Sáng 30/10, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn các Bộ trưởng, trưởng ngành về các vấn đề được dư luận xã hội quan tâm. Trong phần chất vấn, ĐBQH Đinh Thị Kiều Trinh (Nghệ An) có đặt câu hỏi về các giải pháp khắc phục tình trạng xuống cấp đạo đức xã hội đối với Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) Nguyễn Ngọc Thiện.
“Xin Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc đưa ra các giải pháp khắc phục tình trạng xuống cấp đạo đức xã hội và đạo đức gia đình, một vấn đề đang ở mức nghiêm trọng như giai đoạn hiện nay”, ĐBQH Kiều Trinh chất vấn.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho rằng, vấn đề trên rất quan trọng, rất khó để thực hiện và cần thời gian lâu dài.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện.
Bộ trưởng cho biết, hiện, sự xuống cấp đạo đức xã hội vẫn diễn ra rất phức tạp. Thời gian qua, Bộ đã ban hành nhiều văn bản để khắc phục tình trạng này. Phát huy vai trò giáo dục đạo đức của văn học, nghệ thuật, làm sao ngày càng có nhiều bộ phim, chương trình văn học nghệ thuật để tuyên truyền cái tốt, loại trừ cái xấu. Phối hợp với bộ GD&ĐT để dạy học sinh ngay từ trường học...
“Để xây dựng con người, khắc phục biểu hiện xuống cấp của đạo đức, lối sống thì phải làm từng bước, đương nhiên phải làm mạnh mẽ, quyết liệt hơn nhưng chúng tôi đề nghị toàn xã hội vào cuộc.
Lĩnh vực này có lẽ cũng xuất phát từ cái gốc là kinh tế. Nếu chúng ta giải quyết vấn đê này (xuống cấp đạo đức, văn hóa – PV) mà bỏ kinh tế sang một bên thì không giải quyết được. Bởi cái gốc của vấn đề vẫn là kinh tế. Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội, kinh tế là cái gốc.
Đây là vấn đề rất khó, rất cấp bách và chúng tôi cũng rất trăn trở. Nhưng nếu để ngành văn hóa và một số ngành chỉ loay hoay thế này, kinh phí eo hẹp thì lại càng khó”, Bộ trưởng nói.
Phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện đã khiến nhiều ĐBQH tại hội trường bật cười.
ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn tranh luận khi cho rằng, câu trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện chưa thỏa đáng.
Không hài lòng phần trả lời này, ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn (Hà Nội) giơ biển tranh luận với Bộ trưởng VH,TT&DL Nguyễn Ngọc Thiện.
“Bộ trưởng bộ VH,TT&DL cho rằng, muốn phát triển văn hóa và thay đổi đạo đức xã hội cần kinh tế. “Phú quý sinh lễ nghĩa” nhưng tiền không thể mua được văn hóa, không thể mua được đạo đức xã hội. Trước đây chúng ta còn nghèo, chúng ta rất khó khăn nhưng đạo đức xã hội được duy trì và văn hóa rất tốt. Bây giờ chúng ta thoát nghèo, nhưng nền tảng đạo đức xã hội đang xuống cấp một cách trầm trọng. Vậy đâu là nguyên do?
Nguyên do đầu tiên, muốn có đạo đức, nhân cách thì hình thành từ gia đình. Bố mẹ là tấm gương cho các con.
Thứ hai, đào tạo thầy cô chính là tấm gương cho học trò. Tiên học lễ, hậu học văn, chúng ta học quá nhiều văn mà không quan tâm đến lễ, chúng ta học quá nhiều chữ, trước khi dạy các em, các cháu thành người. Đây chính là lý do sự xuống cấp đạo đức xã hội”, ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn đã tranh luận nội dung này.
“Kinh tế là gốc hay văn hóa tinh thần là gốc?” - câu hỏi này được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đặt ra sau phần tranh luận của ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn và nói Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện sẽ trả lời bằng văn bản.
Sau phần chất vấn gay gắt của ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn, Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện lại giơ biển tranh luận khiến cả hội trường tiếp tục cười.
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện phân trần: “Tôi không tranh luận mà xin báo cáo thêm”.
Bộ trưởng cảm ơn ý kiến và thừa nhận, ý kiến của ĐBQH Nguyễn Quang Tuấn rất đúng, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa là gốc.
"Tôi không nói cái đó (muốn phát triển văn hóa và thay đổi đạo đức xã hội cần kinh tế - PV) nhưng có lẽ đại biểu nghe không rõ vì câu đấy là câu cuối rồi. Tức là, từ trước đến nay, cứ nói đến đạo đức xã hội là giao cho ngành văn hóa theo kiểu “đó là việc của các anh”. Nhưng nếu bây giờ vẫn xử lý vấn đề theo quan điểm đó thì việc khắc phục sự xuống cấp về đạo đức xã hội sẽ rất khó.
Trước hết, tôi muốn nói cả xã hội phải vào cuộc và chính sự xuống cấp của đạo đức xã hội xuất phát từ các ngành kinh tế, từ lĩnh vực kinh tế. Cho nên, chúng ta phải xử lý ở các lĩnh vực đó chứ không phải chỉ với xã hội. Ý tôi nói là như vậy.
Còn nếu vẫn cứ để mỗi năm ngành văn hóa và các ngành cứ loay hoay thì không giải quyết được vấn đề xuống cấp. Tôi chịu trách nhiệm tham mưu cho Đảng, Nhà nước về lĩnh vực này, tôi xin báo cáo với Quốc hội như vậy.
Phân bổ ngân sách, kể cả các địa phương, dành cho ngành Văn hóa rất ít. Ví dụ, 3 năm qua, ngân sách cấp cho bảo tồn di sản phi vật thể cấp qua Bộ chỉ được 7 tỷ đồng. Nếu như chúng ta không có những giải pháp đồng bộ thì đến nhiệm kỳ sau, ai có làm Bộ trưởng cũng sẽ tiếp tục bị chất vấn lại vấn đề đạo đức xã hội (Quốc hội tiếp tục cười - PV) hoặc kỳ họp sau lại có thể bị chất vấn tiếp. Đương nhiên, vấn đề này không thể giải quyết trong một sớm một chiều.
Tôi xin báo cáo với Quốc hội, giải thích thêm vì vấn đề này khó và dài chứ không có ý định tranh luận với ĐBQH Tuấn", Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện cho hay.
Phần báo cáo thêm có phần hơi dài dòng với điệp khúc "khó giải quyết" của Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện một lần nữa khiến bầu không khí trong khán phòng tràn ngập tiếng cười.
