Theo Ahvalnews, tỉnh Idlib, nơi cuối cùng còn thuộc sự kiểm soát của lực lượng đối lập Syria là nguyên nhân chính gây tranh cãi giữa các đồng minh dường như tin cậy nhau trong cuộc xung đột ở quốc gia Trung Đông này, đó là Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố hôm 15/5 rằng bằng việc triển khai các cuộc không kích và hoạt động dưới đất ở Idlib, Tổng thống Syria Assad “đã tìm cách phá hủy sự hợp tác giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga” đồng thời vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.
Việc tấn công vào Idlib có thể làm rạn nứt quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ
Không thể đổ lỗi thẳng cho Nga, ông Erdogan chọn cách chỉ trích ông Assad. Nhưng dường như Nga đã gửi đi một thông điệp và đáp trả phía Thổ Nhĩ Kỳ bằng một loạt các cuộc không kích vào Idlib hôm 17/5 sau lệnh ngừng bắn song phương giữa Syria và Nga.
Theo các số liệu khác nhau, tới 3 triệu cư dân vẫn sống ở Idlib và một nửa trong số đó đã phải di cư sang các khu vực khác nhau ở Syria để lánh nạn. Idlib cũng là nơi ẩn náu cuối cùng của các tay súng đối lập từ các vùng khác đã bị lực lượng chính phủ giành lại quyền kiểm soát.
Vì sự quan trọng chiến lược của Idlib mà cả chính quyền ông Assad và Nga đều cương quyết không để cho Idlib nằm dưới quyền kiểm soát của lực lượng đối lập. Giành lại Idlib phải là nền tảng mang tính biểu tượng quan trọng trong mục tiêu kiểm soát toàn lãnh thổ Syria của chính quyền ông Assad.
Tỉnh Idlib đã khiến rạn nứt giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ngày một lớn. Moscow và Ankara hồi tháng 9 năm ngoái đã ký thỏa thuận nhằm thiết lập vùng giảm xung đột ở Idlib và đặt trọng trách khá nặng nề là giữ cho các nhóm đối lập ở đó phải tuân thủ theo yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhưng sau đó Nga và chính quyền Syria chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ và đổ lỗi cho nước này thất bại trong việc thực hiện nhiệm vụ nêu trong thỏa thuận.
Phàn nàn lớn nhất đó là sự không sẵn sàng hay thất bại của Ankara trong việc kiểm soát các nhóm cực đoan gồm Hayat Tahrir al-Sham, một tổ chức có liên quan đến khủng bố al-Qaeda, vẫn kiểm soát phần lớn các khu vực ở Idlib.
Trong khi chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ thất bại trong việc áp đặt sự kiểm soát lên các nhóm khủng bố, Nga cũng chuẩn bị tiến hành các chiến dịch quân sự quy mô lớn vào Idlib. Dường như, chính quyền ông Assad dưới sự hậu thuẫn của Nga và Iran sẽ tiếp tục tấn công từng phần Idlib thay vì tấn công toàn diện khu vực này.
Bất kỳ thảm họa nhân đạo nào ở Idlib cũng đều để lại hiệu ứng domino ở khu vực. Thổ Nhĩ Kỳ hiện là nơi cư ngụ của 3,6 triệu người tị nạn Syria. Một hoạt động quân sự lớn vào Idlib cũng sẽ tạo nên làn sóng di cư của hàng trăm nghìn, nếu không muốn nói là hàng triệu người mới sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Công chúng ở Thổ Nhĩ Kỳ đã hết sức nản lòng với sự hiện diện của người tị nạn Syria kèm với sự đói kém, căng thẳng.
Việc mất Idlib có thể khiến Thổ Nhĩ Kỳ trực tiếp đối diện với các nhóm đối lập mà nước này hậu thuẫn chống lại lực lượng người Kurd ở Đông Bắc Syria. Cho tới nay, Ankara dường như đã đáp trả các cuộc tấn công vào Idlib bằng việc cung cấp vũ khí mới cho các nhóm đối lập ở đây, theo al Jazeera.
Vào thời điểm khi mối quan hệ kinh tế, chính trị, quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ với Nga đang sâu sắc hơn, và sự gắn bó giữa Ankara với phương Tây đang nhiều bất ổn, Ankara có thể sẽ phải chịu mất Idlib nhưng giá cho việc lập lại mối quan hệ hữu nghị với Nga sẽ tiếp tục tăng cao.
Xem thêm >> Nga-Iran có "vết nứt nhỏ" ở Syria, nhưng cuối cùng Moscow vẫn thắng thế?
