Theo số liệu thống kê của sở Du lịch, 11 tháng năm 2023, tổng khách du lịch đến Lào Cai đạt trên 6,9 triệu lượt khách, trong đó, khách quốc tế đạt gần 471 nghìn lượt, khách nội địa trên 6,4 triệu lượt bằng 115% so với kế hoạch năm 2023, tăng 64,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Hoạt động du lịch trên địa bàn tỉnh Lào Cai được duy trì ổn định, tổng lượng khách du lịch đến Lào Cai trong tháng 11 đạt trên 423,5 nghìn lượt khách. Trong đó, khách quốc tế đạt trên 55,6 nghìn lượt, khách nội địa gần 368 nghìn lượt, tăng 0,3% so với tháng 10 (tháng 10 đón trên 422 nghìn lượt khách). Lũy kế 11 tháng năm 2023, tổng khách du lịch đến Lào Cai đạt trên 6,9 triệu lượt khách. Trong đó, khách quốc tế gần 471 nghìn lượt, khách nội địa trên 6,4 triệu lượt, bằng 115% so với kế hoạch năm 2023, tăng 64,6% so với cùng kỳ năm 2022 (4,2 triệu lượt).
Tổng thu từ khách du lịch tháng 11 đạt trên 1.300 tỷ đồng, tăng 2% so với tháng 10; lũy kế năm 2023 đạt khoảng 21.146 tỷ đồng, bằng 103% so với kế hoạch năm 2023, tăng 42,9% so với cùng kỳ năm 2022 (14.798 tỷ đồng).
Lượng du khách đến địa phương tập trung chủ yếu vào những địa bàn trọng điểm như thị xã Sa Pa, thành phố Lào Cai và các huyện Bắc Hà, Bảo Yên, Bát Xát.
Trong năm 2023, tỉnh Lào Cai đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch ở các địa phương, thu hút sự quan tâm của nhiều du khách như: Giải Bóng chuyền nữ quốc tế VTV Cup năm 2023, Lễ hội đền Bảo Hà tại huyện Bảo Yên; Lễ hội hoa hồng Fansipan - Sa Pa và Lễ hội đường phố với chủ đề "Sa Pa - Xứ sở của tình yêu" năm 2023; Festival “Cao nguyên trắng Bắc Hà” 2023; Hoạt động trải nghiệm Dù lượn “Bay giữa mùa vàng” Bát Xát năm 2023; Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt - Trung (Lào Cai) lần thứ 23 - năm 2023… Đặc biệt, tổ chức các chuỗi sự kiện liên tiếp 65 năm ngày Bác Hồ lên thăm Lào Cai; Kỷ niệm 120 năm du lịch Sa Pa đã thu hút hàng vạn du khách đến Sa Pa – Lào Cai để hòa mình vào không khí của ngày hội đa sắc màu.
Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 50 doanh nghiệp lữ hành và có 240 hướng dẫn viên du lịch đang hoạt động; có 1.545 cơ sở lưu trú du lịch với khoảng 15.500 phòng và 436 cơ sở dịch vụ ăn uống, mua sắm, thể thao, vui chơi,… dịch vụ liên quan khác. Đặc biệt, trên địa bàn toàn tỉnh hiện có 36 khu, điểm du lịch; trong đó có 01 khu du lịch quốc gia Sa Pa, 02 khu du lịch cấp tỉnh, 33 điểm du lịch.
Săn mây là hoạt động ưa thích của du khách khi đến Sa Pa (Lào Cai).
Lào Cai phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn
UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành các Kế hoạch thực hiện Chương trình du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 (Kế hoạch số 71/KH-UBND ngày 08/02/2023) và trong năm 2023 (Kế hoạch số 212/KH-UBND ngày 20/4/2023) với mục tiêu các phát triển, chuẩn hoá các điểm đến, sản phẩm du lịch nông thôn; đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn gắn với quá trình chuyển đổi số; xây dựng mô hình chuỗi liên kết du lịch nông nghiệp, nông thôn mang tính đặc trưng của địa phương; bồi dưỡng, tập huấn quản lý du lịch và nâng cao nghiệp vụ, kỹ năng phục vụ khách du lịch…
Trong các loại hình du lịch nông thôn, du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh thu hút được sự quan tâm của du khách trong nước và quốc tế. Đến nay, Lào Cai có 11 điểm du lịch cộng đồng được công nhận, cùng với đó là hệ thống các làng, thôn, bản có thực hiện các hoạt động kinh doanh dịch vụ phục vụ khách du lịch. Hầu hết các điểm du lịch cộng đồng tập trung chủ yếu ở thị xã Sa Pa, huyện Bắc Hà và từng bước mở rộng sang huyện Bát Xát, huyện Bảo Yên.
Toàn tỉnh có 457 cơ sở lưu trú tại gia (homestay) ở thị xã Sa Pa, huyện Bắc Hà, huyện Bát Xát, huyện Bảo Yên, thành phố Lào Cai. Các homestay cơ bản đảm bảo yêu cầu về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ như: chăn, ga, gối, đệm, buồng ngủ, nhà vệ sinh, bếp nấu ăn… đáp ứng nhu cầu tối thiểu cho khách lưu trú. Với việc lựa chọn dịch vụ homestay, khách du lịch được ngủ, nghỉ tại nhà truyền thống của người Dao, Mông; nhà sàn của đồng bào dân tộc Tày; nhà trình tường người Hà Nhì… và tìm hiểu về phong tục tập quán, đời sống văn hóa của người dân địa phương. Hiện nay, tỉnh Lào Cai có 3 nhóm homestay của đồng bào dân tộc Giáy tại xã Tả Van (thị xã Sa Pa); dân tộc Tày tại xã Tà Chải (huyện Bắc Hà), xã Nghĩa Đô (huyện Bảo Yên) được Hiệp hội du lịch các quốc gia ASEAN công nhận đạt chuẩn homestay ASEAN. Đây là cơ hội để quảng bá, giới thiệu du lịch cộng đồng của tỉnh với khách du lịch.
Trên địa bàn tỉnh đang triển khai 8 mô hình thí điểm cấp tỉnh về du lịch cộng đồng gắn với du lịch nông nghiệp, nông thôn; trong đó 01 mô hình cấp tỉnh chủ trì, 7 mô hình do đơn vị cấp huyện chủ trì. Trong giai đoạn 2022 - 2025, tỉnh Lào Cai được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt thực hiện 01 mô hình thí điểm “Phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc Tày trên địa bàn xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên”.
Năm 2021, HĐND tỉnh Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 06/NQ-HĐND quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025. Trong đó để hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng, tỉnh đã có chính sách cho vay đối với người lao động tối đa không quá 100 triệu đồng/người (01 hộ gia đình được vay tối đa 200 triệu đồng/2 người lao động); hỗ trợ tối đa không quá 40 triệu đồng/đội đối với thành lập mới câu lạc bộ, đội văn nghệ dân gian và hỗ trợ tối đa không quá 5 triệu đồng/tháng/đội duy trì hoạt động của câu lạc bộ, đội văn nghệ dân gian. Đến nay, đã giải ngân được 22 tỷ đồng cho 224 hộ gia đình làm du lịch cộng đồng tại thành phố Lào Cai, thị xã Sa Pa, các huyện: Bắc Hà, Bát Xát, Si Ma Cai, Bảo Yên giúp người dân được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư phát triển kinh doanh du lịch, nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch và xây dựng các sản phẩm du lịch mới. Bước đầu hình thành được 10 đội văn nghệ dân gian tại các điểm du lịch, khuyến khích người dân có ý thức bảo tồn các làn điệu dân ca, dân vũ truyền thống của đồng bào các dân tộc tỉnh Lào Cai.
Triển khai Chương trình, Lào Cai đã tổ chức 02 lớp tập huấn về du lịch nông thôn cho trên 300 người là lao động nông thôn; cán bộ, thành viên Văn phòng Điều phối nông thôn mới, Phòng Văn hoá - Thông tin, Ban Quản lý di tích lịch sử văn hóa huyện; cán bộ phụ trách Văn hóa - Xã hội của các xã có tiềm năng du lịch cộng đồng; các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình kinh doanh du lịch trên địa bàn toàn tỉnh. Có trên 90% chủ cơ sở du lịch nông thôn được đào tạo, tập huấn về nghiệp vụ quản lý du lịch và khoảng 91% lao động tham gia hoạt động du lịch cộng đồng được bồi dưỡng, tập huấn nâng cao nghiệp vụ, kỹ năng phục vụ khách du lịch.
Công tác xúc tiến, quảng bá du lịch nông thôn chủ yếu lồng ghép với hoạt động xúc tiến chung của tỉnh. Đến nay, có 100% điểm du lịch nông thôn được giới thiệu, quảng bá bằng nhiều hình thức như xây dựng các ẩn phẩm quảng bá du lịch: du lịch chợ phiên, du lịch leo núi, du lịch tâm linh, bản đồ Sa Pa, Bắc Hà, in ấn bộ công cụ nhận diện thương hiệu của du lịch Lào Cai, sách ảnh du lịch Lào Cai… Năm 2023, công tác truyền thông, quảng bá tập trung vào các chương trình liên kết hợp tác quốc tế, trong nước và phát triển các sản phẩm du lịch mới, tổ chức các sự kiện du lịch hấp dẫn như: Hội nghị chuyên đề về xây dựng triển khai sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc tại Khu du lịch quốc gia Sa Pa, huyện Bắc Hà, thành phố Lào Cai; phát động Chương trình kích cầu tri ân khách du lịch nhân dịp 120 năm Du lịch Sa Pa với gần 100 doanh nghiệp hưởng ứng; triển khai Cổng Du lịch thông minh với 251.265 lượt truy cập và 4.954 người dân, du khách cài đặt ứng dụng truy cập trên điện thoại thông minh.
Lào Cai đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ đón 10 triệu lượt khách du lịch; doanh thu từ du lịch 44.500 tỷ đồng; tạo việc làm cho 40.000 - 42.000 lao động việc làm trong lĩnh vực du lịch. Việc xây dựng phát triển du lịch nông thôn phù hợp với đặc thù của mỗi địa phương góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, tạo việc làm tại chỗ, tăng thu nhập cho lao động nông thôn; đóng góp quan trọng vào thực hiện mục tiêu năm 2025 của tỉnh Lào Cai về phát triển du lịch và xây dựng nông thôn mới.
Tiếp tục thực hiện Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới; thời gian tới Lào Cai sẽ tăng cường công tác quản lý nhà nước về du lịch nông thôn; thực hiện công tác quy hoạch, đầu tư kết cấu hạ tầng, đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ môi trường tại các điểm du lịch nông thôn; triển khai hiệu quả các mô hình thí điểm làm tiền đề nhân rộng ra các địa phương khác trên địa bàn tỉnh…
Thanh Tâm
