Lộ cách thức sửa bài thi trắc nghiệm ở Sơn La
Trên cơ sở tài liệu của cơ quan tố tụng đã lật tẩy hành vi câu kết rút sửa bài thi nâng điểm các môn trắc nghiệm của bị can Trần Xuân Yến – nguyên Phó Giám đốc sở GD&ĐT tỉnh Sơn La cùng “bộ sậu” như sau:
Các bị can trong vụ gian lận điểm thi ở Sơn La.
Trong quá trình thực hiện chấm bài thi trắc nghiệm, tổ xử lý bài thi trắc nghiệm (do Trần Xuân Yến làm tổ trưởng) đã không lập biên bản ngay theo quy định khi bóc mở niêm phong bài thi và quét xong không niêm phong lại ngay (để nhằm tạo điều kiện thuận lợi khi lấy bài thi để sửa).
Về cách thức sửa bài thi, Nguyễn Thị Hồng Nga – Chuyên viên phòng khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục, sở GD&ĐT đã chuẩn bị in đáp án các môn thi của bộ GD&ĐT (qua mạng); chuẩn bị tẩy, bút chì cho các bị can; sau đó rút bài thi theo danh sách các thí sinh được nhờ sửa, nâng điểm.
Các bị can có thể thực hiện theo hai cách sửa bài thi nâng điểm: Thứ nhất, đối chiếu đáp án để sửa từng câu; câu nào sai tẩy đi tô lại vào đáp án đúng. Cách thứ hai là tẩy toàn bộ ô tròn phần trả lời rồi tô lại theo đáp án đúng.
Sau khi sửa xong, Nga và Đặng Hữu Thủy quét lại, thay thế ảnh bài thi đã sửa (quét lại) vào ảnh bài thi gốc bằng cách: Trước khi quét lại, Nga và Thủy xóa hết các bài thi gốc từng môn, từng điểm thi, sau đó quét lại và đẩy ảnh các bài thi đã quét lại vào thư mục tương ứng môn thi, điểm thi.
Khi quét lại, Nga đều thay đổi hệ thống giờ trên máy tính để phù hợp với thời gian quét ảnh bài thi gốc trước đó.
Được sự hỗ trợ từ Đỗ Khắc Hưng, Đinh Hải Sơn mở cửa cầu thang, cửa phòng xử lý bài thi trắc nghiệm (thực hiện ngoài giờ làm việc) nên các bị can đã rút được bài thi để sửa nâng điểm cho các thí sinh.
Chiều ngày 29/6/2018, Tổ xử lý bài thi trắc nghiệm bắt đầu tiến hành quét (Scan) bài thi là (phiếu trả lời trắc nghiệm). Nga bảo Cầm Thị Bun Sọn chọn các túi bài thi của điểm thi trường THPT Tô Hiệu, thành phố Sơn La là điểm thi có nhiều bài thi của các thí sinh nhờ nâng điểm quét trước.
Sau khi mở niêm phong, Nga và Thủy tiến hành quét bài thi, quét xong không niêm phong lại theo đúng quy chế, mục đích để rút bài thi của các thí sinh sửa nâng điểm. Trần Xuân Yến biết rõ việc này nhưng không yêu cầu niêm phong.
Giữa buổi làm việc, Nga gặp Đỗ Khắc Hưng đặt vấn đề: “Hết giờ làm việc cho Tổ xử lý bài thi ở lại rút sửa bài thi cho thí sinh”, Hưng đồng ý (do trước đó, Hưng đã đưa thông tin của 1 thí sinh nhờ Nga giúp nâng điểm).
Hết giờ làm việc, các thành viên của Tổ xử lý bài thi trắc nghiệm ra khỏi phòng đi về. Riêng Nga, Thủy, Sọn xuống đến tầng 2 rồi nán lại, chờ những người tham gia chấm thi về hết thì quay lên tầng 3 và được Hưng cho vào phòng xử lý bài thi trắc nghiệm để sửa, nâng điểm cho các thí sinh do mình nhận.
Tiêu hủy tang vật ở nghĩa trang
Đến chiều ngày 4/7/2018 và ngày 5/7/2018 (sau khi đã quét lại các túi có bài thi sửa nâng điểm), Trần Xuân Yến mới chỉ đạo thực hiện việc niêm phong tất cả các túi bài thi và giao cho Nga lập biên bản cho phù hợp với kết quả quét thể hiện trên máy tính.
Công an đọc lệnh khởi tố bị can Trần Xuân Yến.
Mặc dù kết quả quét bài thi gốc của thí sinh đã xóa trên máy tính nhưng vẫn có thể khôi phục lại được; nhất là khi biết thông tin bộ GD&ĐT sẽ lên kiểm tra tại tỉnh Sơn La thì Trần Xuân Yến cùng “bộ sậu” lại càng sốt sắng như ngồi trên đống lửa.
Sợ việc quét lại bài thi sau khi sửa nâng điểm cho các thí sinh bị lộ, ngày 18/7/2018, Yên gọi Nga đến nhà Yến trao đổi và bảo Nga tìm phần mềm trên mạng xóa toàn bộ thùng rác trong máy tính để không thể khôi phục lại ảnh bài thi gốc.
Một mặt sợ mất hết dữ liệu trong máy tính nên Yến bảo Nga trước khi xóa sao lưu dữ liệu bài thi trong máy tính ra đĩa CD để đề phòng khi xóa bị mất hết dữ liệu thì sẽ sử dụng các đĩa này để đưa dữ liệu trở lại máy tính.
Nga đã sao lưu dữ liệu bài thi trong máy tính ra 16 đĩa CD rồi sử dụng phần mềm lấy trên mạng xóa toàn bộ thùng rác trong máy tính.
Sáng ngày 19/7/2018, Nga đến phòng làm việc của Yến đưa hai hộp đựng 16 đĩa CD chứa dữ liệu sao lưu từ máy tính cho Yến.
Sáng ngày 20/7/2018, khi làm việc với Tổ công tác của bộ GD&ĐT, biết được Tổ công tác đã phát hiện việc sao lưu dữ liệu trong máy tính tại thời điểm ngày 04/7/2018 (do Nga đặt lại thời gian của máy tính), sợ bị phát hiện, Yến đã mang hai hộp đựng 16 đĩa CD ra nghĩa trang nhân dân tỉnh Sơn La đốt, tiêu hủy.
Song, hành vi gian lận của các đối tượng vẫn không qua mắt được cơ quan chức năng. Trần Xuân Yến và đồng bọn đã phải tra tay vào còng, chờ ngày xử lý trước pháp luật.
Mới đây, VKSND tỉnh Sơn La đã truy tố 8 bị can trong vụ gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 tại tỉnh Sơn La ra trước tòa cùng về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại Điều 356 Bộ Luật Hình sự năm 2015, gồm:
Bị can Trần Xuân Yến, nguyên phó giám đốc sở GD&ĐT tỉnh Sơn La; Nguyễn Thị Hồng Nga, chuyên viên Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, sở GD&ĐT tỉnh Sơn La; Đặng Hữu Thủy, phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu, tỉnh Sơn La; Cầm Thị Bun Sọn, phó trưởng Phòng Chính trị tư tưởng, sở GD&ĐT tỉnh Sơn La; Lò Văn Huynh, trưởng Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, sở GD&ĐT tỉnh Sơn La); Nguyễn Thanh Nhàn, phó Phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục, sở GD&ĐT tỉnh Sơn La; Đỗ Khắc Hưng, nguyên trung tá và Đinh Hải Sơn, nguyên thiếu tá, cán bộ phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La.
