Một câu chuyện vốn chẳng có gì là mới. Sách sai, sách lỗi thì đâu mà chả có, chẳng phải trước đây chúng ta đã sôi sục vì cuốn Từ điển tiếng Việt (của Vũ Chất) đó sao? Rồi hàng loạt cuốn từ điển khác với cách giải nghĩa ngây ngô, sai lệch bản chất cũng bị lôi ra “xử trảm”.
Chúng ta đi tìm nguyên nhân, gốc rễ của vấn đề. Thì đấy. Tất cả vì những thứ rất khách quan, nào là do đội ngũ biên tập viên thiếu và yếu, do tình trạng liên kết xuất bản tràn lan, do không kiểm soát nổi những cuốn sách “rác” của các cơ quan chức năng ... Những điều này đã vẽ nên một viễn cảnh đáng sợ về thị trường sách nói chung và sách từ điển nói riêng.
Với các lý do trên rất có thể những cuốn sách “rác” sẽ tiếp tục xuất hiện trong thời gian tới. Thế nên sự xuất hiện của cuốn Từ điển chính tả (dành cho học sinh tiểu học, trung học) nhưng sai chính tả quá nhiều của Nxb Thanh Niên đã nằm trong xu hướng được dự báo .
Mọi người đều biết từ điển là danh sách các từ, ngữ được sắp xếp thành các từ vị chuẩn, dùng để đối chiếu, tra nghĩa. Nó có tính quy chuẩn cao. Thế nhưng cuốn Từ điển chính tả nêu trên lại không đảm bảo được những yếu tố đó. Chẳng hạn từ “xác suất” được viết đúng là “xác suất”. Thế nhưng, cuốn từ điển này lại chấp nhận cả ba cách viết là “xác suất”, “sác xuất” và “xác xuất” (những lỗi sai khác của cuốn sách đa phần sai theo hướng này – PV). Việc cuốn từ điển chấp nhận những từ sai chính tả (thậm chí là sai chính tả cơ bản) chính là điểm mấu chốt trong vấn đề chúng ta đang bàn luận.
Cuốn từ điển chấp nhận cả hai cách viết: Chuyện cổ tích và Truyện cổ tích
Có một thực tế là chữ quốc ngữ hiện nay có hiện tượng không tương ứng 1:1 giữa âm đọc và cách viết (tức là một âm đọc nhưng có nhiều cách viết). Thậm chí từng địa phương cách phát âm, cách viết khác nhau với cách viết được coi là chuẩn chính tả. Một ví dụ điển hình là ngư
