Theo AFP, Mỹ tin rằng có thể Thổ Nhĩ Kỳ sẽ quyết định đảo ngược lại việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa của Nga S-400. Thương vụ mua bán này đã gây căng thẳng cho mối quan hệ giữa các đồng minh của NATO, một quan chức cấp cao Mỹ cho biết hôm 16/5.
Trong nhiều tháng Washington đã cảnh báo rằng việc Ankara quyết mua hệ thống S-400 của Nga sẽ gây nguy hiểm cho hệ thống phòng thủ của châu Âu và ảnh hưởng tới kế hoạch mua 100 tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ.
Khi được hỏi cuối cùng liệu Thổ Nhĩ Kỳ có thể thay đổi suy nghĩ về S-400 hay không, người đứng đầu lực lượng không quân Mỹ Heather Wilson trả lời rằng, "điều đó là có thể".
Mỹ đe dọa rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị loại khỏi dự án F-35 nếu quyết định mua S-400 của Nga
"Các nhà ngoại giao đang tiếp tục công việc về việc đó", bà nói đồng thời nhắc lại rằng S-400 "không tương thích với việc sở hữu F-35".
Hồi tháng 4, Mỹ đã đóng băng chương trình sản xuất F-35 chung với Thổ Nhĩ Kỳ. Thêm vào đó, trong quy định của luật pháp Mỹ cũng có các biện pháp trừng phạt đối với bất kỳ quốc gia nào ký kết thỏa thuận vũ khí với các công ty Nga.
Hai trong số các tiêm kích F-35 đã được chuyển cho Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 6/2018 nhưng vẫn đặt tại một căn cứ không quân Mỹ gần Phoenix, Arizona, chính thức để các phi công Thổ Nhĩ Kỳ có thể được huấn luyện sử dụng các tiêm kích này.
"Chúng tôi đang tiếp tục huấn luyện các phi công Thổ Nhĩ Kỳ tại căn cứ không quân Luke nhưng chúng tôi không nghĩ rằng mình có thể đưa những chiếc máy bay đó đến một quốc gia có S-400", bà Wilson nói.
Ankara khẳng định sẽ không cân nhắc lại việc mua hệ thống phòng không S-400 và việc chuyển giao thiết bị đầu tiên có thể diễn ra vào tháng 6 hoặc tháng 7.
Tháng trước, Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ nhận thức được những lo ngại của Mỹ.
Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cũng đưa tin, chính phủ đang cân nhắc việc không sử dụng tổ hợp tên lửa của Nga hoặc bán chúng cho bên thứ ba để giải quyết những mâu thuẫn giữa hai đồng minh NATO.
Cách đây vài hôm, trợ lý Tổng thống Nga Yury Ushakov khẳng định không có sự trì hoãn nào trong việc thực hiện thỏa thuận cung cấp các hệ thống tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ sau các cuộc đàm phán giữa Tổng thống Nga Putin và Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo.
“Chúng tôi biết rằng, người Mỹ khẳng định (về việc trì hoãn hợp đồng chuyển giao hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ) nhưng thực ra hợp đồng này đã hoàn tất vài tháng trước đó. Không hề có sự trì hoãn nào cả”, ông Ushakov tuyên bố.
Hồi đầu tháng 5, tờ Bild của Đức dẫn các nguồn tin ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay, Ankara cân nhắc lại quyết định mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga vì vấn đề kinh tế. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ sau đó phủ nhận thông tin này.
Thỏa thuận mua S-400 được Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ký vào tháng 12/2017, bất chấp những phản đối gay gắt từ Mỹ. Washington chỉ trích Ankara vì mua công nghệ quân sự của Moscow, cho rằng nó có thể không tương thích với vũ khí trang bị của khối NATO.
Mỹ hồi đầu tháng gia tăng sức ép với Thổ Nhĩ Kỳ về thương vụ này, khi cảnh báo rằng Ankara có thể bị loại khỏi NATO vì sở hữu hệ thống tên lửa đe dọa tới an ninh chung của khối. Lầu Năm Góc cũng đe dọa ngừng chuyển giao tiêm kích tàng hình F-35 nếu Thổ Nhĩ Kỳ theo đuổi thương vụ.
Xem thêm >> Nga khảng khái tuyên bố trước thông tin Thổ Nhĩ Kỳ ngừng mua S-400 vì áp lực của Mỹ
