Hồ không bao giờ cạn nước
Hồ Xạ Hương là một hồ nước ngọt (nhân tạo), hồ nằm trên lưng núi. Hồ nằm ở thung lũng núi Con Trâu (thuộc làng Xạ Hương, xã Minh Quang, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc).
Tuy là hồ nhân tạo, nhưng hồ Xạ Hương có mực nước khá sâu, rộng gần 100ha với nhiều ngách lớn xuyên qua các cánh rừng.
Hồ được ngành xây dựng thủy lợi xây dựng từ năm 1984 với sức chứa hơn 12 triệu m3 nước. Ở đây có đập nước nhân tạo cao 41m, mái đập phía trong thượng lưu được lát đá tảng kiên cố để có thể tích nước dâng cao tới cốt 92, đủ tưới tiêu quanh năm cho khoảng 2000 ha đồng ruộng của ba huyện Tam Đảo, Bình Xuyên, Tam Dương.
Một góc hồ Xạ Hương
Tương truyền, trước đó hồ Xạ Hương chỉ là một thung lũng hoang vu, thưa thớt dân sinh sống. Tuy nhiên, sau này dù mực nước hồ Xạ Hương hạ xuống tới “cốt chết”, không tự chảy ra mương được nữa thì trong lòng hồ vẫn còn 700.000 m3 nước dự trữ, nhiều chỗ có độ sâu tới 3m nước.
Nghĩa là hồ Xạ Hương không bao giờ khô cạn trơ ra đáy bùn làm ảnh hưởng tới môi trường sinh thái và cảnh quan xung quanh. Trên bờ hồ hoàn toàn không có nhà dân cư trú.
Từ trên đỉnh núi Tam Đảo nhìn xuống mặt nước hồ Xạ Hương, hồ như một con chim phượng hoàng khổng lồ quyến rũ, xinh xắn, đang sải cánh chuyên chở màu xanh của nước, của rừng xuống miền xuôi vùng hạ lưu.
Đến thăm hồ Xạ Hương lúc nước đầy hay vơi đều có những thú vui riêng. Khi mặt nước hồ dâng cao lên tới cốt 92, được chèo thuyền giữa mênh mông sóng vỗ, có thể ghé thuyền đi sâu vào các lòng hang ngay giữa lưng chừng núi cheo leo hoặc vin cành cây cổ thụ đang lòa xòa mặt nước để rồi muốn rời thuyền leo lên đỉnh núi cao hay nhảy xuống hồ ngụp lặn, bơi đùa tùy thích.
Lúc mặt nước hồ rút xuống tới cốt 76, du khách sẽ ngỡ ngà
