Những ngày qua, hàng ngàn người dân TP.Đà Nẵng xôn xao về câu chuyện tình hình sông Cầu Đỏ nhiễm mặn nặng, gây thiếu nước sinh hoạt trên diện rộng. Đây là con sông cung cấp nước sinh hoạt cho hơn 2/3 dân số TP.Đà Nẵng nên những thông tin trên khiến người dân khá bất an. Còn theo ghi nhận của chúng tôi, nhiều khu vực dân cư ở quận Liên Chiểu, Ngũ Hành Sơn, Sơn Trà... liên tục xảy ra tình trạng tụt áp, cột nước giảm mạnh ảnh hưởng đến sinh hoạt.
Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Hương, Tổng Giám đốc công ty Cấp nước TP.Đà Nẵng (Dawaco) cho biết, nguyên nhân việc địa phương thiếu nước trên diện rộng là do mùa khô hạn cộng với thủy điện không xả nước khiến nguồn nước các sông cạn kiệt, nhiễm mặn.
Theo ông Hương, từ ngày 31/8 đến nay, nguồn nước thô tại cửa thu nước của nhà máy nước Cầu Đỏ luôn trong tình trạng bị nhiễm mặn, độ mặn thường xuyên dao động ở mức 260 - 2.000mg/l. Độ mặn cao nhất là 2.019mg/l lúc 9h ngày 5/9 (trong khi đó tiêu chuẩn nước sinh hoạt là 250mg/l).
Cũng theo vị Tổng Giám đốc này, để giải quyết vấn đề mang tính thời sự này, Dawaco phải sử dụng nhiều giải pháp mang tính tình thế như kết hợp việc lấy nước tại cửa thu Cầu Đỏ và bơm nước thô từ trạm bơm phòng mặn An Trạch về để phối trộn, tăng nguồn nước thô để sản xuất nước sạch. Tuy nhiên, công suất của trạm bơm phòng mặn An Trạch chỉ đáp ứng được 70% công suất cấp nước hiện nay, dẫn đến tình trạng không đủ lượng nước thô để sản xuất. Do đó, lượng nước sạch cấp vào mạng lưới vẫn giảm 50.000-70.000m3/ngày.
Chưa hết, tình hình khai thác nguồn nước thô đang trong tình trạng thấp thỏm vì nguồn nước từ sông Vu Gia dẫn về rất thấp và đang có xu hướng cạn dòng bởi các nhà máy thủy điện phía thượng nguồn dừng sản xuất điện cũng như xả nước. Do đó, dự báo khả năng nhiễm mặn sẽ còn tiếp tục kéo dài.
"Chúng tôi đã liên lạc với các thủy điện phía thượng nguồn thì đều được thông báo là hồ đang ở mực nước chết. Chúng tôi báo cáo lên UBND TP.Đà Nẵng và các sở để có biện pháp giải quyết về nguồn nước", ông Hương nói thêm.
Ngày 11/9, một cán bộ văn phòng UBND TP.Đà Nẵng cho biết, liên quan đến sự việc, hiện UBND TP.Đà Nẵng đã yêu cầu các đơn vị chức năng báo cáo, đề xuất giải pháp giải quyết việc nước sông nhiễm mặn, ảnh hưởng đến nước sinh hoạt cho người dân trên thành phố.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 10/9, sở NN&PTNT TP.Đà Nẵng vừa ban hành văn bản 2047/SNN-CCTL gửi UBND TP.Đà Nẵng đề xuất nhiều nội dung nhằm giải quyết vấn đề. Theo đó, sở NN&PTNT TP.Đà Nẵng đề nghị UBND TP.Đà Nẵng có ý kiến bằng văn bản gửi bộ TN-MT, bộ Công thương, UBND tỉnh Quảng Nam và các thủy điện thượng nguồn Quảng Nam - Đà Nẵng tham gia xử lý tình trạng nước nhiễm mặn trên sông Cầu Đỏ. Qua đó, đảm bảo cho việc sản xuất nước sạch phục vụ sinh hoạt cho hàng ngàn người dân địa bàn.
Cụ thể, cơ quan chức năng TP.Đà Nẵng đề nghị bộ TN-MT khẩn trương chỉ đạo các thủy điện tăng lưu lượng nước xả về hạ du sông nhằm đẩy mặn tại sông Cầu Đỏ phục vụ cung cấp nước cho sinh hoạt trên địa bàn TP.Đà Nẵng. TP.Đà Nẵng cũng sẽ đề nghị phối hợp với tỉnh Quảng Nam lập kế hoạch, phương án tăng lưu lượng nước xả về hạ du sông Vu Gia gửi các cơ quan Trung ương, để thống nhất chỉ đạo các hồ thủy điện điều tiết xả nước cho khu vực hạ du.
Theo ghi nhận của chúng tôi, loạt động thái này từ chính quyền TP.Đà Nẵng được kỳ vọng giải quyết được câu chuyện thiếu nước sinh hoạt hiện tại, giúp người dân yên tâm, ổn định.
Dưới góc nhìn chuyên gia, ông Huỳnh Vạn Thắng, nguyên Phó Giám đốc sở NN&PTNT TP.Đà Nẵng đánh giá cao việc cơ quan chức năng TP.Đà Nẵng chủ động liên hệ phối hợp làm việc với tỉnh bạn Quảng Nam và các bộ, ngành Trung ương.
Theo ông Thắng, có một việc cần làm nữa là đắp đập tạm ngăn mặn chặn cửa sông Quảng Huế bằng bao cát. Vị này cũng cho rằng, nguyên nhân sâu xa của việc nhiễm mặn nặng ở sông Cầu Đỏ và thiếu nước sinh hoạt hiện nay là do trục trặc ở quy trình vận hành liên hồ. Vì thế, trong thời gian tới, các quan cơ chức năng TP.Đà Nẵng cần đề nghị bộ Công Thương và bộ TN-MT xem xét sửa đổi quy trình vận hành liên hồ chứa thủy điện sao cho có lợi và tính đến tình huống cuối mùa kiệt mà mùa mưa tới trễ như hiện nay.
