Có nhiều lý do khác nhau dẫn tới việc máy bay hạ cánh nhầm lệch vị trí. Hầu hết các trường hợp đều được xử lý kịp thời nhưng cũng có những sự nhầm lẫn để lại hậu quả vô cùng nặng nề.
Nhiều sự cố máy bay hạ cánh lệch vị trí xảy ra trên thế giới
Liên quan đến những vụ hạ cánh lệch vị trí nghiêm trọng, nhiều người vẫn nhớ tới vụ tháng 3/2018, 49 người thiệt mạng sau khi một chiếc máy bay thuộc hãng hàng không US-Bangla của Bangladesh rơi tại sân bay quốc tế Kathmandu, Nepal vì phi công nhầm hướng khi điều khiển phi cơ hạ cánh xuống đường băng.
Đầu năm 2018, một chiếc máy bay Aeromexico suýt va chạm với một máy bay dân dụng khác. (Ảnh: Getty).
Đầu năm 2018, một chiếc máy bay của hãng hàng không Aeromexico suýt hạ cánh xuống nhầm đường băng và va chạm với một máy bay dân dụng khác đang chuẩn bị cất cánh tại sân bay quốc tế San Francisco. May mắn, trạm kiểm soát không lưu đã phát hiện kịp thời. Đáng nói, đây là lần thứ ba trong 6 tháng sự việc tương tự xảy ra ở sân bay San Francisco.
Theo nguồn tin từ AP, năm 2007, chiếc máy bay chở ứng viên tổng thống Mỹ Barack Obama hạ cánh nhầm tại sân bay Des Moines, bang Iowa thay vì sân bay Cedar Rapids nằm cách đó 161km.
Tháng 10/2000, máy bay Boeing 747 của hãng hàng không Singapore Airlines đã gặp tai nạn khi cất cánh nhầm đường băng tại sân bay quốc tế Tưởng Giới Thạch, Đài Loan (nay là sân bay quốc tế Đào Viên). Do điều thời tiết khắc nghiệt gây cản trở tầm nhìn, thay vì cất cánh trên đường băng 05L, tổ lái lại rẽ nhầm vào đường 05R nằm song song .
Hiện trường vụ tai nạn thảm khốc tại sân bay quốc tế Đào Viên, Đài Loan vào năm 2000. (Ảnh: Airliners).
Hậu quả là chiếc máy bay bị va chạm mạnh, sau đó bốc cháy và bị tách làm 3 phần. Vụ tai nạn thảm khốc đã khiến 81 người đã thiệt mạng và 83 người bị thương.
Tháng 10/1979, máy bay McDonnell Douglas DC-10 của hãng Western Airlines hạ cánh nhầm xuống một đường băng đang bảo trì tại sân bay quốc tế Mexico City. Thời điểm tai nạn xảy ra, sân bay Mexico City có 2 đường băng là 23L và 23R. Đường băng 23L đang bảo trì có đầy đủ thiết bị dẫn đường cho máy bay, còn 23R lại không có. Trạm không lưu đã sử dụng thiết bị của đường 23L để dẫn chiếc máy bay của hãng Western Airlines đáp xuống đường 23R.
Mặc dù nhân viên trạm không lưu đã 4 lần nhắc tổ lái hạ cánh xuống đường băng 23R nhưng do sự khác biệt về cách sử dụng ngôn ngữ và thời tiết không thuận lợi nên phi công đã hạ cánh xuống nhầm đường bay và va chạm với một phương tiện bảo dưỡng đang đậu trên đường. Vụ tai nạn khiến 73 người thiệt mạng thương tâm.
Nguyên nhân chính dẫn đến việc máy bay hạ cánh lệch vị trí?
Theo phi công Patrick Smith, nguyên nhân chính dẫn đến việc máy bay hạ cánh lệch vị trí, đáp nhầm địa điểm là do các hệ thống trợ giúp hạ cánh hiện nay không chính xác tuyệt đối.
Phi công Smith cho biết, khả năng máy bay đáp nhầm đường băng, hoặc nhầm sân bay phụ thuộc vào phương pháp hạ cánh mà phi công sử dụng. Có 3 phương pháp chính gồm đáp máy bay thông qua hệ thống thiết bị hạ cánh ILS, hệ thống định vị khu vực RNAV hoặc phi công quan sát bằng mắt thường. Tuy nhiên, cả 3 phương pháp trên đều không hoàn toàn chính xác và có khả năng xảy ra sai sót.
Phi công Patrick Smith phân tích, thông thường phi công sử dụng RNAV sẽ kết hợp với việc thành viên tổ lái quan sát địa hình sân bay và tự định hình hướng tiếp cận đường băng. Đây là cách hạ cánh thường được sử dụng và tỷ lệ thành công khá cao nhưng không tuyệt đối. Việc tiếp cận bằng mắt chỉ dễ dàng nếu điều kiện thời tiết cho phép.
"Tại Mỹ, mỗi ngày có hàng trăm phi công, nếu không muốn nói là hàng nghìn, vẫn sử dụng thành công phương pháp tiếp cận địa điểm hạ cánh bằng thị giác. Tuy nhiên, họ cần kiểm tra rất kỹ các thông tin về sân bay và đường băng để đảm bảo an toàn tuyệt đối", ông Smith nói.
Mộc Trà (tổng hợp)
