Lý do Nga tăng cường hiện diện tại Bắc Cực và đằng sau thế lực thực sự của Moscow

Lý do Nga tăng cường hiện diện tại Bắc Cực và đằng sau thế lực thực sự của Moscow

Vũ Thu Hương
Thứ 2, 30/12/2019 | 18:54
0
Trong khi thế giới tập trung vào các cuộc chiến thương mại và những thay đổi động lực địa chính trị, Nga âm thầm mở rộng ảnh hưởng chính trị, kinh tế và quân sự của riêng mình trong một không gian ít người để ý tới: Bắc Cực. Điều này xuất phát từ nhiều mục tiêu ít ngờ.

Theo hellenicshippingnews, nghiên cứu của Viện Bắc Cực, một trung tâm nghiên cứu về an ninh trên toàn thế giới, cho biết dân số của Nga ở khu vực Bắc Cực chiếm khoảng 2 triệu người.

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi Nga muốn mở rộng ảnh hưởng của mình ở một khu vực mà họ cảm thấy có được sự thân thuộc và là một nơi mang đến nhiều cơ hội trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ năng lượng và thương mại, đến quốc phòng.

Có khoảng 2 triệu người Nga đang sống ở Bắc Cực cũng đồng nghĩa với việc Bắc Cực ảnh hưởng tới Nga theo nhiều cách, ông Andreas Andreas Østhagen, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Fridtjof Nansen ở Na Uy và tại Viện Bắc Cực, nói với CNBC.

Người ta ước tính rằng ở Bắc Cực có tới hàng nghìn tỷ USD trữ lượng khí đốt và dầu mỏ chưa khai thác. Ngoài ra, nhiều tài nguyên khoáng sản ở đây được Nga và các nước láng giềng Bắc Cực rất muốn khai thác.

Tiêu điểm - Lý do Nga tăng cường hiện diện tại Bắc Cực và đằng sau thế lực thực sự của Moscow

Nga đang tăng cường sự hiện diện ở Bắc Cực. Ảnh minh họa 

Chuyên gia Østhagen nói rằng Nga quan tâm tới Bắc Cực vì nhiều mục đích kinh tế và trong một thời gian dài, họ đã đầu tư vào các dự án lớn, như dự án Yamal LNG.

Trong một nỗ lực để khuyến khích các công ty năng lượng tăng cường các hoạt động thăm dò và khai thác ở Bắc Cực, Điện Kremlin đã tuyên bố vào tháng 10 về việc cắt giảm thuế với trị giá tương đương khoảng 40 tỷ USD, để khuyến khích các hoạt động này.

Tuy nhiên, Bắc Cực mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với Nga hơn chuyện tài nguyên. Bắc Cực có ý nghĩa trong phòng thủ và vận tải quan trọng.

Sự hiện diện tốn kém

Mục tiêu tăng cường vị thế của Nga trên toàn thế giới đã vấp phải sự khó khăn về kinh tế trong năm năm qua. Điều này được phản ánh trong kế hoạch chi tiêu của Nga cho khu vực Bắc Cực, nơi họ đã lên kế hoạch cho các siêu dự án như một phần của "Chương trình Bắc cực" về đầu tư và phát triển.

Năm 2017, hãng tin RBC đưa tin rằng tài trợ cho chương trình đã bị cắt giảm nghiêm trọng: Bộ Phát triển Kinh tế muốn 209 tỷ rúp cho Chương trình Bắc Cực mới, dự kiến sẽ kéo dài đến năm 2020, nhưng dường như chỉ được đề xuất phân bổ 12 tỷ rúp.

"Phát triển Bắc Cực thực sự tốn kém đối với Nga, nhưng chính phủ thấy cần thiết và hợp pháp, để thể hiện "vị thế quyền lực lớn "tại biên giới mới này, cũng như dự đoán tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với các khu vực ven biển ở Vùng Bắc Cực Liên bang Nga", Mathieu Boulegue, một nhà nghiên cứu của Chương trình Nga và Âu Á tại Chatham House, nói với CNBC. "Tuy nhiên, đầu tư dân sự đã bị cắt giảm rất nhiều kể từ năm 2017, với rất ít triển vọng tăng trở lại trong thời điểm hiện tại," ông lưu ý.

Năm 2017, chi tiêu quân sự của Nga đã giảm 1/5 - đánh dấu lần giảm đầu tiên sau gần hai thập kỷ và dữ liệu từ năm 2019 cho thấy Nga không còn nằm trong năm nước chi tiêu quân sự hàng đầu toàn cầu, giống như Mỹ và Trung Quốc đã tăng chi tiêu.

Martina Bozadzhieva, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại công ty tư vấn DuckerFrontier, nói với CNBC rằng chi tiêu quốc phòng đang tiếp tục giảm ở Nga và tiền được chuyển hướng sang các vấn đề nội bộ cấp bách khác.

Tại Bắc Cực, một trong những dự án kết hợp tầm quan trọng về kinh tế và tính biểu tượng đối với Nga là Tuyến đường biển phía Bắc (NSR). Tuyến đường vận chuyển này không thể tiếp cận ở Bắc Cực nhưng khi các tảng băng tan chảy, Nga coi đây là một tuyến đường cao tốc trong tương lai để vận chuyển hàng hóa và tài nguyên giữa châu Á và châu Âu. Họ hy vọng tuyến đường này có thể cạnh tranh với tuyến đường biển châu Âu - châu Á truyền thống, thông qua kênh đào Suez, vì nó rút ngắn thời gian vận chuyển khoảng 15 ngày.

Sự hiện diện quân sự của Nga

Bên cạnh sự phát triển thương mại ở Bắc Cực của Nga, một vấn đề cấp bách khác trong khu vực đang là mối quan ngại đối với liên minh quân sự phương Tây NATO. Moscow dường như cho rằng khu vực này đang trở thành một không gian ngày càng quân sự hóa, mở ra một mặt trận mới theo nghĩa đen trong quan hệ giữa Nga và phương Tây.

Trong những năm gần đây, Nga đã phát huy khả năng quân sự ở Bắc Cực, mở lại các căn cứ quân sự cũ đã bị bỏ hoang sau sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991, và củng cố Hạm đội phương Bắc uy tín của Hải quân Nga để giám sát các hoạt động và phòng thủ trong khu vực.

Hạm đội phương Bắc và các cuộc tập trận quân sự ở Bắc Cực là một phần quan trọng trong cuộc tập trận quân sự hàng năm khổng lồ của Nga, năm nay được gọi là Tsentr 2019.

NATO ngày càng quan tâm đến điều họ coi là sự quân sự hóa Bắc Cực của Nga và đã thấy rằng phải tăng sự hiện diện.

Tuy nhiên, chuyên gia Boulegue và Østhagen tin rằng Nga đang tìm cách tránh xung đột ở Bắc Cực.

 

 

Chiến sự Syria: Cả gan mở đợt tấn công khốc liệt vào quân đội Syria, phiến quân chết như ngả rạ ở Idlib

Thứ 2, 30/12/2019 | 09:32
Phiến quân đã mở đợt tấn công khốc liệt vào ngoại ô phía Đông Nam Idlib hôm thứ Bảy vừa qua. Tuy nhiên, hàng chục phiến quân phải bỏ mạng tại đây.

Iran tuyên bố tiêu diệt mọi tàu gián điệp "lởn vởn" trong khu vực tập trận chung với Nga-Trung Quốc

Chủ nhật, 29/12/2019 | 19:37
Cuộc tập trận kéo dài bốn ngày giữa ba quốc gia đã bắt đầu vào hôm 27/12 tại Vịnh Oman, nơi đã chứng kiến ​​nhiều sự cố hàng hải trong năm nay, trong khi một phần của cuộc tập trận dự kiến ​​sẽ diễn ra ở phía Bắc Ấn Độ Dương.
Cùng tác giả

Việt Nam là đối tác chiến lược tin cậy và có trách nhiệm của UNESCO

Thứ 6, 26/04/2024 | 19:51
Ngày 25/4, tại Trụ sở Bộ Ngoại giao, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã tiếp bà Simona-Mirela Miculescu, Chủ tịch Đại hội đồng UNESCO.

Tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược giữa Việt Nam và Indonesia

Thứ 4, 24/04/2024 | 22:19
Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi khẳng định Indonesia luôn coi trọng và mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược với Việt Nam.

Tăng cường hợp tác, phối hợp giữa Việt Nam và Ban Thư ký ASEAN

Thứ 4, 24/04/2024 | 10:35
Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn cho biết, sáng kiến AFF của Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao của các nước ASEAN và đối tác. Tổng Thư ký khẳng định tiếp tục ủng hộ Việt Nam tổ chức AFF trong những năm tiếp theo.

Việt Nam-Lào cần tăng cường kết nối hai nền kinh tế trong thời gian tới

Thứ 3, 23/04/2024 | 14:27
Để nâng cao hiệu quả hợp tác, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào nhất trí cần tăng cường kết nối hai nền kinh tế, nhất là về thể chế, tài chính, hạ tầng, năng lượng, viễn thông, du lịch.

Thúc đẩy vai trò trung tâm của ASEAN, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân

Thứ 2, 22/04/2024 | 11:23
Ngày 23/4 tới, tại Hà Nội, Việt Nam lần đầu tiên đăng cai tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024. Trước thềm sự kiện, Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt đã trả lời phỏng vấn báo chí về các nội dung liên quan.
Cùng chuyên mục

Hàng nghìn người thiệt mạng vì mưa lũ, Pakistan cầu cứu thế giới

Chủ nhật, 28/08/2022 | 17:28
Lũ quét do mưa gió mùa lớn gây ra trên phần lớn Pakistan đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, khoảng 1500 người bị thương và phải di dời.

Tình báo Anh: Nga sắp “mất nhuệ khí”, Ukraine sẽ "lật ngược tình thế"?

Thứ 6, 22/07/2022 | 19:00
Lãnh đạo Tình báo Anh nhận định, Nga sẽ ngày càng gặp khó khăn trong việc bổ sung nhân lực vài tuần tới và điều đó sẽ tạo cơ hội cho người Ukraine phản công.

Mục tiêu của Nga không dừng lại ở miền Đông Ukraine?

Thứ 5, 21/07/2022 | 15:47
Giới chức Nga tuyên bố, các mục tiêu quân sự của Nga ở Ukraine hiện đã vượt ra ngoài khu vực Donbass ở miền Đông và xác nhận các cuộc đàm phán đã đóng băng.

Ukraine tuyên bố quyết tâm “phải thắng Nga trước mùa Đông”

Thứ 4, 20/07/2022 | 16:00
Giới chức Ukraine mới đây tuyên bố, nước này phải thắng Nga trước mùa Đông để ngăn Moscow giành được lợi thế lâu dài.

Nga - Ukraine “đấu khẩu” căng thẳng, hòa đàm liệu có “chết yểu”?

Thứ 3, 19/07/2022 | 19:00
Giới chức Nga-Ukraine liên tục cáo buộc lẫn nhau gây cản trở cho cuộc đàm phán hòa bình nhằm tìm kiếm giải pháp chấm dứt xung đột, trong bối cảnh chiến sự vẫn chưa c
     
Nổi bật trong ngày

Tổng thống Putin nói quan hệ Nga-Trung Quốc không mang tính cơ hội

Thứ 5, 16/05/2024 | 16:05
“Tôi muốn nhấn mạnh: Tôi rất vui được đến Trung Quốc và gặp các vị”, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết trong cuộc hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Ông Putin và ông Tập Cận Bình cam kết một kỷ nguyên hợp tác mới

Thứ 6, 17/05/2024 | 10:53
Trong ngày thứ Năm, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cam kết đề ra “một kỷ nguyên mới” với sự hợp tác giữa hai quốc gia.

Hamas: Sửa đổi đề xuất ngừng bắn từ phía Israel dẫn tới bế tắc

Thứ 6, 17/05/2024 | 10:18
Thứ Tư, lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh đổ lỗi những bế tắc về thương lượng ngừng bắn ở Gaza cho Israel và khẳng định lại những nhu cầu chủ chốt về thương lượng.

Chuyên gia chỉ ra điều tân Bộ trưởng Quốc phòng Nga nên chú ý tới

Thứ 5, 16/05/2024 | 06:00
“Điều quan trọng đối với Nga là đảm bảo tính bất khả xâm phạm của các lực lượng hạt nhân chiến lược của mình, ít nhất là của nhóm tấn công trả đũa”.

Ukraine để lộ điểm yếu, Nga tận dụng cơ hội, tấn công dữ dội vào Chasov Yar

Thứ 5, 16/05/2024 | 10:00
Nhận ra điểm yếu của lực lượng Ukraine, các đơn vị Nga nhanh chóng tập hợp và đẩy mạnh tấn công vào Chasov Yar theo nhiều hướng.