Theo Telegraph, Israel đang rất lạc quan trước khả năng có thể buộc Iran rút quân khỏi Syria trong bối cảnh Nga nhận ra rằng sự hiện diện của Iran ở Syria có thể đe doạ lợi ích của Nga ở mảnh đất Trung Đông này, một quan chức tình báo Israel cho hay.
Theo Telegraph, Israel đang rất lạc quan trước khả năng có thể buộc Iran rút quân khỏi Syria trong bối cảnh Nga nhận ra rằng sự hiện diện của Iran ở Syria có thể đe doạ lợi ích của Nga ở mảnh đất Trung Đông này, một quan chức tình báo Israel cho hay.
Ông Chagai Tzuriel, quan chức bộ Tình báo Israel cho biết, ông tin là Moscow nhận ra rằng cuộc chiến giữa Iran và Israel có thể làm suy yếu lợi ích của Nga trong cuộc chiến Syria.
“Đánh giá của tôi là người Nga quan tâm đến việc bảo đảm thành quả của họ ở Syria. Tôi nghĩ rằng họ hiểu là nếu người Iran tiếp tục những việc làm hiện tại thì điều này sẽ dẫn đến leo thang căng thẳng và phá hoại những kế hoạch của họ ở Syria”, ông Tzuriel nhận định.
Israel đang lo ngại về sự mở rộng hiện diện quân sự của Iran ở Syria trong cuộc xung đột kéo dài 7 năm qua. Hôm 28/5, Tel Aviv tiếp tục yêu cầu Damascus không cho lực lượng quân sự Tehran có mặt tại nước này. "Chúng tôi tin rằng không có chỗ cho bất kỳ sự hiện diện quân sự nào của Iran ở bất kỳ nơi nào tại Syria", Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman dự kiến gặp người đồng cấp Nga Sergei Shoigu ở Moscow bàn về vấn đề này vào ngày 31/5.
Từ lâu Israel đã nói sẽ không cho phép Iran đóng quân ở Syria và đã sớm nhận ra rằng Nga, một đồng minh thân cận của Iran lại chính là chìa khóa để ngăn chặn Tehran gây dựng ảnh hưởng ở quốc gia đã hơn 7 năm chìm trong nội chiến.
Israel đã tiến hành các cuộc tấn công khốc liệt hơn nhằm vào những mục tiêu của Iran trên lãnh thổ Syria những tuần gần đây. Những đòn đánh này cũng gây ra không ít thiệt hại nghiêm trọng cho hệ thống phòng không của chế độ Assad.
Các cuộc không kích của Israel kết hợp với việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, cùng với đó là bất mãn liên quan đến vấn đề kinh tế trong nội bộ Iran là những yếu tố góp phần thổi bùng lên căng thẳng giữa Iran với đồng minh Nga và Syria, ông Tzuriel nhận định.
“Tôi nghĩ đây là thời điểm thai nghén cơ hội lớn. Theo đánh giá tình hình, chúng tôi đang ở vào thời điểm thích hợp để có thể cố gắng thay đổi cơ bản tình hình chiến lược”, ông Tzuriel cho biết.
Ông Tzuriel khẳng định các báo cáo chưa được xác nhận cho thấy lực lượng không quân Syria đang cố gắng buộc quân đội Iran phải rời các sân bay bởi đây là mục tiêu thường xuyên của các đợt không kích của Israel.
Những rạn nứt tiềm tàng trong quan hệ Nga-Iran ngày càng lớn trong những tuần gần đây.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi giữa tháng Năm cho biết, tất cả các lực lượng nước ngoài sẽ rời khỏi Syria sau khi quân đội Syria hoàn toàn kiểm soát đất nước. Tuyên bố của ông Putin được cho là thông điệp tới Iran.
Tất nhiên, Iran phản ứng rất mạnh mẽ trước tuyên bố trên. “Không ai có thể sai bảo Iran làm gì; Iran có chính sách độc lập riêng”, phát ngôn viên của bộ Ngoại giao Iran sau đó cho biết.
Ngoại trưởng Nga hôm 28/5 tuyên bố chỉ nên có các lực lượng của Tổng thống Syria Bashar Al-Assad được phép đóng quân ở khu vực biên giới ở phía Nam Syria, ngụ ý rằng cả Iran lẫn Hezbollah đều không được phép xuất hiện gần biên giới Syria-Israel.
Bình luận này của ông Lavrov được đánh giá như một “chiến thắng nhỏ” dành cho Israel, đất nước lâu nay vốn đã thúc giục Nga kiềm chế sự hiện diện của lực lượng Iran trên khắp lãnh thổ Syria và đặc biệt là ở khu vực phía Nam, gần biên giới Israel.
Trong suốt thời gian dài Israel đã cố gắng cảnh báo Nga về sự nguy hiểm khi Iran hiện diện tại Syria nhưng chỉ đến gần đây nỗ lực của Israel mới phần nào được đền đáp vì có xung lực thúc đẩy, chuyên gia phân tích Michael Horowitz của Le Beck International nhận định.
“Chiến lược của Israel nhằm thuyết phục Nga rằng Moscow sẽ mất rất nhiều nếu họ không làm gì với Iran”, ông Horowitz cho hay.
Nga dường như đã không mấy để ý đến chiến lược của Israel và Moscow chỉ thay đổi khi có sự xuất hiện của các đợt không kích mà Israel nhằm vào các cơ sở Iran tại Syria thời gian gần đây, ông Horowitz nói.
Động thái gần đây của Nga với Iran đánh dấu sự thay đổi lần đầu tiên trong thái độ của Nga với đồng minh lâu năm của mình. Tuy nhiên, việc đẩy Iran ra khỏi Syria cũng không phải là chuyện giản đơn.
Ngay cả khi Nga và chế độ Syria tin rằng sự hiện diện của Iran tại Syria đang khiến họ phải trả giá quá đắt thì cũng không rõ họ phải làm thế nào để có thể gây sức ép buộc quân đội Iran và lực lượng dân quân người Shiite đồng minh của Tehran rời khỏi Syria.
Bởi lẽ Iran không dễ dàng từ bỏ vị thế hiện nay của mình ở Syria và hơn nữa, quân đội của ông Assad cũng còn phụ thuộc nhiều vào lực lượng dân quân thân Iran khi họ cố gắng giành lại những phần lãnh thổ hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của quân nổi dậy.
Xem thêm >> Israel, Iran đã ngầm đồng thuận về hoạt động quân sự tại Syria?