Tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 5 luật thuế, bộ Tài chính đề nghị bỏ quy định về chuyển quyền sử dụng đất không chịu thuế VAT sang chịu thuế VAT với mức thuế suất thông thường 10%.
Đồng thời, sửa đổi bỏ quy định giá tính thuế VAT đối với hoạt động kinh doanh bất động sản được trừ giá chuyển quyền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất phải nộp ngân sách Nhà nước.
Ông Bùi Ngọc Tuấn, Phó Tổng giám đốc công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam cho hay, đây là nội dung có tác động khá lớn đến toàn xã hội nhưng chưa đảm bảo điều kiện về pháp lý đưa ra. Vì VAT bản chất là thuế đánh trên giá trị gia tăng thêm của hàng hoá dịch vụ lưu thông tiêu dùng. Khi nhìn nhận như vậy, quyền sử dụng đất theo luật Thương mại không được xem là hàng hoá thông thường.
Bản chất quyền sử dụng đất là quyền về pháp lý, tương tự hàng loạt quyền khác như quyền sở hữu trí tuệ, quyền mua bán ngoại tệ... vốn không nằm trong đối tượng chịu thuế GTGT.
Bên cạnh đó, việc áp VAT vào quyền sử dụng đất, theo đại diện đến từ Deloitte sẽ ảnh hưởng đến các mặt khác của kinh tế xã hội. "Đất là tài sản của Nhà nước, chỉ cho phép người sử dụng đất sử dụng, định đoạt và được coi là tài sản đặc biệt không được sản xuất, lưu thông, tiêu dùng như một hàng hóa bình thường. Tiền sử dụng đất là một khoản thu ngân sách Nhà nước, khi nhận bàn giao, thuê đất từ Nhà nước thì doanh nghiệp, cá nhân phải trả khoản tiền sử dụng đất cho ngân sách. Thế nên, nếu tiếp tục tính thuế VAT trên giá trị quyền sử dụng đất sẽ có thể xảy ra tình trạng thuế phí chồng thuế phí", ông Tuấn nói.
Nói về vấn đề này, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam Nguyễn Mạnh Hà nhận định, đề xuất trên sẽ khiến thị trường bất động sản gặp nguy. Việc đề xuất đưa ra như cải cách thủ tục hành chính và để đánh thuế dễ dàng hơn mà thực hiện điều chỉnh mức thuế này là không thoả đáng.
Theo ông Hà, nếu được thông qua đề xuất trên sẽ khiến giá nhà ở tăng lên rất nhiều, mỗi giao dịch bán nhà sẽ đội thêm 10-15% chi phí, trong khi đó 70% thị trường BĐS là nhà ở.
Ông Hà đánh giá, một ngôi nhà trước đề xuất áp VAT sẽ chỉ chịu thuế trước bạ (0,5%), thuế thu nhập cá nhân (2%), tức chỉ đóng 2,5%. Nếu bị áp VAT lên quyền sử dụng đất, vô hình chung giá sẽ tăng thêm 12% nữa.
Cả đại diện hiệp hội Bất động sản Việt Nam và Deloitte Việt Nam đều đề nghị cân nhắc loại bỏ đề xuất sửa đổi loại trừ quyền sử dụng đất khỏi đối tượng không chịu thuế VAT.
Thiên Di