệt hơn.
Quên cả lấy chồng
Đã qua 55 mùa xuân bà giành trọn gần hết cuộc đời cho một tình yêu cao quý nhất - đó là "nghề" chăm xác chết. Bà không lấy chồng, chuyên tâm vào công việc. Thế là bà phải trải qua lời qua tiếng lại, nhìn ánh mắt về bà là khác thường. Mặc kệ, không sợ bất cứ chuyện gì, dù họ cho mình là người phụ nữ "thần kinh". "Công việc đã cho tôi niềm vui, niềm hạnh phúc. Tôi không chồng, không con, nhưng tôi có những linh hồn, họ cho tôi sức khỏe, ý chí để vượt qua bão tố của cuộc đời. Tôi vui vì đã sống chết với nghề". Giờ đây ngồi ngẫm lại những gì đã qua, những việc mình đã làm và bao điều con dang dở bà tâm sự: "Tôi không phải tự khen, hay đề cao mình, ít có những người như tui nữa, họ sống tranh đua nhau từng tí một, làm sao thu lợi về cho mình, còn thì mặc kệ".
Những tấm bằng khen mà các cơ quan, đoàn thể tặng cũng có nghĩa là công lao của bà được đền đáp xứng đáng với những gì đã công hiến cho xã hội. "Tôi trân trọng những tấm bằng khen này lắm, có lẽ đó là phần thưởng lớn nhất cuộc đời tôi. Tôi phải nâng niu, gìn giữ chúng". Bây giờ cái tên bà "Sáu xác chết" cả tỉnh đều biết đến. Khi hỏi về cái tên chẳng ai muốn được gọi, bà cười khà khà bảo: "Mình làm nghề này chỉ mong tích đức cho anh em, họ hàng, chứ có bao giờ nghĩ ơn huệ chi mô. Còn sức còn làm. Nhưng tôi cũng khuyên mọi người, đừng vì yêu nghề quá mà quên cả chuyện chồng con như tôi đây".
Lê Tập
