Theo Wall Street Journal, cuộc tấn công của Israel diễn ra chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sánh vai cùng Tổng thống Nga Putin trong lễ diễu binh thường niên kỷ niệm ngày chiến thắng phát xít diễn ra vào tuần trước ở Moscow.
Sau vụ tấn công, phản ứng của Nga về sự kiện này dường như chỉ là sự im lặng và hai nhà lãnh đạo dường như đều thống nhất về mục tiêu, ông Fyodor Lukyanov, người đứng đầu một cơ quan cố vấn của Điện Kremlin nhận định.
Thái độ thù địch đang trên đà gia tăng của Israel đã đẩy quan hệ đồng minh giữa Moscow và Tehran vào tình trạng căng thẳng.
Liên minh Nga-Iran giữ vai trò giúp cuộc xung đột ở Syria diễn biến theo chiều hướng có lợi cho Tổng thống Assad cũng như đưa Nga một lần nữa nổi lên như một cường quốc toàn cầu, còn Iran không ngừng mở rộng ảnh hưởng của mình tại Trung Đông.
Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Iran Hassan Rouhani ở Tehran năm ngoái.
Hiện ông Assad đã giành lại được quyền kiểm soát phần lớn đất nước trong khi đó Nga và Iran đã thể hiện sự khác biệt lợi ích rõ rệt tại Syria.
Đặc biệt, theo các chuyên gia Nga, Moscow đang lo ngại, Iran muốn sử dụng Syria như một vị trí trọng yếu để đe doạ Israel, gia tăng quyền lực với Lebanon, Jordan và Palestine.
“Nga muốn thấy ảnh hưởng của Iran giảm sút ở Syria, đặc biệt khi hai bên có những quan điểm khác nhau về thời kỳ hậu xung đột ở Syria”, Nikolay Kozhanov, cựu nhân viên ngoại giao Nga tại Iran, hiện đang là Giáo sư tại đại học châu Âu ở St. Petersburg nhận định.
Những căng thẳng hiện tại không làm ảnh hưởng tới mối quan hệ trao đổi giữa Iran và Nga ở một số nơi như Afghanistan, Trung Á và vùng Caspi, nơi cả hai nước đều có ảnh hưởng mạnh.
Nga vẫn muốn hợp tác bền chặt về lĩnh vực xăng dầu của Iran cũng như muốn gia tăng sự hiện diện của nước này ở Iraq, nơi ảnh hưởng của Iran khá mạnh, giới phân tích cho hay.
Ở Syria, các quan hệ đối tác của Nga–Iran ra đời để ngăn cản sự sụp đổ của Tổng thống Assad. Ngay cả trước khi Nga tiến hành can thiệp quân sự, các phái đoàn Iran từng tới Moscow để bàn bạc về một chiến dịch, cho phép quân lính trên chiến trường của Iran và không quân Nga cùng tồn tại ở Syria.
Iran thậm chí từng bí mật để Nga sử dụng một trong các căn cứ không quân của mình tại Syria, là Hamadan, trong chiến dịch không kích, một quan chức thân với Bộ Quốc phòng Nga tiết lộ.
“Iran hài lòng với một đối tác như Nga”, Dina Esfandiary làm việc tại trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế Trung Đông.
Theo chuyên gia này, “Iran biết, đó là một mối quan hệ thực dụng”.
Tên lửa vụt sáng trên bầu trời Syria trong vụ không kích của Israel vào lực lượng Iran hôm 10/5.
Việc Mỹ rút khỏi thoả thuận hạt nhân Iran và có vẻ ngày càng tiến về phía Israel hơn đã làm dấy lên các nguy cơ, đồng thời dồn Iran vào thế chân tường, giới phân tích cho hay.
Trong quá khứ, giới chức Iran thường nhấn mạnh mối quan hệ thân thiết với Moscow, khi cả hai nước cùng có mặt tại Syria.
Tuy nhiên, Nga nhìn nhận sự hiện diện đang gia tăng của Iran gần biên giới Israel, là một vấn đề; đồng thời đã cố gắng sử dụng ảnh hưởng, vốn khá giới hạn của mình lên Iran – để thoả mãn các yêu cầu từ phía Israel.
Những năm gần đây lãnh đạo Iran đã cố gắng xây dựng mối quan hệ cá nhân tốt với Tổng thống Nga Putin.
Sự xa cách trong quan hệ giữa Nga và Iran cũng một phần bắt nguồn từ việc chia rẽ về lợi ích.
Một ấn phẩm về kinh tế của Syria từng đưa tin Nga mới đây đã nhận được quyền trợ giúp Chính phủ Syria phát triển một mỏ phốt-phát gần Palmyra. Và động thái này diễn ra nhiều tháng sau khi một công ty Iran được cho là đã giành được thoả thuận trên.
“Họ có những xung đột thực sự về lợi ích, bởi vì các kế hoạch của họ khác nhau,” Yahya Al-Aridi, phát ngôn viên của một tổ chức chính trị đại diện cho lực lượng đối lập Syria cho biết.
Không có một chiến lược rộng hơn, Tổng thống Putin đang đi theo chiều hướng quen thuộc là chờ đợi và quan sát. Hiện tại, Moscow hy vọng, Israel và Iran có thể “tấn công qua lại” mà không ảnh hưởng tới các lợi ích của Nga tại Syria, hoặc tạo nên một cuộc xung đột khu vực khác.
Xem thêm >> Syria: Hé lộ sức mạnh khủng khiếp tên lửa KH-31 Nga vừa triển khai ở căn cứ Hmeimim
