Sự đảo chiều trong việc xây dựng mối quan hệ
Theo USnews, hồi tháng 1, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chúc mừng ông Kim Jong-un về một chương trình vũ khí hạt nhân mà theo đó "đã giải quyết được nhiệm vụ chiến lược của ông ấy".
Người đứng đầu Điện Kremlin cũng ngợi ca nhà lãnh đạo Triều Tiên 30 tuổi này là "một nhà chính trị chín chắn và hoàn toàn chuyên nghiệp". Ông Putin vốn cẩn trọng khi đưa ra những lời bình luận, đặc biệt là những lời khen. Vậy nên việc ông ngợi ca nhà lãnh đạo Triều Tiên là điều được dư luận quan tâm.
Ông Putin tất nhiên cũng đề cao việc bán đảo Triều Tiên cần tiến hành phi hạt nhân hóa.
Những động thái gần đây của chính quyền Tổng thống Putin cũng cho thấy nỗ lực xây dựng mối quan hệ nồng ấm Nga-Triều Tiên. Một cuộc họp mới tại Thủ đô Triều Tiên giữa ông Kim Jong-un và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã được diễn ra. Cuộc họp ngày 31/5 đã được lên kế hoạch trước, nhưng đã diễn ra vào thời điểm đầy biến động khi các nhà ngoại giao phương Tây và châu Á nỗ lực về một cuộc họp thượng đỉnh giữa ông Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump, mà ông Trump hiện đang nói là "hy vọng" sẽ diễn ra vào ngày 12/6.
Cuộc họp của ông Lavrov là bằng chứng mới nhất về mong muốn đang ngày càng gia tăng là Nga muốn không bị bỏ lại trong các cuộc đàm phán quốc tế và kỳ vọng Nga có thể có một vai trò đặc biệt như một bên trung gian giữa Bình Nhưỡng, Bắc Kinh và các thành viên khác của các cuộc đàm phán sáu bên liên quan đến tiến trình hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.
Mối quan tâm mới của Nga trong việc đảm bảo mối quan hệ với Triều Tiên là ví dụ mới nhất cho thấy Chính phủ của ông Putin đang đảo chiều những chính sách thời hậu Chiến tranh Lạnh.
Vào đầu những năm 1990, khi đó, Tổng thống Boris Yeltsin dành ít sự chú ý đến Triều Tiên hơn và tập trung nhiều vào các nhà lãnh đạo thế giới khác, bao gồm mở ra nhiều mối quan hệ với phương Tây hơn.
Tuy nhiên, hơn bất kể bao giờ, xây dựng mối quan hệ nồng ấm với Triều Tiên trong thời điểm hiện nay, Nga mang tham vọng sẽ có ảnh hưởng tại châu Á. Mối quan hệ của Bình Nhưỡng với Moscow là điểm mấu chốt trong tham vọng của nước Nga tại châu Á. Bán đảo Triều Tiên là một bước đệm hướng tới mục tiêu của Nga tại châu Á.
Và những lợi ích to lớn
"Bất kỳ sự điều chỉnh nào làm giảm nguy cơ xung đột ở Triều Tiên sẽ có lợi cho Nga, cũng như các nước láng giềng khác và Mỹ", Walter Clemens, một chuyên gia của trung tâm Davis của đại học Harvard về nghiên cứu Nga và Eurasian nhận định về việc xây dựng mối quan hệ nồng ấm Nga-Triều Tiên.
Phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và khôi phục lại một làn sóng hòa bình trong khu vực có thể cho phép Moscow mở đường ống chở dầu của Nga sang Hàn Quốc cũng như Trung Quốc.
Nga cũng có thể tiếp cận các bến cảng Triều Tiên để tiếp nhận các tàu của mình. Các chuyến tàu rời Hàn Quốc có thể đi qua Triều Tiên để đến Nga trước khi đến châu Âu.
Những cải tiến ngoại giao có thể có tác động kích thích đến các vấn đề khác của Nga, như giải quyết tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản để mở cửa đầu tư từ Tokyo ở Siberia.
Bình luận về việc xây dựng mối quan hệ nồng ấm với Triều Tiên của Nga, Elizabeth Wishnick, một chuyên gia khu vực và là Giáo sư tại đại học Montclair State ở New Jersey cho biết: “Họ làm điều đó vì muốn đưa Nga trở thành một thế lực toàn cầu. Những năm gần đây đã chứng kiến sự rút lui mạnh mẽ của Nga sau một thập kỷ tăng cường quan hệ với các đối tác phương Tây chuyển thành đối mặt với nhiều thách thức từ ảnh hưởng dẫn đầu của Mỹ của châu Âu và Trung Đông.
"Nga sẽ có lợi ích kinh tế lâu dài hơn trong việc hợp tác với Triều Tiên… Tôi nghĩ rằng đó là một lập trường lạc quan... Nga không có đòn bẩy, nhưng các học giả Nga cảm thấy đất nước của họ có thể đóng vai trò của một nhà môi giới trung thực”, ông Wishnick nhận định.
“Tôi không thích cuộc hội đàm Nga-Triều Tiên”
Ngoại trưởng Nga Lavrov tỏ ra lạc quan về vai trò tương lai của Nga trong khu vực sau cuộc gặp với ông Kim Jong-un, tán dương Tuyên bố Panmunjom gần đây của Bình Nhưỡng và Seoul và nói: "Chúng tôi sẵn sàng tạo điều kiện cho việc thực hiện nó theo mọi cách có thể, đặc biệt đề cập đến dự án đường sắt có thể liên quan đến Nga trong tương lai”.
Tuy nhiên, một phần trong các cuộc thảo luận của họ chắc chắn sẽ làm Washington lo ngại, đặc biệt là những tín hiệu của ông Lavrov cho thấy rằng, Nga muốn thấy các lệnh trừng phạt quốc tế được dỡ bỏ trước khi Triều Tiên bắt đầu một quá trình hủy diệt hạt nhân. Còn Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, người gặp quan chức cấp cao của Triều Tiên Kim Yong-chol tuần này, đã nói rằng việc phá hủy hạt nhân phải diễn ra như một tiền đề cho mọi hành động cắt giảm trừng phạt.
Ngày 1/6, khi phát biểu trước báo giới sau cuộc hội đàm với quan chức cấp cao Triều Tiên tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng ông không thích việc ông Lavrov có cuộc gặp gỡ với ông Kim Jong-un vào ngày 31/5, trong khuôn khổ chuyến công du Triều Tiên của ông Lavrov.
“Tôi không thích cuộc hội đàm của Nga-Triều Tiên ngày hôm qua (31/5). Tôi tự hỏi “Mục đích của việc đó là gì?”, nhưng nó có thể là cuộc hội đàm mang tính chất tích cực”, ông Trump phát biểu.
Xem thêm >> Đẩy Iran khỏi Syria: Nga thay đổi "luật chơi" vào phút chót ?