1/7/2017 là ngày kỷ niệm 20 năm đặc khu hành chính Hồng Kông được người Anh trao trả về Trung Quốc đại lục. Những tài liệu bí mật về cuộc đàm phán bàn giao lãnh thổ gần 30 năm trước giữa Thủ tướng Margaret Thatcher và giới lãnh đạo Bắc Kinh chỉ mới được tiết lộ trong thời gian gần đây.
Ngày 19/12/1984, đánh dấu sự kết thúc của hơn 150 năm sự cai trị của người Anh đối với Hồng Kông và bắt đầu lộ trình chuyển giao phần lãnh thổ này thuộc về chủ quyền của Trung Quốc vào ngày 1/7/1997. Đám đông có mặt tại buổi lễ đồng loạt vỗ tay khi Thủ tướng Anh Margaret Thatcher và Thủ tướng Trung Quốc Triệu Tử Dương ký kết các văn kiện chính thức sau cùng.
Thủ tướng Anh Thatcher bắt tay Thủ tướng Trung Quốc Triệu Tử Dương khi thỏa thuận cuối cùng về trao trả Hồng Kông được ký kết.
Ngày 23/9/1982, bà Thatcher gặp ông Triệu Tử Dương tại Đại lễ đường Nhân dân. Ông Triệu nói, nếu phải lựa chọn giữa chủ quyền của Trung Quốc và sự ổn định, thịnh vượng của Hồng Kông, ông khẳng định “Trung Quốc sẽ đặt chủ quyền lên trên”. Ngày hôm sau, khi bà Thatcher gặp ông Đặng Tiểu Bình, một lần nữa nhà lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh "chỉ trong một hoặc hai năm nữa Chính phủ Trung Quốc sẽ chính thức công bố quyết định thu hồi Hồng Kông".
Các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục diễn ra sau khi bà Thatcher rời Bắc Kinh và cuối cùng Tuyên bố chung Trung – Anh được bà Thatcher cùng ông Triệu ký kết vào năm 1984. Ngày 30/6/1997, ngày cuối cùng Hồng Kông nằm dưới sự cai trị của Anh, buổi lễ bàn giao đã diễn ra tại Trung tâm Triển lãm và Hội nghị Hồng Kông.
Thống đốc Anh cuối cùng của thành phố, ông Chris Patten, kết thúc công việc vào lúc 16h30 chiều cùng ngày. Việc bàn giao chính thức bắt đầu lúc 23h30 với bài phát biểu của Thái tử Charles. chính thức chấm dứt quyền cai trị của người Anh với thành phố tài chính 6,5 triệu người.
Khi đồng hồ điểm đúng 0h00, lá cờ Trung Quốc và lá cờ mới của Hồng Kông được đưa lên hòa cùng nền nhạc quốc ca Trung Quốc. Pháo hoa bắt đầu bắn rộn ràng tại quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh, nơi mọi người tụ tập chứng kiến buổi lễ.
Trong thỏa thuận bàn giao, Trung Quốc đã đồng ý cho Hồng Kông được hưởng "một mức độ tự trị cao, ngoại trừ các vấn đề ngoại giao và quốc phòng" trong 50 năm tới. Hồng Kông đã trở thành một khu hành chính đặc biệt với hệ thống luật pháp riêng...
Khi những ràng buộc trong thỏa thuận trao trả với Anh kết thúc vào năm 2047, Hồng Kông được dự đoán sẽ không còn duy trì những quyền hạn đặc biệt và sẽ sớm trở thành một tỉnh bình thường của Trung Quốc.
Đọc thêm>>> Báo quốc tế nói về sự xâm chiếm của Grab, Uber ở Việt Nam
Quốc Vinh
