Trong tiểu thuyết Thần điêu đại hiệp của cố nhà văn Kim Dung, Vợ chồng Công Tôn Chỉ Cốc chủ của Tuyệt Tình cốc một vùng đất được mệnh danh là "Thiên đường giữa trần gian", với phong cảnh hữu tình, thơ mộng.
Tuyệt Tình cốc được mệnh danh là "Thiên đường giữa trần gian".
Vẻ bề ngoài của Công Tôn Chỉ là người nho nhã, lịch thiệp. Nhưng ẩn sâu bên trong, Công Tôn Chỉ là kẻ nham hiểm và độc ác đến tận cùng. Còn vợ y là Cầu Thiên Xích (có bản dịch là Cừu Thiên Xích) xuất thân trong danh môn giang hồ, là em gái Thiết chưởng bang chủ Cầu Thiên Nhẫn lừng lẫy giang hồ, võ công của bản thân cũng cao hơn hẳn Công Tôn Chỉ, từng chỉ dẫn cho Công Tôn Chỉ những chỗ khiếm khuyết, trong một lần bị kẻ địch từ bên ngoài kéo đến tấn công, Cầu Thiên Xích đã liều chết đánh lui chúng, bảo vệ sự an toàn của Tuyệt Tình cốc.
Trong thời gian có thai, Cầu Thiên Xích tính khí nóng nảy, hay nổi đóa mắng nhiếc, khiến Công Tôn Chỉ đi tìm nguồn an ủi khác. Công Tôn Chỉ lúc nào cũng nơm nớp sợ vợ và ngoại tình với Nhu Nhi. Cầu Thiên Xích nhận xét: "Con tiện nhân ấy nhất nhất vâng lời, Công Tôn Chỉ bảo sao nó nghe vậy, lại luôn miệng ngon ngọt, nào chàng là người tốt nhất trên đời, nào chàng là đại anh hùng bản lĩnh cao cường, khiến Công Tôn Chỉ mê mẩn nó". Công Tôn Chỉ yêu Nhu Nhi, thực ra là để bù vào chỗ thiếu thốn trong đời sống tình cảm của y. Nhu Nhi có phẩm chất dịu hiền mà Cầu Thiên Xích không có.
Cầu Thiên Xích và Công Tôn Chỉ.
Công Tôn Chỉ đành bí mật hò hẹn với nhân tình, thừa cơ Cầu Thiên Xích tĩnh tọa luyện công, không ra khỏi phòng, hai người sẽ ra khỏi hẻm núi, đến một chỗ xa tư tình với nhau. Không may là kế hoạch không thành, bị Cầu Thiên Xích phát hiện, Công Tôn Chỉ và Nhu Nhi cùng bị ném vào bụi hoa Tình cho vô số cái gai độc đâm vào người, cuối cùng, Cầu Thiên Xích giao cho Công Tôn Chỉ chỉ một viên thuốc giải độc, chỉ cứu được một người, để Công Tôn Chỉ quyết định cho y hoặc nhân tình của y được sống. Cuộc thử thách này khiến Công Tôn Chỉ bộc lộ hết bản tính tự tư tự lợi, tham sống sợ chết. Y hoàn toàn không phải là bậc thánh, có thể hi sinh vì tình yêu, vì người mình yêu mà chỉ là một kẻ phàm phu tục tử, giả dạng anh hùng. Cuối cùng Công Tôn Chỉ đánh lừa đâm chết Nhu Nhi để mình được sống.
Tuy nhiên, vì Cầu Thiên Xích gián tiếp ép người tình của mình là Nhu Nhi phải chết, nên Công Tôn Chỉ nhẫn tâm lừa vợ uống thuốc độc, cắt hết tay chân của bà và đẩy xuống vực sâu. Sự việc này cũng do một phần Cầu Thiên Xích đã quản thúc chồng quá chặt, lại ỷ thế có võ công cao cường nên khinh thường hắn, vì thế mới có kết cục như vậy.
Cốc chủ Công Tôn Chỉ là kẻ tiểu nhân ẩn sau vỏ ngoài nho nhã, lịch hiệp.
Từ đó, Công Tôn Chỉ sống cuộc đời êm đềm ở nơi tình cốc thâm u cho đến ngày nhặt được Tiểu Long Nữ tự tử trôi theo dòng nước đến Tuyệt Tình Cốc. Cũng từ đây, cuộc đời Công Tôn Chỉ xảy ra nhiều biến cố, nhịp sống vốn êm đềm cũng bị đảo lộn.
Yêu thích Long cô nương vì vẻ đẹp thoát tục nên gã đã dụ dỗ nàng cưới hắn. Tiểu Long Nữ cũng quyết ý lấy chồng, để suốt đời ẩn cư trong Tuyệt Tình cốc, đoạn tuyệt triệt để mọi quan hệ với Dương Quá.
Tiểu Long Nữ sau đó đổi tên thành Liễu cô nương, một mặt là muốn vĩnh viễn rời bỏ Dương Quá, để cho chàng khỏi bị thiên hạ chê cười do vi phạm lễ giáo; mặt khác, lại là do không thể nào quên được Dương Quá, chàng họ Dương, nên nàng đổi thành họ Liễu.
Thoạt tiên là Tiểu Long Nữ quyết ý tuyệt tình với lang quân, Công Tôn Chỉ đa tình nghênh đón giai nhân. Nhưng sau đó, khi bộ mặt thật của y cộng với việc Dương Quá xuất hiện. Cuối cùng cả Tiểu Long Nữ và Dương Quá đều đã trúng phải độc hoa Tình nhưng Công Tôn Lục Ngạc là con gái của Công Tôn Chỉ và Cầu Thiên Xích vì đem lòng yêu Dương Quá nên nhiều lần giúp đỡ anh. Cô vì muốn đoạt lại tuyệt tình đơn từ tay cha mình để cứu sống Dương Quá, nên đã tự vẫn dưới thanh đao của cha mình vì không muốn cha uy hiếp mẹ và mọi người.
Còn Công Tôn Chỉ sau đó, gã bị đánh chột mắt nhưng vẫn háo sắc để rồi cuối cùng chết không toàn thây.
Quốc Tiệp (t/h)
