Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) - một chi nhánh của Tổ chức Y tế Thế giới có trụ sở tại Lyon ước tính rằng số người phát triển hoặc chết vì ung thư gan trên thế giới sẽ tăng hơn 55 % vào năm 2040, do đó tổ chức này kêu gọi phải làm nhiều hơn nữa để chống lại căn bệnh thường có thể phòng ngừa.
Năm 2020 có khoảng 905.700 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan và 830.200 người chết vì căn bệnh này trên toàn thế giới. Theo các nhà khoa học, với tốc độ hiện tại, 1,4 triệu người sẽ được chẩn đoán và 1,3 triệu người sẽ chết vì ung thư gan vào năm 2040.
Nghiên cứu này cũng cho thấy ung thư gan là một trong 3 nguyên nhân gây tử vong do ung thư hàng đầu ở 46 quốc gia và nằm trong top 5 ở gần 100 quốc gia. Số ca mắc và tử vong cao nhất ở Đông và Đông Nam Á, cũng như Bắc Phi .
“Căn bệnh ung thư này phần lớn có thể phòng ngừa được nếu các nỗ lực kiểm soát được thực hiện các yếu tố nguy cơ chính là vi rút viêm gan B, vi rút viêm gan C, uống rượu, thừa cân và các tình trạng rối loạn chuyển hóa, bao gồm cả bệnh tiểu đường loại 2”, giáo sư Isabelle Soerjomataram, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.
Ung thư gan thường gặp ở nam giới hơn nữ giới. Ảnh minh họa.
Theo nghiên cứu loại ung thư gan phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC). Hiệp hội Ung thư Mỹ đưa ra dẫn chứng một số trường hợp ung thư biểu mô tế bào gan bắt đầu như một khối u và tiếp tục phát triển lớn hơn. Chỉ đến giai đoạn muộn, bệnh mới lan sang các bộ phận khác. Song, căn bệnh này có thể phòng ngừa nếu kiểm soát các yếu tố nguy cơ chính bao gồm viêm gan B, C; uống rượu, thừa cân và các tình trạng chuyển hóa như bệnh tiểu đường type 2.
Bác sĩ Bassam Estfan, công tác tại Bệnh viện Cleveland Clinic, Mỹ (người không tham gia nghiên cứu của IRAC) cho biết, viêm gan B có thể lây truyền qua quan hệ tình dục không an toàn, đường máu nhưng có thể phòng ngừa được. Viêm gan B cũng có thể truyền từ mẹ bầu nhiễm bệnh sang trẻ sơ sinh. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, trẻ sơ sinh mắc bệnh sẽ được điều trị trong vòng 12 giờ đầu sau khi sinh.
"Ở Mỹ, hầu hết các nguyên nhân cơ bản của ung thư gan đều liên quan đến viêm gan C và uống rượu. Tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu ngày càng tăng. Lạm dụng thức uống có cồn này có thể dẫn đến xơ gan, tăng nguy cơ ung thư gan. Mọi người kiêng cử rượu sẽ hạn chế được nguy cơ", bác sĩ Estfan chia sẻ.
Thời gian gần đây các nghiên cứu chỉ ra rằng, một nguyên nhân gia tăng của gan nhiễm mỡ và xơ gan là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, thường là kết quả của béo phì, tăng huyết áp, cholesterol cao và bệnh tiểu đường. Người bệnh nên tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát tốt các tình trạng này. Nếu bạn mắc bệnh gan hoặc có nguy cơ do tiền sử gia đình thì nên thăm khám thường xuyên và dùng thuốc theo chỉ dẫn.
CDC Mỹ đưa ra một số khuyến cáo bổ sung giúp giảm nguy cơ ung thư gan như sau:
Biết cách hạn chế uống rượu là cách gìn giữ sức khỏe tốt nhất. Nam giới uống không quá hai ly rượu và phụ nữ không quá một ly mỗi ngày.
Chúng ta nên duy trì trọng lượng phù hợp của cơ thể. Điều này có thể làm giảm nguy cơ phát triển gan nhiễm mỡ hoặc các yếu tố nguy cơ liên quan đến căn bệnh này.
Nam và nữ giới không nên hút thuốc. Bên cạnh đó chủ động tiêm vaccine phòng bệnh viêm gan B.
Nếu mắc viêm gan C nên điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
