Bí ẩn về "hòn đá chữ"
Hố Giang là một địa điểm nằm trong dãy núi ở phía Tây thôn Thành Sơn Tây (xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định). "Hòn đá chữ" là một tảng đá tự nhiên nằm giữa dòng chảy của suối Hố Giang, chỉ lộ thiên vào mùa nước cạn.
Mặt phẳng của "hòn đá chữ" này rộng khoảng hơn 2m, dài hơn 3m. Gọi là "hòn đá chữ" vì trên mặt phẳng hòn đá có những dòng chữ Phạn ngữ được khắc gần như đặc kín. Có tổng cộng 15 hàng chữ, nhưng do bị nước xói mòn nên phần lớn chữ đã bị bào mòn, sáu dòng đầu đã bị mất nét và mất từng đoạn, chín dòng sau cũng bị mờ và bị mất nét khá nhiều, nên không thể đọc được.
Toàn cảnh Hố Giang
Quanh "hòn đá chữ" còn vô số những dấu vết có hình dáng như bàn chân của một người và nhiều dấu vết, nhiều lỗ tròn trên bề mặt phiến đá. Người dân trong vùng cho rằng đó là dấu chân và dấu gậy của người khổng lồ ngày xưa gánh đất, vật liệu đi xây kho báu.
Dân gian truyền lại rằng, đó là chữ do người Chiêm Thành khắc từ lâu đời. Theo TS Đinh Bá Hòa, Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp Bình Định, những dòng chữ Phạn được cư dân Vijaya chạm khắc trên "hòn đá chữ" cách đây nhiều thế kỷ, đã được chụp ảnh gởi tới các cơ quan hữu trách ở Hà Nội. Song, cho đến nay vẫn chưa có hồi âm. Cũng có thể những dòng chữ Phạn được thực hiện theo những quy luật bí mật riêng và vì vậy chưa thể giải mã.
Dưới chân "hòn đá chữ" khoảng dăm mét có một hang ngầm rất sâu như không đáy, đường kính miệng hang chừng 1m. Bao nhiêu thế kỷ đã đi qua với những mùa mưa nắng khắc nghiệt, nhưng bao giờ miệng hang cũng chìm sâu dưới hai ba tấc nước. Dân địa phương kể rằng, trong những mùa hạn hán kéo dài, mỗi khi trời sắp mưa lòng hangsâu vọng lên những tiếng ồ ồ rất dữ dội. Nên người dân còn gọi là hang Ồ Ồ.
Sự thật về kho báu của vua Chăm Pa ở Hố Giang
