Bà Hồ Thị Kim Thoa không thể xin nghỉ một cách đơn giản

Thứ trưởng bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa gửi đơn xin nghỉ việc vào thời điểm Ủy ban Kiểm tra Trung ương vừa quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo và kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét miễn nhiệm các chức vụ hiện tại.

Điều này khiến dư luận xã hội “nóng” lên câu chuyện cán bộ sai phạm tìm cách “hạ cánh an toàn”. PV báo Người Đưa Tin đã có cuộc phỏng vấn ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội xung quanh vấn đề này.

PV: Thưa ông, bà Hồ Thị Kim Thoa xin nghỉ việc giữa thời điểm “nhạy cảm” khi vừa có quyết định kỷ luật cảnh cáo và đang chờ những xử lý tiếp theo về mặt chính quyền. Dư luận đã đặt câu hỏi về việc quan chức tìm cách nghỉ việc để những xử lý kỷ luật tiếp theo sẽ nhẹ nhàng hơn khi là “nguyên” chứ không phải “đương”. Ông suy nghĩ thế nào về vấn đề này?

ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai: Trên nguyên tắc công tác cán bộ, việc bà Hồ Thị Kim Thoa xin nghỉ là do tổ chức quyết định. Nhưng làm sao cho bà ấy nghỉ việc được. Việc xin nghỉ là ý bà Thoa muốn, còn tổ chức có cho phép hay không lại là chuyện khác, đã có những quy định rất rõ về vấn đề này.

PV: Được biết, bà Hồ Thị Kim Thoa không phải là trường hợp đầu tiên mà trước đó đã có tiền lệ, một số cán bộ tìm lý do sức khỏe, việc cá nhân để nghỉ việc khi đang trong giai đoạn chờ xem xét kỷ luật, ví dụ như ông Võ Kim Cự; hoặc trường hợp ông Trịnh Xuân Thanh cũng từng xin nghỉ phép 1 tháng đi chữa bệnh rồi “mất tích” hàng năm trời trước khi ra đầu thú vào ngày 31/7 vừa qua. Phải chăng, đây là một sự hợp thức hóa để “hạ cánh an toàn”?

ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai: Với những sai phạm của bà Hồ Thị Kim Thoa mà Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã chỉ rõ, không thể có chuyện xin nghỉ một cách đơn giản. Còn về ý kiến cho rằng, bà Thoa đang tìm cách “hạ cánh an toàn”, tôi không nghĩ như vậy.

Xin nghỉ trong trường hợp bà Thoa chỉ là cơ chế tự vệ của bất kỳ con người nào. Bao giờ con người cũng có những phản xạ rất tự nhiên. Ví dụ như, một số người làm sai thường có động thái cãi ngay khi bị nhắc nhở, không cần biết đúng sai thế nào. Nhưng vấn đề quyết định trong trường hợp này lại không phụ thuộc ý kiến cá nhân mà do nhiều quy định ràng buộc. Khi đã sai phạm phải chịu những hình thức kỷ luật phù hợp với sai phạm đó.

PV: Ở một số nước trên thế giới, khi có sai phạm nghiêm trọng hoặc chỉ cần một việc nghiêm trọng trong lĩnh vực mình quản lý, Bộ trưởng, thậm chí Thủ tướng cũng sẵn sàng xin từ chức. Nhưng ở Việt Nam, văn hóa từ chức như vẫn còn xa?

ĐBQH Nguyễn Hoàng Mai: Thời gian qua, các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương đều đã thận trọng, cương quyết trong quá trình xử lý sai phạm trong công tác cán bộ. Những động thái nói trên cho thấy, mọi việc không chỉ dừng lại ở cam kết mà đi vào thực chất một cách hiệu quả, không nể nang.

Tôi muốn nhấn mạnh, chúng ta không nên suy diễn từ một hành động viết đơn xin nghỉ việc của bà Hồ Thị Kim Thoa, bởi đó thuộc về vấn đề cá nhân mỗi người. Đương nhiên, luật pháp hiện nay chưa phải hệ thống trọn vẹn và vẫn đang trong quá trình xây dựng, sửa; nhất là các luật về Phòng chống tham nhũng, còn nhiều cơ chế phải hoàn thiện. Thế nhưng, việc viết đơn là do tâm lý trong con người đã không còn chịu nổi áp lực. Theo tâm lý bình thường, đến thời điểm không còn chịu được những áp lực, một người xin nghỉ việc cũng là muốn giải thoát cho mình, không phải đối diện với đồng nghiệp và những người khác.

Ở một số nước, khi cán bộ sai phạm, bị ì xèo từ dư luận sẽ chủ động từ chức, chứ đâu phải chỉ là xin nghỉ việc. Nhưng ở Việt Nam, văn hóa từ chức là cả câu chuyện dài. Bởi vậy, xin nghỉ việc cũng chỉ là cơ chế tự vệ về mặt tâm lý cá nhân mà thôi.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!