Ảnh vệ tinh tố Trung Quốc ngang ngược triển khai vũ khí ở Biển Đông

Ngày 14/12, chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược Mỹ (CSIS) đã công bố những hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc đã ngang nhiên triển khai trái phép nhiều loại vũ khí, bao gồm cả hệ thống chống tên lửa và chống máy bay trên 7 đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi đắp phi pháp ở Biển Đông.

Dù các nhà lãnh đạo Trung Quốc luôn miệng khẳng định rằng Bắc Kinh không có ý định quân sự hóa các đảo trên nhưng động thái trên của Trung Quốc cho thấy hành động của nước này không hề thống nhất với những phát ngôn trước đó.

Theo AMTI, từ tháng 6 và tháng 7/2016, Trung Quốc đã phi pháp xây dựng nhiều cấu trúc hình lục giác ở trên các đá Chữ Thập, Vành Khăn và Subi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trước đó, Bắc Kinh còn ngang nhiên xây dựng những bãi đáp quân sự dài trên những đảo nhân tạo này.

“Có thể thấy rằng những cấu trúc trên nằm trong quá trình củng cố phòng thủ của Trung Quốc giống như những cơ sở đã được xây dựng trên các đá Gaven, Tư Nghĩa, Gạc Ma và Châu Viên”, AMTI nhận định.

Những hình ảnh vệ tinh trên đá Tư Nghĩa và Gaven còn cho thấy nhiều loại vũ khí giống như pháo chống máy bay và hệ thống phòng thủ tầm gần (CIWS) có khả năng bảo vệ khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình. Trong khi đó, trên đá Chữ Thập xuất hiện những ngọn tháp có khả năng được lắp đặt radar.

“Hệ thống pháo và phòng thủ tầm gần cho thấy Bắc Kinh đang nghiêm túc với việc bảo vệ đảo nhân tạo trong trường hợp xảy ra xung đột vũ trang ở Biển Đông. Đó sẽ là hàng phòng thủ cuối cùng trước những cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình từ phía Mỹ hoặc những bên khác nhằm vào những căn cứ không quân (phi pháp) sớm được đưa vào hoạt động này”, AMTI nhận xét.

Ông Greg Poling, Giám đốc AMTI cho biết cơ quan này đã mất nhiều tháng để xác định mục đích của những công trình này.

“Đây là lần đầu tiên chúng tôi tự tin nói rằng chúng là những hệ thống phòng thủ tầm gần và chống máy bay. Chúng ta không hề biết rằng họ có những hệ thống lớn và tân tiến như vậy. Đó chính là hành động quân sự hóa. Trung Quốc có thể lý lẽ rằng những công trình đó phục vụ mục đích phòng thủ nhưng việc triển khai súng phòng không và CIWS có nghĩa là nước này đang chuẩn bị cho xung đột trong tương lai”.

Báo cáo của AMTI cho hay việc Trung Quốc ngang nhiên triển khai những công trình trên cho thấy ý đồ của nước này trong việc củng cố chiếc ô phòng thủ và tương lai có thể sẽ còn ngang ngược triển khai thêm hệ thống tên lửa đất đối không di động.

Trước những thôn tin trên, Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã tiếp tục dối trá trên website của cơ quan này rằng những công trình đó chỉ “chủ yếu phục vụ mục đích dân sự” và bao biện rằng đó là những hành động “tự bảo vệ” một cách “hợp pháp và chính đáng”.

Các chuyên gia trong khu vực khẳng định rằng những bức ảnh trên là minh chứng rõ nhất cho thấy Trung Quốc đang dối trá về khẳng định không quân sự hóa khu vực.

“Bắc Kinh đang quân sự hóa các đảo ở Trường Sa, bất chấp sự thật rằng nước này từng tuyên bố rằng họ sẽ không làm như vậy”, Ashley Townshend, nhà nghiên cứu từ Trung tâm nghiên cứu Mỹ tại Đại học Sydney cho biết.

Chuyên gia Biển Đông Ian Storey từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore cho biết những đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp phi pháp ở Biển Đông nhằm giúp Bắc Kinh “triển khai sức mạnh quân sự tới trung tâm của hàng hải Đông Nam Á”, từ đó dần dần âm mưu tuyên bố chủ quyền phi pháp ở Biển Đông.  

Cùng ngày, ông Harry Harris, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ đã tuyên bố rằng Washington sẵn sàng đối đầu với Bắc Kinh nếu nước này tiếp tục đưa ra những yêu sách hàng hải phi lý ở Biển Đông.

“Chúng tôi sẽ không cho phép những khu vực chung ở Biển Đông bị ngăn chặn đơn phương dù có bao nhiêu căn cứ được xây dựng trên những đảo nhân tạo. Chúng tôi sẽ hợp tác khi có thể nhưng cũng sẵn sàng đối đầu khi cần thiết”, Đô đốc Harry Harris tuyên bố. 

Trong một diễn biến liên quan, Không quân Trung Quốc ngày 15/12 lớn tiếng tuyên bố rằng lực lượng này sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc huấn luyện và tuần tra ở khu vực Biển Đông và Hoa Đông trong thời gian tới.

“Lực lượng không quân của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sẽ tiếp tục hoạt động huấn luyện và tuần tra trên không phận vùng biển này theo đúng quy trình”, Shen Jinke, người phát ngôn của cơ quan trên ngang ngược tuyên bố.

Ông Shen Jinke cho rằng thông báo trên là động thái đáp trả những tin tức trên truyền thông Đài Loan và báo chí quốc tế về vụ máy bay ném bom H-6K của Bắc Kinh bay gần khu vực Đài Loan, qua kênh Bashi nối Đài Loan và Philippines, rồi qua eo biển Miyako của Nhật Bản.

Những chuyến bay như trên được Không quân Trung Quốc tiến hành thường xuyên hơn sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn có cuộc điện đàm hồi đầu tháng, phá vỡ nguyên tắc ngoại giao của Mỹ trong suốt 40 năm qua.

Danh Tuyên