Cơn bão số 10 đi qua đã gần nửa tháng, nhưng gia đình ông Nguyễn Đình Ngọ (SN 1954), trú thôn Vận Tải, xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại mấy đêm mất ngủ liên tục.
“Nhà của tôi kiên cố, hơn nữa tâm bão không vào Nghệ An nên gia đình không lo bị gió thổi sập. Điều chúng tôi lo chính là việc nước lũ đổ về, dâng cao gây sạt lở đất bất cứ lúc nào. Nhà cách sông có mấy mét, nên ngồi trong phòng cũng nơm nớp lo sợ, bởi ban ngày thì còn biết mà chạy, nửa đêm đang ngủ, ngôi nhà bị cuốn trôi lúc nào chắc cũng không biết”, ông Ngọ nói.
Ông Ngọ cho biết cách đây vài năm, trước mặt là khoảng đất rộng, nay đã bị sạt lở hết.
Theo ông Ngọ, tình trạng sạt lở này đã diễn ra từ lâu nhưng chậm. Tuy nhiên, vài năm gần đây, sạt lở diễn ra nhanh, với mức độ nghiêm trọng hơn, theo đó, mỗi lần mưa lũ thì bờ sông bị ăn sâu trung bình từ 2 - 3m.
“Đặc biệt, cơn Bão số 2 vừa qua, sạt lở đã nhấn chìm toàn bộ hệ thống chuồng trại chăn nuôi và đất ở của gia đình tôi. Đến nay, sạt lở đất vẫn tiếp tục xảy ra và đã tiến sát mép sau nhà ở. Trong nhà đã có hiện tượng nứt tường, nứt nền”, ông Ngọ cho biết thêm.
Theo quan sát của PV, nước sông đã ăn vào khu dân cư nên xuất hiện nhiều đoạn hàm ếch. Cây cối, hoa màu bạc trắng bởi bùn đất, chứng tỏ nước mới lên cách đây không lâu.
Những ngôi nhà chênh vênh gần bờ sông.
Không chỉ nhà ông Ngọ, nhiều ngôi nhà xung quanh cũng trở nên chênh vênh bên bờ sông và có thể bị đổ bất cứ lúc nào. Người dân địa phương cho hay, mặc dù biết một lúc nào đó ngôi nhà ở bên bờ sông cũng sẽ bị nước lũ cuốn nhưng do không biết đi đâu nên họ vẫn bám trụ.
“Năm nào chúng tôi cũng thử hết mọi biện pháp ngăn chặn như đóng cọc tre làm kè hay đổ thêm cát sỏi để ngăn sói mòn, nhưng đến nay, tình trạng này vẫn không hề thay đổi, thậm chí còn diễn biến nhanh hơn”, ông Nguyễn Đình Việt (SN 1959), trú thôn Vận Tải cho biết.
Người cựu chiến binh già Nguyễn Đình Việt còn cho hay, trước đây, mảnh đất sát sông còn rộng, đủ diện tích để gia đình trồng cây hoa màu và làm chuồng nuôi lợn; thế mà giờ đây, nước sông cách nhà chỉ vài bước.
Người dân đã trồng tre, đổ thêm cát sỏi để hạn chế tốc độ sạt lở nhưng vẫn không cải thiện được tình hình.
Ông Trần Văn Kỳ, Chủ tịch UBND xã Võ Liệt, xác nhận có hiện tượng trên xảy ra, nguyên nhân sạt lở là do nguồn nước ngầm và nước ở dưới sông dâng cao mỗi khi xảy ra mưa, lũ.
“Tình hình sạt lở rất nghiêm trọng, riêng năm nay đã có 3 hộ bị cuốn trôi tài sản, công trình chăn nuôi, công trình phụ; 6 gia đình đã bị sạt lở tiến sát móng nhà. Chúng tôi đã báo cáo sự việc lên UBND huyện Thanh Chương và đang chờ hướng xử lý”, ông Kỳ cho biết thêm.
Theo thống kê của chính quyền xã Võ Liệt, các hộ nằm trực tiếp ở khu vực có nguy cơ sạt lở khi xảy ra lũ bao gồm: 5 hộ với 26 nhân khẩu tại thôn Vận Tải; 3 hộ với 13 nhân khẩu tại thôn Yên Xuân và thôn Hòa Hợp có 3 hộ với 14 nhân khẩu; với tổng chiều dài khoảng 2km.
“Với tình hình hiện nay, chúng tôi nhận thấy di dời dân là phương án tối ưu nhất. Hiện, UBND xã Võ Liệt đã quy hoạch một khu đất, nếu huyện có chủ trương thì chúng tôi sẽ tổ chức di dời tái định cư các hộ dân này về đây”, ông Kỳ nói.
Những ngôi nhà có nguy cơ sập đổ bất cứ khi nào.
Liên quan đến vụ việc, ông Lê Đình Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho biết, đã có văn bản báo cáo các ngành chức năng của tỉnh Nghệ An về tình trạng sạt lở trong mùa mưa bão của các hộ dân ven sông Lam.
“Từ khi nhận được báo cáo của UBND xã Võ Liệt, chúng tôi đã chỉ đạo phòng Kinh tế - Hạ tầng về kiểm tra, sau đó làm tờ trình gửi UBND tỉnh và các đơn vị liên quan; bởi việc khắc phục sạt lở thì cần có kinh phí, mà ngân sách địa phương không thể kham nổi”, ông Thanh nói.
Tuy nhiên, trong khi các cơ quan chức năng còn đang loay hoay tìm phương án thì những cơn bão với cường độ mạnh liên tiếp đổ bộ vẫn khiến cho hàng chục người dân xã Võ Liệt ở ven bờ sông Lam luôn sống trong cảnh nơm nớp lo sợ và phải thức trắng đêm cầu mong gia đình bình yên.
