Văn phòng nhà đất "chuyển nghề"
Trong vai người đi mua đất, chúng tôi có mặt tại khu vực Mậu Lương (Kiến Hưng, Hà Đông) ngày đầu tháng 6. Trái ngược với thời điểm trước đây khi khu vực này được coi là một trong những trung tâm giao dịch bất động sản (BĐS) lớn nhất Hà Nội, hiện không khí trầm lắng bao trùm. Trong số gần 30 văn phòng môi giới, giao dịch BĐS thì có đến 1/3 điểm rơi vào cảnh "ngồi chơi xơi nước", thậm chí chấp nhận đóng cửa vì giao dịch ế ẩm hoặc không gánh nổi chi phí.
Tạt vào văn phòng M.A nằm cuối đường Mậu Lương, bà chủ thấy chúng tôi thành ý hỏi mua một căn chung cư để ở, biết vớ được "khách sộp", người này cười toe toét. Nhanh chóng lật đống hồ sơ, sổ sách bám bụi, chị đon đả giới thiệu hàng từ căn hộ liền kề, đất ở đến chung cư từ cao cấp đến bình dân với đủ mức giá hấp dẫn.
Biết chúng tôi cần gấp, người này lật đật gọi điện thoại cho các đối tác bên Xa La để tìm hàng vì khu đô thị Văn Phú (Hà Đông) hiện không có căn chung cư nào. Sau một hồi tham khảo, chúng tôi mạnh dạn chọn một căn tầng 19 đã hoàn thiện, hướng Đông Nam, 2 ban công, diện tích 100 m2 ở Xa La, giá 23 triệu /m2, chồng tiền ngay.
Tôi làm bộ than thở: "Căn này đúng ý của bọn em nhưng ngặt nỗi xoay xở đủ đường cũng chỉ được tầm 1,3 tỷ, vay ngân hàng thì khó, bạn bè thì cũng chẳng có tiền cho mình vay. Chị có cách nào tư vấn giúp, chứ bọn em "kết" lắm rồi, có tiền là bốc hàng ngay".
Ngay lập tức người này gợi ý: "Muốn có tiền nhanh chỉ còn cách vay nóng nhưng lãi suất sẽ cao đấy, liệu bọn em có "chịu được nhiệt" không? Giá 3 nghìn đồng/ 1 triệu/ 1 ngày, nếu vay 1 tỷ đồng thì lãi 1 tháng chỉ có... 90 triệu".
Thấy chúng tôi gật gù có vẻ đồng ý, người này tiếp lời: "Muốn vay kiểu này bọn em phải có gì đó giá trị để thế chấp, thường là sổ đỏ chính chủ, phải quanh khu vực Hà Nội để bọn chị xuống kiểm tra. Ngoài ra còn phải xem giá trị đất ở đó thế nào, chị mới quyết định cho bọn em vay được. Chị em mình mới quen nhau, chị chỉ có thể cho bọn em vay tối đa 400 triệu thôi, 600 triệu còn lại bọn em phải tìm văn phòng khác".
Loạn “tín dụng”
Ở văn phòng môi giới cách đó không xa, nhân viên tên C. sau khi nghe chúng tôi trình bày vài câu đã đi thẳng vào vấn đề: "Nếu đồng ý mua căn hộ này, anh chị có thể đặt cọc nửa số tiền căn nhà rồi thế chấp luôn hồ sơ căn hộ để làm hợp đồng vay tiền, thủ tục nhanh gọn, có tiền ngay. Lãi suất là 2.500 đồng/ 1 triệu/ 1 ngày".
C tiếp lời: "Thông thường hồ sơ căn hộ sẽ lấy tên anh chị. Tuy nhiên, trường hợp anh chị vay số tiền lớn, bắt buộc hồ sơ phải lấy tên văn phòng em. Hình thức này cũng giống như đưa hợp đồng mua nhà cho ngân hàng để vay tiền và ngân hàng đứng tên luôn, đến khi thanh toán hết tiền vay sẽ lại ra công chứng sang tên lại hợp đồng và làm sổ đỏ cho anh chị".
Trả lời câu hỏi nếu đến hạn trả tiền mà chưa trả được số tiền gốc thì sẽ giải quyết thế nào? Anh này giải thích cặn kẽ, trong bản hợp đồng có ghi rõ điều khoản: Vay số tiền trong khoảng thời gian bao lâu, thời gian trả gốc thế nào... C tỉnh bơ tiết lộ: "Một số văn phòng còn có cả một đội ngũ tay anh chị phía sau, trường hợp khách hàng không trả tiền thì xử lý theo hình thức "xã hội đen" chứ sao".
Thấy chúng tôi chê lãi cao, C. chuyển sang giới thiệu ngay dịch vụ vay ngân hàng. Anh này cho hay: "Hiện ngân hàng đang thắt chặt, bây giờ muốn vay tiền rất khó, chỉ vay được số lượng ít, ngoài thế chấp tài sản, ngân hàng còn bắt chứng minh thu nhập, thủ tục rườm rà, có khi vài tháng sau mới lấy được tiền.
Nhưng bọn em làm quen, có "dây" rồi, chỉ cần nửa tháng anh chị có thể đến lấy tiền. Nếu anh chị định vay 1 tỷ, ngân hàng sẽ cắt lại 70 triệu tiền phí các loại, hàng tháng phải trả tiền lãi theo quy định cộng với tổng số tiền vay chia cho thời gian định vay là 5 năm, 10 năm hay 20 năm".
C. "xúi": "Chỉ cần có sổ đỏ, giấy phép kinh doanh. Giấy phép kinh doanh có thể lấy của người thân, nên là kinh doanh đồ gỗ hoặc mặt hàng nào đó có giá trị vì ngân hàng hạch toán thấy có khả năng thanh toán sẽ dễ vay hơn. Sau khi nhận hồ sơ, ngân hàng sẽ cử một đội về thẩm định, kiểm tra những tài sản thế chấp để định giá và chỉ cần đút cho họ 5 triệu đồng là "ok" ngay".
Khi được hỏi về tỷ lệ ăn chia giữa ngân hàng với văn phòng môi giới, cò này nhấn mạnh: "Mỗi phi vụ ngân hàng chỉ cắt lại cho bọn em khoảng 3 triệu đồng. Người đi vay chỉ phải làm thủ tục với ngân hàng và không phải trả thêm khoản phí nào cho văn phòng môi giới, có chăng chỉ là tý chút gọi là cảm ơn. Trước đây, nếu vay 1 tỷ ngân hàng sẽ cắt lại 50 triệu, nhưng bây giờ đang kẹt tiền, các ngân hàng hầu như không giải ngân, nếu có ngân hàng giải ngân được thì chỉ có qua các đầu mối như bọn em, mỗi tỷ cắt lại 70 triệu đồng".
Theo lời nhân viên này, quanh khu vực Mậu Lương (Kiến Hưng), Văn Phú, Xa La hầu hết các văn phòng đều đứng ra cho vay nặng lãi. "Cái khó ló cái khôn", mấy tháng nay văn phòng em chưa bán được căn nhà hay mảnh đất nào, may mà có cửa làm ăn này", anh ta chép miệng.
“Tín dụng đen” “đổ bộ” lên mạng
Chỉ cần đánh cụm từ "cho vay vốn", trang mạng Google đã cho hơn 14 triệu kết quả quảng cáo hấp dẫn "giải cơn khát" cho những người đang "đói" vốn với lời mời hấp dẫn như: "Thủ tục nhanh gọn, không cần thế chấp tài sản, không cần bảo lãnh, không cần công chứng giấy tờ, thủ tục nhanh chỉ trong một hoặc hai ngày, chỉ cần gọi điện người cho vay sẽ đến tận nơi...".
Anh Lê Văn Thế, chủ một cơ sở sản xuất tại Hà Nội, từng là khách hàng của dịch vụ này cho biết: "Khách hàng của hình thức vay nặng lãi qua mạng chủ yếu là những người đang cần trả nợ gấp, chi tiêu khẩn cấp, đáo hạn vay ngân hàng. Họ đa phần chỉ vay gấp trong thời gian dăm ba ngày, nhiều nhất cũng chỉ một tháng. Số tiền chào vay trên mạng dao động từ 10 triệu cho đến 50 tỉ đồng. Lãi suất phụ thuộc vào số tiền vay của hồ sơ cũng như thời gian vay. Nếu vay trong 3 ngày khách hàng phải trả 7 ngàn đồng tiền lãi /1 triệu đồng tiền vay (tương đương 252%/năm), còn từ ngày thứ 10 trở đi khách sẽ phải trả lãi 3.000 đồng /1 triệu (108%/năm)".
Phần lớn quảng cáo cho vay trên mạng đều "úp mở" đến mối quan hệ với ngân hàng dưới các từ ngữ: Hỗ trợ dịch vụ /giúp vay vốn ngân hàng; vay thế chấp sổ đỏ với lãi suất thấp, cho vay đáo hạn vay ngân hàng... Có quảng cáo đề rõ "công ty chúng tôi có mối quan hệ tốt với trên 20 ngân hàng trong nội thành Hà Nội".
Anh Đức - Lại Quỳnh
