Sự sụp đổ của Liên Xô đã mở ra cơ hội cho Trung Quốc tiến vào khu vực giàu tiềm năng chưa được khai phá ở phía tây quốc gia này.
Trung Á có thể đem tới cho Bắc Kinh nguồn cung cấp nguyên liệu dồi dào và một thị trường mới, cùng với đó là những thuận lời và cơ hội trong lĩnh vực thương mại bởi Trung Á là cửa ngõ cho hoạt động xuất nhập khẩu của Trung Quốc tới Châu Âu và Trung Đông.
Nhưng Trung Quốc đã không có quân đội để củng cố vị thế kinh tế của mình, cũng không muốn gây khó Nga, cường quốc đang ngày càng cảnh giác với sức ảnh hưởng của Trung Quốc tới khu vực này.
Trung Á có vị trí địa lý đặc biệt quan trọng
Với sự quan tâm đặc biệt tới Trung Á, Bắc Kinh đã hình thành một chiến lược dài hơi nhằm gây ảnh hưởng trong lĩnh vực quân sự và kinh tế tới Kazakhstan, Tajikistan, Uzbekistan, Turkmenistan và Kyrgyzstan.
Trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng cường viện trợ quân sự cho các nước Trung Á, chủ yếu trên phương diện cung cấp quân phục cùng với loa phát thanh và thiết bị giám sát biên giới.
Năm 2014, Trung Quốc đã đồng ý hỗ trợ 6,5 triệu USD trong lĩnh vực quân sự cho Kyrgyzstan và hứa hỗ trợ hàng trăm triệu USD để Tajikistan sắm sửa quân phục và đầu tư cho hoạt động đào tạo sĩ quan.
Tương tự như vậy, năm 2016, Trung Quốc đã đồng ý gửi gần nửa tỷ USD viện trợ cho các lực lượng vũ trang Afghanistan.
Kể từ năm 2002, Bắc Kinh cũng đã tham gia hơn 20 cuộc tập trận quân sự song phương và đa phương với các nước Trung Á.
Từ năm 2003 đến 2009, Trung Quốc đã tổ chức đào tạo cho 65 cán bộ Kazakhstan, cùng với đó là 30 cán bộ Kyrgyzstan và Tajikistan vào năm 2008.
Vai trò quan trọng của Trung Á đối với kinh tế Trung Qu