Với sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh, Bắc Kinh và Washington đã thận trọng để tránh va chạm nguy hiểm nhiều lần. Trong 1995-1996, khi Mỹ đáp lại vụ thử tên lửa của Trung Quốc, mà Mỹ cho là Trung Quốc đe dọa Đài Loan. Vào năm 1999, khi người Mỹ đánh bom vào nhầm Đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade trong thời gian hoạt động của NATO ở Serbia , và vào năm 2001, khi một máy bay do thám Mỹ va chạm với một máy bay chiến đấu của Trung Quốc , dẫn đến cái chết của phi công Trung Quốc.
Không ai có một định nghĩa thật sự của cuộc khủng hoảng, một cuộc đối đầu mà có thể đe dọa các lợi ích sống còn của cả hai bên, và do đó làm tăng nguy cơ chiến tranh. Nếu Bắc Kinh và Washington có một va chạm tương tự trong tương lai gần, hai bên sẽ có động lực cao để sử dụng vũ lực.
Có vẻ như các cuộc khủng hoảng như vậy trong quan hệ Mỹ- Trung Quốc giảm căng thẳng trong những năm gần đây, như sự căng thẳng xung quanh vấn đề Đài Loan, và nó là mồi lửa chính đóng vai trò lớn trong các kế hoạch quân sự của Trung Quốc và Mỹ trong khu vực Đông Á kể từ giữa những năm 90.
Nhưng có những điểm nóng tiềm năng mới. Trong khi Trung Quốc và các nước láng giềng đang tranh cãi về các đảo và quyền hàng hải ở phía Đông và vùng biển phía Nam Trung Quốc, Mỹ tái khẳng định cam kết của họ để bảo vệ hai nước (Nhật Bản và Philippines ). Ngoài ra, " trục " hay " tái cân bằng" ở châu Á của chính quyền Obama, là một tín hiệu cho thấy Mỹ sẽ có những kế hoạch tái triển khai quân sự, và sự sẵn sàng tham gia vào các sự kiện của một cuộc xung đột khu vực của Washington .
Ngoài ra, theo luật pháp quốc tế cho phép tự do hàng hải cũng như các hoạt động của máy bay trong vùng biển quốc tế, được tính từ khoảng cách 200 dặm từ bờ của một nước ven biển. Trung Quốc, ngược lại, phản đối điều đó. Với những yêu sách lãnh thổ, hầu hết các vùng biển Trung Quốc và vùng trời cho các tàu và máy bay Mỹ bị đóng lại, gây lên cuộc tranh luận về tự do hàng hải làm châm ngòi cho một cuộc đối đầu giữa Trung Quốc và Mỹ, và nó có thể gây ra một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng .
Hôm nay, Trung Quốc và Mỹ là kẻ thù không được rõ ràng như Liên Xô và Mỹ trong thời chiến tranh lạnh . Nhưng nguy cơ là cuộc khủng hoảng Mỹ- Trung Quốc thực sự là nguy hiểm hơn nếu Bắc Kinh và Washington đang bị mắc kẹt trong một loạt các vấn đề trong khu vực và quốc tế.
Cả Trung Quốc và Mỹ không xác định rõ lợi ích sống còn của họ trong vùng rộng lớn của tây Thái Bình Dương. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã ra tuyên bố chính thức khác nhau về " lợi ích cốt lõi " của họ, mà đôi khi đi ngoài toàn vẹn lãnh thổ và chính trị của châu lục này và khẳng định ưu thế hơn Đài Loan.
TP
