Thị trường lao động, việc làm sau dịch: Những con số và giải pháp phục hồi bền vững

Theo ông Nguyễn Trung Tiến - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục thống kê, lực lượng lao động, số người có việc làm quý II/2022 tăng so với quý I và so với cùng kỳ năm ngoái, đặc biệt lao động ngành dịch vụ tăng đáng kể so với quý I.

Tại hội thảo “Phát triển chuỗi cung ứng lao động ổn định sau đại dịch Covid-19”- một hoạt động nằm trong khuôn khổ Diễn đàn kinh tế Việt Nam lần thứ tư do Ban Kinh tế Trung ương và Chính phủ tổ chức mới đây, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu cho rằng, cần tạo môi trường phục hồi và phát triển thị trường lao động, đáp ứng cao nhất nhu cầu phát triển kinh tế; nâng cao chất lượng lao động; tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện các chính sách, quy định pháp luật về quan hệ cung - cầu lao động; hoàn thiện nâng cao chất lượng của hệ thống thông tin thị trường lao động, hệ thống trung tâm việc làm. Để làm được điều này, ông Ngọ Duy Hiểu đề xuất sớm cải tiến, hoàn thiện chính sách về tiền lương, an sinh xã hội, sửa đổi toàn diện chính sách về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nâng cấp chuẩn nhà trọ hiện hữu.

Đối với cơ cấu lao động chính thức và phi chính thức đang lệch pha, Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan phù hợp với Bộ luật Lao động nhằm giảm tỷ lệ lao động phi chính thức. Trong đó, hỗ trợ đào tạo nghề nghiệp cho lao động, phát triển các tổ chức tài chính và tài chính vi mô dành cho khu vực kinh tế phi chính thức.

Ở góc độ khác, TS.Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động cho rằng, trong bối cảnh mới, một số ngành nghề khả năng thiếu hụt lao động, để giữ chân lao động cần có kế hoạch dài hơi. Điểm nghẽn lớn nhất bây giờ là chất lượng nguồn lao động. Vì vậy, phải quan tâm đến việc đào tạo, đào tạo lại để phù hợp với sự phục hồi và mở rộng của thị trường, đồng thời cần gắn với nhu cầu của doanh nghiệp, yêu cầu phát triển kinh tế của từng vùng. Hệ thống trung tâm đào tạo việc làm phải có những cải cách tốt, tăng nhu cầu kết nối việc làm trên diện rộng hơn để người lao động có thể nắm bắt. Về phía doanh nghiệp phải tạo được môi trường làm việc tốt như an toàn việc làm, nâng mức tiền lương, thực hiện nghĩa vụ an sinh xã hội. Cùng với đó phải tăng cường cung cấp thông tin về thị trường và phối hợp với người lao động để tổ chức đào tạo lại.

Lãnh đạo Bộ LĐTBXH thì cho rằng, để phục hồi chuỗi cung ứng lao động, cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về lao động, việc làm đặt trong tổng thể Chiến lược phát triển nguồn nhân lực quốc gia. Trước mắt, Bộ LĐTBXH đã đề xuất và triển khai nhiều giải pháp, như tập trung bảo đảm an sinh xã hội cơ bản cho người lao động, cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, đào tạo kỹ năng cho người lao động để đáp ứng chuyển đổi số, phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động, tăng cường kết nối cung - cầu lao động để sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực… Về lâu dài, cần giải quyết những vấn đề cốt lõi mang tính chất quyết định đến sự phát triển của thị trường lao động là chính sách về tiền lương, an sinh xã hội, chính sách về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân…

Theo Báo Tin tức, so với cùng kỳ năm 2021, là thời điểm Covid-19 đang diễn biến phức tạp ở nhiều địa phương, thu nhập bình quân của người lao động tăng khoảng 542.000 đồng. Còn so với cùng kỳ năm 2020, khi Covid-19 bùng phát tại Việt Nam, thì thu nhập bình quân của người lao động tăng gần 1,1 triệu đồng.

Đại diện TCTK cho rằng: Đời sống của người lao động đang dần trở lại trạng thái bình thường như trước khi dịch Covid-19 xuất hiện. Số người thiếu việc làm cũng giảm, trong quý II/2022 là khoảng 881.800 người, giảm 447.100 người so với quý I và giảm 263.100 người so với cùng kỳ năm ngoái.

Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi quý II/2022 là 1,96%, giảm 1,05 điểm phần trăm so với quý I và giảm 0,64 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý II/2022 là gần 1,1 triệu người, giảm 41.600 người so với quý I và giảm 112.000 người so với cùng kỳ năm ngoái; tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,32%, giảm 0,14 điểm phần trăm so với quý I và giảm 0,30 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái.

Hương Anh (tổng hợp)