Ngày 19/5, nhận lời mời của Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) tháng 5/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tham dự và phát biểu tại Phiên thảo luận mở trực tuyến cấp Bộ trưởng của HĐBA LHQ về chủ đề “Giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột cùng với tăng cường phục hồi sau đại dịch ở khu vực châu Phi”.
Cùng tham dự và phát biểu tại phiên thảo luận có Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres, Chủ tịch Ủy ban Liên minh Châu Phi (AU) Faki Mahamat, Tổng Giám đốc Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) Achim Steiner cùng các Bộ trưởng và đại diện cấp cao các nước thành viên HĐBA.
Tại cuộc họp, Tổng Thư ký LHQ, Chủ tịch AU và Tổng Giám đốc UNDP cho rằng đời sống của nhân dân Châu Phi đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, kêu gọi Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế tích cực thực hiện các hoạt động hỗ trợ cho Châu Phi, nhất là tăng cường hệ thống y tế và khả năng tiếp cận vắc-xin. Các diễn giả cũng nhấn mạnh cần thúc đẩy hỗ trợ phục hồi hậu đại dịch, tăng cường hợp tác giữa Liên hợp quốc và AU để thúc đẩy các hoạt động gìn giữ hòa bình, qua đó, duy trì ổn định trong khu vực, tạo điều kiện để thực hiện các mục tiêu phát triển, tiến tới thực hiện Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững và Chương trình nghị sự 2063 của Châu Phi.
Các nước thành viên HĐBA bày tỏ quan ngại về tác động nghiêm trọng của đại dịch COVID-19 đối với tình hình kinh tế-xã hội, chính trị, nhân đạo và an ninh ở Châu Phi. Các nước tiếp tục kêu gọi tăng cường hợp tác nhằm ngăn ngừa và giải quyết xung đột ở Châu Phi, nhất là giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột thông qua hòa giải dân tộc, công nghiệp hoá, cải cách nông nghiệp, phát triển bền vững, xóa đói giảm nghèo, giải quyết bất bình đẳng… Các nước đề cao vai trò của các Phái bộ gìn giữ hoà bình ở Châu Phi đã góp phần duy trì hoà bình và ổn định ở khu vực, kêu gọi tăng cường hỗ trợ để các nước châu Phi tiếp cận vắc-xin, trong đó có thông qua cơ chế COVAX.
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá cao những tiềm năng to lớn của lục địa châu Phi, đồng thời ghi nhận những khó khăn kéo dài do những hậu quả của chủ nghĩa thực dân và chế độ nô lệ để lại. Bộ trưởng kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ xây dựng châu Phi thịnh vượng và hòa bình thông qua các sáng kiến khu vực như Chương trình nghị sự 2063 của châu Phi.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định hòa bình, ổn định và an ninh là điều kiện tiên quyết để giải quyết những thách thức hiện nay, do đó cần tập trung thực hiện lời kêu gọi ngừng bắn toàn cầu và sáng kiến “Ngừng tiếng Súng” (Silencing the Guns) của châu Phi theo các Nghị quyết 2352 và 2565 của HĐBA. Bộ trưởng cho rằng để duy trì hòa bình, châu Phi cần tập trung vào các biện pháp xây dựng lòng tin, hoà giải dân tộc, thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ và thanh niên trong các tiến trình hòa bình, giải quyết tình trạng kém phát triển và bất công xã hội, củng cố hoà bình và phục hồi sau đại dịch. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh hợp tác giữa LHQ với các tổ chức khu vực và tiểu khu vực ở châu Phi là khuôn khổ quan trọng để tăng cường hỗ trợ tài chính, nhân đạo và kỹ thuật cho châu Phi.
Nhân dịp ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2021), trích lời của Người rằng “chúng tôi đã vui mừng trước những thắng lợi của các bạn và đau xót trước những nỗi thống khổ của các bạn”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam luôn cam kết sát cánh cùng các dân tộc châu Phi anh em vượt qua khó khăn, thúc đẩy hòa bình và phát triển bền vững, thông qua việc cử lực lượng gìn giữ hòa bình của Việt Nam đến các vùng chiến sự tại Cộng hòa Trung Phi và Nam Sudan, chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác phát triển qua các khuôn khổ song phương và hợp tác ba bên, và hỗ trợ vật tư y tế để cùng phòng chống đại dịch COVID-19./.
