Sự hồi sinh diệu kỳ
Chiều 15/2, Bệnh viện Phổi Trung ương chia sẻ thông tin về ca ghép phổi cho cô gái 21 tuổi từ nguồn hiến của nam thanh niên chết não do tai nạn giao thông.
Theo đó, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phối hợp với các chuyên gia về tim mạch Bệnh viện E, GS. TS. Lê Ngọc Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược - Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện thành công ca ghép phổi vào đúng ngày 30 Tết Nguyên Đán Giáp Thìn năm 2024.
Nữ bệnh nhân trẻ, 21 tuổi đã được ghép 2 lá phổi từ người cho là nam thanh niên 26 tuổi bị chết não do tai nạn giao thông. Hoạt động lấy tạng được thực hiện tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, sau đó tạng phổi được bảo quản nghiêm ngặt và chuyển về Bệnh viện Phổi Trung ương thực hiện ngay trong ngày.
Quang cảnh buổi họp chia sẻ thông tin về ca ghép phổi cho cô gái 21 tuổi từ nguồn hiến của nam thanh niên chết não do tai nạn giao thông.
Nữ bệnh nhân 21 tuổi, quê tỉnh Bắc Kạn, đang là sinh viên của một trường đại học và phải bỏ giữa chừng vì không may mắc bệnh phổi giai đoạn cuối, người bệnh phải thở oxy dài hạn tại nhà, luôn cần người hỗ trợ cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
Cô gái này mắc bệnh lý u cơ trơn bạch huyết ở phổi (LAM) hay còn gọi là bệnh phổi đục lỗ, là một bệnh hiếm gặp và thường xảy ra ở phụ nữ trẻ. Bệnh lý này tạo các kén khí trong phổi, lan toả và làm mất chức năng phổi.
Tình trạng người bệnh rất nặng, khả năng tử vong trong vòng vài tháng tới nếu không được ghép phổi. Người bệnh đã được quản lý, theo dõi tại Bệnh viện Phổi Trung ương từ năm 2020, và chờ ghép phổi từ vài tháng nay vì 2 lá phổi tổn thương nghiêm trọng, tình trạng suy hô hấp nặng, tiên lượng tử vong cao.
13h ngày 8/2/2024 (29 Tết), sau khi nhận được thông tin có phổi hiến từ Bệnh viện Trung ương quân đội 108, Bệnh viện Phổi Trung ương đã kích hoạt khẩn cấp Chương trình ghép phổi và tổ chức hội chẩn lựa chọn người bệnh được nhận tạng ngay trong đêm.
Bệnh viện Phổi Trung ương đã huy động khoảng 80 nhân lực bệnh viện trực tiếp tham gia (và nhiều nhân lực khác sẵn sàng điều động và làm việc trực tuyến). Đồng thời, có sự phối hợp và hỗ trợ từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội,...
Ca phẫu thuật được tiến hành vào ngày 9/2/2024 (30 Tết), kéo dài 12 giờ (từ 10 giờ tới 22 giờ) do ê kíp y bác sĩ Bệnh viện Phổi Trung ương phối hợp với Bệnh viện E thực hiện.
Bệnh nhân đang dần hồi phục sau ca ghép.
Thông tin về sức khỏe bệnh nhân sau ca ghép, TS.BS.Nguyễn Thị Bích Ngọc- Trưởng khoa Hô hấp, Bệnh viện Phổi Trung ương, cho biết, trong ngày 30 Tết khi nhận thông tin có phổi hiến, 2 bàn mổ lấy phổi từ người hiến và gỡ dính chuẩn bị ghép phổi cùng song song hoạt động. Ca ghép lần lượt thực hiện ghép phổi trái rồi sang phổi phải.
"Điều kỳ diệu ra khỏi phòng mổ 12h đêm đến sáng hôm sau bệnh nhân đã được rút ống nội khí quản. Bệnh nhân tự thở, điều này cũng đồng nghĩa ca cấy ghép phổi thành công. Một ngày sau phẫu thuật, kết quả phim phổi chụp cho thấy rất tốt. Ngày thứ hai, bệnh nhân được cho tập ăn để đánh giá hoạt động phổi. Ngày thứ ba, bệnh nhân tiếp tục đứng dậy và đi lại được trong 5 phút liên tục với sự hỗ trợ của nhân viên y tế.
Ngày thứ tư tiếp tục tập đi và rút dẫn lưu khí màng phổi, đạt liều ức chế miễn dịch cho bệnh nhân. Ngày thứ năm (hôm nay 15/2), bệnh nhân đi lại được 10 phút liên tục", BS.Bích Ngọc cho hay.
BS.Ngọc cho hay, với kết quả sau ghép như hiện nay, cô gái sẽ sống cuộc đời mới với 2 lá phổi mới, tương lai quay lại giảng đường đại học là rất gần.
Là người hàng ngày chứng kiến con gái chiến đấu với bệnh tật nay được hồi sinh thần kỳ, bà P.T.T (mẹ của nữ bệnh nhân 21 tuổi) không giấu nổi niềm xúc động.
Người mẹ trẻ rưng rưng vì con tiếp tục được sống, được theo đuổi ước mơ của mình.
Bà P. chia sẻ: “Từ tấm lòng người mẹ tôi vô cùng xúc động, cảm ơn ê-kíp các y bác sĩ đã nỗ lực cứu sống con gái tôi, đặc biệt cảm ơn đến gia đình người đã hiến tặng 2 lá phổi. Gia đình tôi vốn sống ở vùng khó khăn. Con bệnh ngày một nặng, nếu không có ôxy, con không thể tham gia bất kỳ hoạt động nào.
Mỗi ngày đi làm trở về nhà, tôi luôn cất tiếng gọi con chỉ để mong chờ tiếng trả lời của con, điều đó đồng nghĩa con vẫn còn tồn tại. Tôi đã từng nghĩ một ngày nào đó, con tuột khỏi vòng tay mình. Giờ đây, được phẫu thuật ghép thành công, con tôi tiếp tục được sống, được theo đuổi ước mơ của mình".
Bước đột phá trong phát triển kỹ thuật y học chuyên sâu
Ca ghép phổi đã thành công tốt đẹp ở mức cao nhất theo tiêu chuẩn của UCSF. TS.BSCC. Đinh Văn Lượng - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho hay, trên thế giới ghép phổi hầu hết chỉ được thực hiện ở các nước phát triển do đây là kỹ thuật ghép tạng rất khó và chi phí lớn nhưng tại Bệnh viện Phổi Trung ương ca ghép này lại được thực hiện thành công trên một người bệnh nghèo ở vùng núi cao Bắc Kạn.
Đây là kỹ thuật khó nhất trong các kỹ thuật ghép tạng đòi hỏi sự phối hợp nghiêm ngặt của tất cả các bộ phận, các bác sĩ, chuyên gia phải đánh giá tình trạng phổi của người cho, người nhận rất chặt chẽ, quy trình lấy phổi và ghép phổi phức tạp đòi hỏi kỹ thuật cao từ khâu bảo quản, vận chuyển, kiểm soát nhiễm khuẩn, gây mê hồi sức, tim mạch, phẫu thuật lồng ngực, dược, huyết học, miễn dịch, phục hồi chức năng, dinh dưỡng,...Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc hậu phẫu cũng là yếu tố quyết định sự sống của người bệnh.
Ca phẫu thuật đã được thực hiện chặt chẽ, bài bản theo quy trình tiêu chuẩn quốc tế từ Trung tâm ghép phổi UCSF là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ.
"Thành công của ca ghép phổi đã góp phần quan trọng vào thành tựu kỹ thuật ghép tạng của Việt Nam; chương trình ghép phổi sẽ giúp cứu được hàng nghìn người bệnh mà chỉ thay phổi mới cứu chữa được; các quy trình kỹ thuật chẩn đoán, điều trị nội khoa và phẫu thuật phổi sẽ như các nước phát triển", TS.BSCC. Đinh Văn Lượng nói.
Với những thành công này Chương trình ghép phổi của Việt Nam sẽ được ghi nhận vào danh sách của hệ thống ghép phổi trên thế giới.
Các chuyên gia tiến hành ca ghép.
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan biểu dương, ghi nhận và đánh giá cao đội ngũ y, bác sĩ của Bệnh viện Phổi Trung ương; các chuyên gia từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội và các chuyên gia quốc tế tham gia đã tham gia hỗ trợ, tư vấn thực hiện thành công ca ghép phổi vào ngày 9/2/2024 (tức 30 Tết Âm lịch), cho tới nay sức khỏe người bệnh ổn định và đang dần hồi phục tốt.
“Đây là một tin rất vui trong những ngày đầu năm Giáp Thìn 2024 của Bệnh viện Phổi Trung ương nói riêng và của ngành Y tế nói chung, hướng tới kỷ niệm 69 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2/2024. Đây là một bước đột phá trong phát triển kỹ thuật y học chuyên sâu, thể hiện trình độ, năng lực của các y, bác sĩ nước nhà trên bản đồ y khoa thế giới. Đồng thời, cũng thể hiện cho sự phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ, khoa học, hiệu quả giữa các bộ phận tham gia trong quá trình ghép phổi", Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.
Bộ trưởng cũng khẳng định sự thành công của các ca ghép phổi đã cho thấy Việt Nam đã tiếp cận và làm chủ được những kỹ thuật đỉnh cao trong lĩnh vực ghép tạng, đây là thành tựu tiêu biểu của ngành Y tế Việt Nam, mang lại những giá trị to lớn cho sức khoẻ người bệnh và nhân dân.
