Người Thái vẫn còn đó sự thắc mắc liệu rằng chính phủ mới sẽ đưa ra sự ân xá về sự tham nhũng của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra và cho về nước hay không; và quân đội có ngăn cản điều này hay không.
Tuy nhiên, giờ đây kết quả của cuộc bầu cử đã đủ rõ ràng để trả lời điều này. Sự thay đổi trong xã hội Thái Lan đã được tạo ra dưới sự lớn mạnh của phe ông Thaksin và kéo dài thêm 5 năm nắm quyền cho đến khi ông Thaksin bị lực lượng quân đội lật đổ vào năm 2006.
Bà Yingluck Shinawatra là làn gió mới cho đời sống chính trị tại Thái Lan
Đảng Dân chủ hiện nay và đối thủ là đảng Vì người Thái đã đấu tranh trong “cuộc chiến” này ngay từ cương lĩnh cơ bản của hai đảng và chương trình hành động tranh cử của các ứng cử viên. Điều này nghe có vẻ bình thường nhưng hoạt động chính trị Thái Lan thường dùng “chiêu” này khi mà các ứng cử viên đưa ra những khả năng của họ mang lại lợi ích cho những cử tri ở địa phương.
Sự bảo trợ và “mua phiếu bầu” tiếp tục là một phần trong đời sống chính trị Thái Lan ngày nay. Tuy nhiên, điều này đã trở nên đáng chú ý trong một vài tuần qua khi mà cả hai đảng cùng vận động những người ủng hộ họ bằng cách đưa ra những viễn cảnh cho sự phát triển tổng thể của quốc gia. Những người ủng hộ đảng Vì người Thái đã xây dựng chương trình cho sự phát triển nông thôn và toàn cầu hóa, và Đảng Dân chủ đã buộc phải đi theo.
Hai đảng đều cam kết hỗ trợ nhiều hơn nữa cho người nghèo. Kế hoạch của họ đều nhằm tăng mức tiền lương tối thiểu và tăng cường sự hỗ trợ của chính phủ hơn nữa cho người nông dân. Rất nhiều sự hứa hẹn của chính phủ trong việc chi tiêu đã tạo ra một mối lo ngại rằng chính phủ sắp tới có thể sẽ phá vỡ nền tài chính công của Thái Lan.
Một dấu hiệu xác thực là cái cách để hai đảng cạnh tranh nhau nhằm tỏ rõ rằng họ muốn nâng cao sức cạnh tranh của Thái Lan trên trường quốc tế. Cả hai đảng đều đặt ra mục tiêu cần thiết trong việc đầu tư cho cơ sở hạ tầng và giáo dục.
Đáng chú ý, trong suốt cuộc vận động tranh cử, đảng Dân chủ đã bỏ quên đi yếu tố quan trọng liên quan tới “nền kinh tế đầy đủ”. Vào những năm 1970, nhà vua Bhumibol Adulyadej đã đặt ra thời hạn để ngăn chặn sự gia tăng công nợ bị gây ra bởi sự đầu tư và chi tiêu quá mức ở các khu vực nông thôn. Từ đó đến nay, điều này đã phát triển trong những người theo chủ nghĩa dân tộc và đôi khi là triết lý tự cung tự cấp.
Hầu hết mọi người Thái đều nhận ra rằng chủ nghĩa lãng mạn như vậy là một tàn tích của quá khứ. Ông Thaksin đã khuyến khích những cư dân sống ở nông thôn xây dựng các khu công nghiệp ở địa phương và sản xuất ra các mặt hàng truyền thống. Thu nhập nông nghiệp đã tăng cao, rất nhiều người nông dân đã có thể đi du lịch nước ngoài và hiểu rằng các cơ hội lớn hơn đang chờ đợi họ nếu như chính phủ gỡ bỏ các rào cản đối với sự phát triển.
Đảng Vì người Thái đã được hưởng lợi từ thành tích phát triển mà ông Thaksin đã đạt được. Khi cuộc tranh cử bắt đầu và đảng Dân chủ mất đi lợi thế, ông Abhisit đã bắt đầu nhấn mạnh vai trò của các lực lượng đối lập của mình trước những người thuộc phe áo đỏ ủng hộ ông Thaksin vào năm ngoái. Sự kiện này đã kết thúc trong bạo lực với việc quân đội chính phủ đã giết chết ít nhất 91 người biểu tình và phe áo đỏ đã bắn đạn vào các tòa nhà.
Xã hội Thái Lan tiếp tục bị phân cực cao độ bởi những sự kiện như vậy và trong thời kỳ của ông Thaksin, đôi khi cũng sử dụng sức mạnh của mình để làm “câm lặng” những sự chỉ trích. Tuy nhiên, sau sự sụp đổ của chính quyền ông Thaksin, chính quyền quân sự và đảng Dân chủ đã thất bại trong việc tiếp tục các chính sách thành công của ông. Họ cũng thất bại trong việc tăng cường thể chế chính phủ yếu kém mà ông Thaksin đã lợi dụng. Thay vào đó, họ tạo cho người Thái có cảm giác rằng họ đã muốn “quay lại bánh xe lịch sử” về thời kỳ mà giới kỹ trị luôn thể hiện sự tôn kính đối với các cử tri.
Như cuộc bầu cử này đã cho thấy, Thái Lan đã tiến tới một nhà nước nơi mà sẽ được cầm quyền bởi các đảng phái thuộc về nhân dân. Việc tạo ra sự cản trở và cân bằng để điều chỉnh các cuộc cạnh tranh về chính trị đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.
Một số chuyên gia phân tích đã đề xuất rằng hai bên cần tiến tới một thỏa thuận thiện chí để xây dựng lên những quy chuẩn về hành vi. Đó là điều cần thiết trước mắt, nhưng chính phủ sắp tới sẽ cần để bắt tay vào quá trình cải tổ hiến pháp nhằm tạo ra những thể chế độc lập và mạnh mẽ để quản lý nền chính trị của đất nước. Không có những sự cải cách như vậy, chính phủ sẽ tiếp tục kìm nén sự phát triển của Thái Lan.
Chí Thành (theo Wall Street Journal)
