Niềm đam mê đặc biệt với vũ trụ
Ngay từ khi còn học phổ thông, những hình ảnh bề mặt sao Hỏa truyền về từ tàu đổ bộ Mars Pathfinder 97 của NASA trên chương trình thời sự của đài Truyền hình Việt Nam đã khiến cậu học trò Vũ Trọng Thư tò mò. Mong muốn được tận mắt nhìn thấy những vì sao, cậu lại tự mày mò chế tạo một chiếc kính thiên văn tí hon đầu tiên với độ phóng đại 3 lần.
Mùa hè năm 1997, lần đầu tiên Thư nhìn thấy những hình ảnh bề mặt sao Hỏa được truyền về Trái đất từ tàu thăm dò Mars Pathfinder của NASA chiếu trên ti vi. Hình ảnh chiếc xe tự hành tí hon Sojourner nhảy tung tăng quanh các hòn đá trên sao Hỏa đã khiến Thư rất tò mò.
"Lúc đó tôi tự hỏi, đây là cái gì mà khiến cho hàng triệu người trên thế giới háo hức quan tâm đến như vậy và tôi thử đi tìm câu trả lời trong các cửa hàng bán sách cũ gần trường Amsterdam và dọc đường Láng (Hà Nội). Chính các tạp chí khoa học trong và ngoài nước đã mở ra một chân trời mới, giúp tôi biết những điều thú vị về thế giới bên ngoài", anh nói.
"A trưởng" Vũ Trọng Thư sinh năm 1982
Từ chiếc kính thiên văn tự chế với độ phóng đại 3 lần, Thư tiếp tục cải tiến lên 10 lần rồi lớn hơn nữa để thỏa sức ngắm nghía hình ảnh mặt Trăng, các hố thiên thạch, sao Mộc, sao Hỏa...
Năm 2002, anh cùng bạn bè thành lập CLB Thiên văn học trên diễn đàn Trí tuệ Việt Nam online để chia sẻ tình yêu chung với bầu trời. Tốt nghiệp trường đại học Mỏ địa chất, Thư về đầu quân cho công ty phần mềm FPT, với công việc chính là làm phần mềm.
Đầu tháng 2/2008, Thư thi đạt chứng chỉ Quản trị dự án chuyên nghiệp PMP và cảm thấy tự tin hơn trước nên muốn trải nghiệm một thử thách mới là theo đuổi giấc mơ vũ trụ của mình. Thư quyết định bỏ công việc lập trình và đề nghị lãnh đạo công ty cho thành lập phòng nghiên cứu không gian FSpace để thực hiện dự án chế tạo vệ tinh nhỏ F - 1.
Nhóm FSpace gồm 12 thành viên chính thức, cùng tham gia trong một dự án do FPT bảo trợ. Vệ tinh mang tên F - 1 - Nanosatellite, do nhóm của Thư thiết kế với cấu trúc hình hộp 10x10x22cm, nặng 2kg, được bố trí mạch bên trong, chất liệu hợp kim nhôm. Đặc biệt, đối với hệ thống phần mềm bên trong, để bảo đảm không bị treo, FSpace đã thiết lập nhiều chế độ hoạt động khác nhau, cho phép vệ tinh tác nghiệp với độ tin cậy cao.
Do điều kiện kỹ thuật của Việt Nam hiện còn hạn chế nên dự án của anh không ít lần bị mọi người nói ra nói vào là "viển vông, hão huyền", nhưng Thư luôn có niềm tin vào công việc. Thời điểm đó, họ gặp rất nhiều khó khăn, nhất là vấn đề kỹ thuật.
Phần lớn thời gian, anh sử dụng thư điện tử để trao đổi công việc, xin ý kiến tư vấn, chuyên môn với các chuyên gia trong và ngoài nước trong các lĩnh vực cơ khí, điện tử, viễn thông, vật lý...
Đường đến thành công
"Đầu óc để trên mây nhưng chân phải luôn đi dưới đất", Thư luôn tâm niệm điều đó, khi mọi nghiên cứu khoa học vũ trụ anh đều muốn chúng được áp dụng vào trong thực tế cuộc sống.
Bận rộn với "núi" công việc nhưng Thư có thói quen viết nhật ký hàng ngày vào mỗi buổi tối, điều đó giúp anh nhìn lại những công việc đã làm để rút ra bài học cho những việc làm chưa tốt và chuẩn bị cho những công việc sắp tới.
Khi rảnh rỗi, Thư tìm tới những cuốn sách lịch sử Việt Nam và thế giới, bởi ở đó anh có thể tìm thấy những tấm gương lớn để học hỏi và bài học vẫn áp dụng được cho cả ngày hôm nay.
Quá trình phóng vệ tinh F - 1.
Thư chia sẻ: "Tôi thường xem chương trình Discovery, Modern Marvels để hiểu biết hơn về những kỹ thuật, công nghệ mới hay thích xem cách tiếp cận vấn đề trong chương trình Myth Busters. Bình thường tôi vẫn thích lái máy bay mô phỏng trên máy tính và cũng nhờ đó, tôi đã có cơ hội khi trực tiếp được điều khiển một chiếc máy bay cá nhân Cessna 172 trong một chuyến đi công tác tại Minnesota, Mỹ cuối năm 2006. Đó quả là một trải nghiệm khó quên trong cuộc đời".
Thuộc thế hệ 8X, Thư luôn mong có thể truyền cảm hứng và năng lượng tới các bạn trẻ, khuyến khích tinh thần say mê nghiên cứu khoa học nói chung và ngành hàng không không gian nói riêng, để góp phần đưa công nghệ vào ứng dụng trong cuộc sống. Thư chân thành chia sẻ: "Khi bắt đầu quan tâm tìm hiểu về bầu trời, lúc đó tôi chỉ có quan tâm duy nhất là làm sao chế tạo được một chiếc kính thiên văn nhỏ phóng đại 10 lần để có thể nhìn rõ mặt Trăng. Làm xong rồi lại muốn có một chiếc to hơn, phóng đại 10 lần, rồi 100 lần...
Qua mỗi một lần như thế, tôi lại học thêm được một số kiến thức mới và có thêm kinh nghiệm giúp mình làm tốt hơn ở những lần sau. Đó cũng là điều tôi muốn chia sẻ với các bạn trẻ: Hãy luôn nuôi dưỡng những ước mơ của mình nhưng hãy bắt tay vào làm những việc vừa với sức của mình và hãy đi chắc chắn từng bước một. Hành trình có thể dài nhưng bạn sẽ khám phá nhiều điều mới mẻ trên đường đi".
Bằng những nỗ lực và thành quả của mình, Vũ Trọng Thư và nhóm FSpace của anh đã chứng minh cho mọi người thấy việc chế tạo vệ tinh để phóng lên không gian không còn là việc làm viển vông, quá sức đối với trình độ kinh tế và khoa học, công nghệ của người Việt Nam.
| Từ năm 2008 đến nay, Vũ Trọng Thư đã đi nhiều nơi, tham gia vào các cuộc hội thảo tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Áo, CH Czech, Nam Phi... để trình bày về dự án F - 1 và học hỏi thêm kinh nghiệm từ bạn bè quốc tế. Anh cũng nhận được liên tiếp học bổng của Liên đoàn Vũ trụ Quốc tế IAF, được Cơ quan Nghiên cứu và Phát triển hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) mời tham dự khóa học "Frontiers of Space Sciences" và nhận học bổng tham dự khóa học Space Studies Program tại trường đại học Vũ trụ quốc tế ISU ở Strasbourg (Pháp)... Tháng 2/2012, FSpace tiếp tục tham gia và giành giải Nhất cuộc thi thiết kế giải pháp công nghệ cứu ngư dân trước thảm họa bão do Tập đoàn Hàng không Vũ trụ và Quốc phòng châu Âu EADS tổ chức tại Việt Nam. Vũ Trọng Thư được vinh danh trong 10 Gương mặt trẻ tiêu biểu Việt Nam năm 2011. |
Hoàng Việt
