Ngày 24/10, TAND tỉnh Điện Biên tổ chức xin lỗi công khai đối với 3 người trong cùng một gia đình bị kết án oan, gồm: Bà Đặng Thị Nga (SN 1938), ông Trịnh Huy Dương (SN 1970), ông Trịnh Công Hiến (SN 1963 - đã chết), cùng trú quán tại thị trấn Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên - là những người bị kết án oan về tội Giết người và Che giấu tội phạm.
Liên quan đến những vấn đề pháp lý, trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, một cán bộ nguyên là điều tra viên cao cấp thuộc văn phòng Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.Hà Nội phân tích: Qua nội dung vụ án, có thể thấy, thời gian đầu cơ quan tố tụng đã làm việc tích cực, đưa vụ án ra xét xử. Tuy nhiên, khi bản án sơ thẩm bị hủy và yêu cầu điều tra lại thì không hiểu sao lại kéo dài thời gian lâu như vậy mà không có kết luận cuối cùng.
“Đối với một vụ trọng án giết người, theo thủ tục chung, thời hạn điều tra tối đa, kể cả là gia hạn đặc biệt thì cũng chỉ hơn 1 năm là hết thời hạn. Việc này viện kiểm sát cũng phải giám sát, đôn đốc quá trình tiến hành điều tra để đảm bảo theo thời hạn, nhưng đằng này lại để vụ án kéo dài quá lâu, đến hàng chục năm”, vị này phân tích.
Cũng theo vị cán bộ trên: “Nếu như từ đầu xác định, hành vi của các bị can không đủ căn cứ buộc tội thì phải đình chỉ điều tra ngay từ thời điểm đó. Ở đây, năm 1992, các ông Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương được hủy bỏ quyết định tạm giam với lý do “thời hạn tạm giam đã hết”. Thế nhưng, còn cả thời hạn điều tra nữa chứ? Vẫn phải kết luận chứ? Việc để một vụ án kéo dài như thế cho thấy có dấu hiệu thiếu trách nhiệm của cơ quan tố tụng, đã để quá thời hạn điều tra rất lâu”.
Buổi xin lỗi công khai mà mẹ con bà Nga đã chờ đợi gần 30 năm.
Trước đó, theo nội dung vụ án, ngày 18/9/1989, bà Đặng Thị Nga (SN 1938) phát hiện chồng mình là ông Trịnh Huy T. tử vong dưới giếng và báo cơ quan chức năng.
Cuối 9/1989, Công an Lai Châu (nay tách thành 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên) đã khởi tố, bắt giam 2 người con trai của vợ chồng bà Nga là Trịnh Công Hiến (SN 1963, đã chết năm 2004) và Trịnh Huy Dương (SN 1970) về tội Giết người. Bản thân bà Nga sau đó cũng bị bắt về tội Che giấu tội phạm.
Ngày 12/4/1990, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm, tuyên phạt bà Nga 36 tháng tù, cho hưởng án treo. Hai con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương lần lượt nhận án 18 năm tù và 12 năm tù.
Ngày 18/12/1990, TAND Tối cao xử phúc thẩm theo đơn kháng cáo của các bị cáo và đã tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm vì lý do: "...Có một số thiếu sót trong quá trình điều tra, truy tố xét xử tại cấp sơ thẩm mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được...".
Ngày 27/3/1991, VKSND tỉnh Lai Châu có quyết định trả hồ sơ cho Công an tỉnh Lai Châu điều tra lại. Đến năm 1992, các ông Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương được hủy bỏ quyết định tạm giam với lý do “thời hạn tạm giam đã hết”.
Vụ án bị treo lơ lửng đằng đẵng suốt gần 30 năm mà không có bất cứ kết luận nào từ phía cơ quan chức năng.
Đến tháng 10/2017, cơ quan tố tụng ra quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố 3 người trong gia đình bà Nga vô tội.
Chí Công
