Để có góc nhìn nhiều chiều, PV Nguoiduatin.vn có cuộc trao đổi với ĐBQH Tô Văn Tám - ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội xoay quanh vấn đề này.
Ông nhận định như thế nào trước luật Thi hành án tử hình bằng thuốc độc đến nay vẫn chưa được thực hiện?
Thực tế cho thấy, việc thi hành án tử hình bằng thuốc độc phải hoãn đi hoãn lại nhiều lần tạo ra bức xúc trong dư luận, đặc biệt gây áp lực cho cơ quan thi hành án.
Khi Luật được thông qua, cơ quan thi hành án đã rất phấn khởi bởi sẽ giảm nhẹ đi được sức ép từ việc trông giữ tử tù và xử bắn. Bên cạnh đó, bộ Công an đã khẩn trương tập huấn cho đội ngũ thi hành án hình sự trong công an nhân dân và quân đội nhân dân để áp dụng hình thức này. Đồng thời, 5 cơ sở để thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc ở 5 khu vực trong cả nước đã được xây dựng. Tuy nhiên, khi đã đến "hạn chót" thi hành thì một lý do cũ vẫn tiếp tục được đưa ra gây bức xúc: "Chưa có thuốc độc".
Trong kỳ họp Quốc hội vừa qua, các Đại biểu Quốc hội đã chất vấn các bộ trưởng, Chính phủ về tính khả thi của Nghị định này. Thế nhưng, khi Quốc hội đã thông qua Luật, đến thời điểm hiện tại Luật thi hành án tử hình bằng thuốc độc vẫn chưa được thực thi. Đó là điều đáng thất vọng.
Vậy ông đánh giá như thế nào trước đề xuất của bộ Công an về phương án cho tiến hành song song cả hai cách thức tiêm thuốc độc và xử bắn?
Ai cũng biết, việc chậm trễ này gây ra nhiều áp lực cho tử tù và cơ quan thi hành án. Hiện tại số tử tù tồn đọng cho đến thời điểm này được xác định lên tới hơn 500 người do cho đến thời điểm này chúng ta vẫn chưa thể thực hiện phương pháp tử hình bằng thuốc độc như luật đề ra. Vậy thì trong lúc bộ Y tế vẫn đang đợi thuốc thì bộ Công an đề xuất quay lại hình thức xử bắn như trước là điều dễ hiểu.
Vậy nếu quay lại hình thức xử bắn thì phải sửa luật, thưa ông?
Luật đã ban hành không phải muốn sửa là được ngay. Quốc hội phải thảo luận trên cơ sở chính đáng với những điều kiện chặt chẽ mới thông qua. Vấn đề ở đây là cơ quan chủ trì soạn thảo luật đã chuẩn bị không chu đáo, chưa nghiên cứu kỹ các điều kiện để luật có thể thực thi được. Luật ban hành rồi, muốn thay đổi là cả một vấn đề lớn. Cơ quan chuyên môn khi trình dự án luật phải có lý lẽ, lập luận xác đáng để Đại biểu Quốc hội có căn cứ xem xét mới có thể thông qua để sửa luật được.
Nghĩa là chúng ta vẫn phải quay lại hình thức xử bắn bởi luật thi hành án tử hình bằng thuốc độc chưa thể thực thi?
Cá nhân tôi cho rằng cái gì mới đề ra mà không làm được thì nên trở lại cái cũ. Chúng ta không thể chờ đợi và rồi lại tranh cãi khi việc thi hành án tử hình bằng thuốc độc phải hoãn đi hoãn lại. Với những khó khăn, vướng mắc như hiện tại, nên trở lại hình thức xử bắn là tốt nhất.
Cao Tuân
