Bảo tàng Hòa Bình khá đa dạng và phong phú vật trưng bày, tuy nhiên, hiện vật thu hút nhiều người xem nhất là con "ba ba" khổng lồ đặt dưới nền đất, ngay cửa bảo tàng cũ kỹ.
Linh vật "con vua thủy tề"
Những người chưa tìm hiểu về rùa Hồ Gươm , hoặc loài giải khổng lồ, thì đều khó tin trên đời lại có con "ba ba" to như thế, nặng đến 121kg, dài 1,53m, rộng tới 0,8m. Theo như thông tin ngắn gọn thì con "ba ba" này bị một nhóm thanh niên ở xóm Mát bắt được ở đầm Quỳnh Lâm, thuộc địa phận thành phố Hòa Bình vào năm 1993.
Lần theo vài dòng thông tin ngắn ngủi, tôi tìm về xóm Chăm, thuộc xã Dân Chủ (TP. Hòa Bình). Hỏi chuyện con "ba ba" khổng lồ, những người lớn tuổi ở xóm Chăm đều biết rõ, thậm chí họ còn kể rành mạch chuyện cả tỉnh, cả nước kéo về xóm Chăm xem "ba ba" khổng lồ, khiến đường làng tắc nghẽn. Người dân xóm Chăm còn đồn rằng, đó là linh vật do con vua Thủy Tề hóa thành, rất linh thiêng, nên những người tham gia bắt linh vật đều gặp vận rủi.
Theo chỉ dẫn của người dân, tôi tìm đến nhà anh Nguyễn Văn Nở. Ngồi chờ đến 11h trưa thì anh Nở trong bộ dạng nhem nhuốc đạp xe lọc cọc về nhà. Ở tuổi 55, anh Nở vẫn vất vả với công việc phu hồ, thợ xây, làm việc quanh năm suốt tháng để kiếm miếng ăn.
Nhắc lại chuyện con rùa khổng lồ , đôi mắt anh Nở chợt đầy lo âu. Anh bảo: "Con “ba ba” ấy làm cả xóm này khốn khổ nhà báo ạ. Bản thân tôi thì không vấn đề gì, nhưng cả làng bị mất vía vì nó. Lúc ấy, chúng tôi chỉ nghĩ nó là con ba ba, mà thường ngày vẫn bắt về làm thịt, chứ đâu có biết nó là rùa khổng lồ, loài rùa sống ở Hồ Gươm đâu. Đến giờ nghĩ lại vẫn còn hoảng, may mà chúng tôi không xẻ thịt để ăn, không thì tai họa không biết sẽ như thế nào".
Quay lại chuyện hơn 20 năm trước, từng khoảnh khắc vẫn còn in rõ trong tâm trí của anh Nở. Hồi đó, toàn bộ vùng Chăm Mát là đầm Quỳnh Lâm vây quanh. Trước khi xây dựng thủy điện Hòa Bình, đầm Quỳnh L
