Quân đội Trung Quốc và Ấn Độ dường như đang chuẩn bị cho một cuộc xung đột vũ trang, nếu cả hai thất bại trong nỗ lực đạt được giải pháp hòa bình về vấn đề tranh chấp biên giới ở cao nguyên Doklam, vốn đang gây căng thẳng trong gần hai tháng qua.
Cuối tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Arun Jaitley thông báo trước Quốc hội nước này rằng, các lực lượng vũ trang của đã “chuẩn bị để ứng phó trước bất kỳ tình huống” nào diễn ra với Trung Quốc, theo Indian Express. Trong khi đó, một nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc cũng khẳng định, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) ngày càng nhận thức sâu sắc về khả năng chiến tranh xảy ra, nhưng sẽ cố gắng hạn chế đụng độ ở mức nhỏ nhất, giống như những tranh cãi của Ấn Độ và Pakistan ở vùng Kashmir.
Ấn Độ-Trung Quốc đã chuẩn bị cho trường hợp đàm phán thất bại.
“PLA sẽ không tìm kiếm một cuộc xung đột với quân đội Ấn Độ, ít nhất là trong lúc này. Thay vào đó, Bắc Kinh sẽ triển khai lực lượng máy bay và tên lửa chiến lược, nhằm làm tê liệt bộ phận đồn trú của New Delhi ở dãy Himalaya gần biên giới với Trung Quốc”, nguồn tin giấu tên cũng nói thêm, nếu PLA mạnh tay, quân đội Ấn Độ có thể sẽ không cầm cự được quá một tuần. Một nguồn tin khác cũng cho biết, các sĩ quan và binh sĩ từ bộ Tư lệnh phía Tây của Trung Quốc đã được thông báo tình hình để chuẩn bị cho chiến tranh với Ấn Độ trong cuộc khủng hoảng Doklam.
Cả hai nguồn tin cho biết, quân đội Trung Quốc đều nhận định rằng cuộc xung đột diễn ra giữa hai nước sẽ được kiểm soát và không lan rộng ra các khu vực tranh chấp khác, mặc dù hai cường quốc châu Á có chung với nhau đường biên giới dài tới 2.000km. Dẫu vậy, các chuyên gia quốc phòng Ấn Độ lại thể hiện quan điểm khác khi cho rằng, một khi phát súng đầu tiên bắn ra, cuộc xung đột có thể leo thang thành chiến tranh toàn diện. Nó có thể dẫn đến việc New Delhi phong tỏa huyết mạch hàng hải của Trung Quốc ở Ấn Độ Dương.
“Bất cứ động thái phiêu lưu quân sự nào của Trung Quốc, sẽ nhận lại một câu trả lời thích đáng từ quân đội Ấn Độ”, tiến sĩ Rajeev Ranjan Chaturvedy, một nhà nghiên cứu tại viện Nghiên cứu Nam Á tại đại học Quốc gia Singapore nhận định. Chuyên gia này cho rằng, chắc chắn diễn biến như vậy sẽ gây bất lợi cho cả hai, nhưng đặc biệt trong trường hợp Bắc Kinh chủ động leo thang mâu thuẫn, cái giá phải trả đối với nước này là không nhỏ.
Rajeswari Rajagopalan, một nhà phân tích quốc phòng từ Quỹ Nghiên cứu Observer ở New Delhi phân tích “trong trường hợp một cuộc chiến tranh toàn diện, chắc chắn lực lượng hải quân của Ấn Độ sẽ phong tỏa hải quân Trung Quốc di chuyển vào vịnh Bengal hay Ấn Độ Dương”.
Trung Quốc chủ yếu phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu nhập khẩu. Theo số liệu được công bố bởi phương tiện truyền thông Nhà nước, hơn 80% lượng dầu nhập khẩu của Bắc Kinh đi qua Ấn Độ Dương và eo biển Malacca.
Trong năm 2010, Ấn Độ đã thành lập căn cứ hải quân ở khu vực quần đảo Andaman và Nicobar, gần eo biển Malacca, nơi có địa thế phù hợp để nước này có thể kiểm soát bất cứ hoạt động ra vào nào ở Ấn Độ Dương, khi tuyến đường hàng hải ở đây rất hẹp với chiều rộng chỉ có 1,7km. New Delhi cũng nâng cấp hai đường băng trên đảo để phục vụ máy bay chiến đấu, máy bay trinh sát. Tất cả những động thái nói trên nhằm mở đường cho Ấn Độ có thể phong tỏa tàu chiến, tàu thương mại Trung Quốc xâm nhập vào Ấn Độ Dương trong trường hợp một cuộc xung đột hải quân giữa hai nước bùng nổ.
Ấn Độ đang nắm "địa lợi" ở Ấn Độ Dương (Ảnh minh họa)
Trong tháng Bảy, Ấn Độ, Mỹ, Nhật Bản đã cùng thực hiện cuộc tập trận 10 ngày ở vùng vịnh Bengal, động thái cho thấy New Delhi nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ các đồng minh. Trong khi đó, Mỹ đã thông qua hợp đồng máy bay vận tải quân sự trị giá 365 triệu USD cho Ấn Độ, cùng với các hợp đồng chuyển giao máy bay trinh sát có giá lên tới 2 tỷ USD. Hải quân Ấn Độ hiện hiện tại có tám máy bay săn ngầm P-8A Poseidon đang tuần tra ở Ấn Độ Dương.
Quân đội Trung Quốc và Ấn Độ đã từng đụng độ nhau trong cuộc chiến tranh vào năm 1962, sau một loạt căng thẳng ở vùng biên giới. Cuối cùng, cuộc xung đột đi đến kết thúc trong bế tắc, bất chấp lợi thế quân sự lớn đến từ Trung Quốc khi đó. Tuy nhiên, chuyên gia Chaturvedy nhận định Ấn Độ đã tích lũy được bài học từ những sai lầm trong quá khứ. Giờ đây họ đang có sự chuẩn bị rất tốt để tự vệ trước Bắc Kinh.
Chuyên gia quân sự Macau Antony Wong Dong cho biết, Trung Quốc dường như đã đánh giá thấp Ấn Độ. Nếu cuộc xung đột biên giới mở rộng trên đại dương, quân đội Trung Quốc sẽ khó mà đánh bại hải quân Ấn Độ, đặc biệt khi lực lượng của New Delhi đã mạnh hơn nhiều sau khi mua “thợ săn tàu ngầm” P-8A Poseidon”.
Trước đó đã có thông tin cho hay, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ VK Singh sẽ gặp nhau để thảo luận về vấn đề căng thẳng biên giới khi cả hai tham dự một Hội nghị Thượng đỉnh khu vực hồi đầu tuần trước tại Manila, nhưng đến phút cuối cùng, không có cuộc đàm phán nào được tổ chức. Điều này khiến giới quan sát càng thêm lo ngại những bất đồng giữa New Delhi và Bắc Kinh dường như sẽ khó giải quyết trên mặt trận ngoại giao. Thay vào đó, một cuộc đụng độ tiềm tàng giữa hai người khổng lồ châu Á là kịch bản rất dễ xảy ra.
