Hôm rồi, trên một chương trình truyền hình tôi có chia sẻ về giá trị từ những lời hứa của cha mẹ. Nhiều cha mẹ vẫn quen thói “trẻ con thì biết cái gì” hay “trẻ con mau quên” mà hứa rồi quên luôn. Đúng! Nhiều đứa trẻ quả thực quên rằng cha mẹ đã hứa với chúng điều gì vì… đằng nào cha mẹ chả thất hứa. Nhiều đứa trẻ thì đúng là “trẻ con thì biết cái gì” nên chúng cũng không cần biết đến việc phải giữ lời hứa của mình. Bố mẹ có giữ lời hứa đâu sao con phải giữ lời hứa?
Cũng phải bao biện cho cha mẹ một chút vì quỹ thời gian của cha mẹ vốn không rộng dài như lũ trẻ. Công việc mưu sinh, bận rộn kiếm tiền rồi trăm lời hứa khác với sếp, với đồng nghiệp, bạn bè không thể thất hứa được nên lời hứa với con (con mình đẻ ra mà, nó phụ thuộc vào mình mà) sẽ không được xếp ưu tiên trong trí nhớ của cha mẹ. Chỉ là nếu cha mẹ giữ được lời hứa với con mình thì cha mẹ sẽ thay đổi con cái rất nhiều.
Đầu tiên là lòng tin của con vào cha mẹ. Tiếp đến là con sẽ nhận thức đúng đắn về lời hứa. Đã hứa là phải làm. Điều thứ ba là con sẽ học cách chính trực trong cuộc sống của con. Chính trực không phải là thứ mặc định sẵn có trong mỗi con người, nó cần được giáo dục và rèn luyện mỗi ngày, qua chính môi trường sống của chúng. Một đứa trẻ nói dối, vòng vo, đối phó với cha mẹ vốn là bởi nó sợ nói thật cha mẹ sẽ đánh mắng nó, nói thật cha mẹ không tin, nói thật chẳng có ích lợi gì. Và quan trọng hơn cả, nó học sự dối trá từ chính việc cha mẹ hứa mà không làm, nói một đằng, làm một nẻo.
Và một thứ quan trọng hơn cả mà tôi thấy nhiều cha mẹ chưa nhận ra. Đó là việc chúng ta giữ lời hứa với con trẻ cũng chính là bài học dạy con về TRÁCH NHIỆM. Là khi con nói ra điều gì đó, con hãy có trách nhiệm với lời nói đó của mình. Những đứa trẻ sống có trách nhiệm luôn phải được bắt đầu từ việc cha mẹ có trách nhiệm với mỗi lời nói ra của mình trước mặt con trẻ. Cha mẹ nói là cha mẹ làm, cha mẹ hứa là cha mẹ sẽ thực hiện, cha mẹ không nói suông. Cha mẹ không phải là những người tùy tiện nói theo cảm xúc tức thời, vui thì xin gì cũng cho, đang bực thì sai sót nhỏ cũng thành lỗi lầm lặp lại.
Vẫn biết là cha mẹ thật khó để rành rẽ cảm xúc của bản thân, đang tức chồng tất nhiên làm sao thay đổi 180 độ vui vẻ với con cho được? Đang bù đầu với deadline của công ty, sếp củ chuối thì làm sao nhẹ nhàng nhắc nhở con khi nó làm đổ bát cơm cho được? Nên nhiều khi cha mẹ cũng giận cá chém thớt vậy. Nhưng lũ trẻ của chúng ta bao dung hơn chúng ta nghĩ đấy, chúng sẵn sàng tha thứ cho cha mẹ nếu như cha mẹ sau đó biết xin lỗi chúng, biết nhận sai. Tôi tin là vậy vì tôi đã trò chuyện với hàng ngàn đứa trẻ kể cả khi làm anh Chánh Văn hay hàng trăm cuộc trò chuyện khắp các trường học, bọn trẻ của chúng ta không giận cha mẹ lâu, không hận thù cha mẹ, không thù dai đâu, nếu cha mẹ biết nói lời xin lỗi với con. Và đừng lặp lại nó liên tục vì lời xin lỗi vốn có hạn dùng lặp lại không nhiều đâu.
Kiểm soát cảm xúc và lời nói của mình với con cũng là một cách dạy con trưởng thành ít đau đớn hơn rất nhiều các cha mẹ ạ!
Hoàng Anh Tú
