Trong phiên xét xử phúc thẩm vụ án kinh tế đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại ngân hàng Đại Dương (viết tắt là Oceanbank) diễn ra vào tối qua, qua phần đối đáp, tranh luận tại tòa, HĐXX nhận định với trình độ, năng lực của luật sư có thể đưa ra rất nhiều nội dung để tranh cãi. Những vấn đề thấy đã đủ, đã rõ, tuy nhiên, để thận trọng hơn nữa, HĐXX quyết định quay trở lại đối đáp thêm một lần nữa.
Bị cáo Hà Văn Thắm và đồng phạm tại phiên tòa phúc thẩm
Để tránh trùng lặp, mất thời gian, HĐXX gợi ý VKS đối đáp trong 7 vấn đề chính sau đây:
Đầu tiên, VKS cho biết thêm về chủ thể của tội Tham ô tài sản, cụ thể là đối với bị cáo Nguyễn Xuân Sơn trong vụ án này cũng như tư cách đại diện của PVN và chỉ ra bị cáo Hà Văn Thắm đồng phạm ở chỗ nào?
Thứ hai, tài sản thiệt hại xác định là của Oceanbank hay của PVN.
Thứ ba, một loạt các bị cáo đang bị tạm giam, tại ngoại, hưởng án treo, cải tạo không giam giữ đều xuất trình tình tiết giảm nhẹ, VKS có chấp nhận không và cho ý kiến?
Thứ tư, cổ đông khởi kiện trong vụ án này thì cách thức như thế nào để đảm bảo cho họ?
Thứ năm, đã thỏa mãn vai trò đồng phạm giữa Thắm và Sơn trong tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản chưa?
Thứ sáu, khi xác định Ninh Văn Quỳnh nhận 20 tỷ đồng từ Sơn thì có trừ khoản tiền này cho Sơn không và giải quyết thế nào?
Cuối cùng, liên quan đến nhân chứng Trần Thanh Quang, đề nghị VKS chỉ rõ quan điểm về hành vi của ông Quang với tư cách là Phó Tổng giám đốc cũ của Oceanbank?
Trong phần đối đáp lại này, hầu như VKS giữ nguyên quan điểm truy tố và luận tội của mình về tội danh, hình phạt và trách nhiệm dân sự đối với các bị cáo.
Về vai trò đồng phạm của các bị cáo, VKS khẳng định, khi tiến hành chi lãi ngoài, các bị cáo không biết Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Tổng giám đốc Oceanbank chiếm đoạt tiền của ngân hàng. Song phía Viện khẳng định những người thực hiện hành vi chi lãi ngoài, thu lãi ngoài vi phạm các quy định quản lý kinh tế, có mối quan hệ nhân quả với hậu quả do Sơn gây ra nên quy kết các bị cáo có vai trò giúp sức là có căn cứ. “Không có việc làm sai này thì các bị cáo không thực hiện được hành vi chiếm đoạt tài sản, đây là quan điểm chính thống của VKS”, đại diện cơ quan công tố nêu quan điểm.
Về việc có giảm trừ cho Nguyễn Xuân Sơn số tiền 20 tỷ đồng mà Ninh Văn Quỳnh, nguyên Kế toán trưởng của PVN nộp vào cơ quan điều tra? Về nội dung này, VKS cho rằng, bản án sơ thẩm số 110 quy định Quỳnh nộp lại 20 tỷ đồng, mặc dù Quỳnh không kháng cáo, tuy nhiên bản án này bị kháng cáo, do vậy chưa có căn cứ để định đoạt giảm trừ cho bị cáo Sơn trong số tiền này.
Riêng bị cáo Sơn được VKS chú ý, ghi nhận một điều là bị cáo đề nghị bán tài sản chung của vợ chồng bị cáo có trước khi vụ án bị khởi tố để khắc phục hậu quả.
Tại phiên tòa, VKS có nhận được thỏa thuận số 264 của bà Võ Thị Thanh Xuân (vợ bị cáo Sơn) vay của ông Trung Hà số tiền 32 tỷ đồng để bồi thường cho số tiền 49 tỷ đồng mà Sơn đang bị cáo buộc tham ô, VKS ghi nhận việc này, cũng như mong muốn bán tài sản chung của vợ chồng để khắc phục hậu quả trong tội Tham ô tài sản.
Đối với hình phạt về tội Tham ô của bị cáo Sơn, theo quy định tại Điều 40, BLHS 2015, “Người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì không phải thi hành án tử hình”.
VKS cho rằng, để xét bỏ án tử hình thì cần xem xét đến hai “vế” (2 điều kiện) là khắc phục được ít nhất 3/4 số tài sản tham ô và phải hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn. Mặc dù Nguyễn Xuân Sơn cố gắng khắc phục 37 tỷ đồng trong số 49 tỷ đồng bị cáo buộc tham ô, song VKS xét thấy bị cáo chưa tích cực hợp tác với cơ quan điều tra cũng như chưa thành khẩn trong việc khai nhận hành vi phạm tội, do vậy không có căn cứ để chấp nhận kháng cáo, bỏ hình phạt tử hình đối với bị cáo Sơn.
Còn đối với những bị cáo khác khi xuất trình rất nhiều các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, VKS cũng đã xem xét, cân nhắc và giảm nhẹ một phần hình phạt cho 6 bị cáo đưa ra được những tình tiết giảm nhẹ mới trong phiên tòa. Cụ thể, trong phần luận tội, VKS đã đề nghị HĐXX giảm nhẹ hình phạt, giảm từ 12-18 tháng tù giam cho 6 bị cáo.
Riêng trường hợp của ông Trần Thanh Quang, bản án sơ thẩm đã kiến nghị cơ quan điều tra, xác minh đối với hành vi của Quang, VKS cũng thấy kiến nghị của tòa sơ thẩm là có căn cứ.
Một lần nữa được nghe phần đối đáp lại của VKS, song hầu như các luật sư vẫn cho rằng VKS không đối đáp lại với các luận điểm, luận cứ mà luật sư đưa ra bào chữa cho thân chủ mà VKS chỉ nêu lại phần luận tội của mình.
Tuy vậy, phán quyết cuối cùng vẫn thuộc về HĐXX của TAND Cấp cao tại Hà Nội. Đúng 14h chiều nay (4/5) HĐXX sẽ ra tuyên án đối với các bị cáo.
