Bộ GD&ĐT vừa công bố dự thảo Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục đại học và các trường cao đẳng sư phạm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2018-2025, tầm nhìn 2030”. Theo đó, đề án có tổng kinh phí 12.000 tỷ đồng trong đó có mục tiêu đào tạo 9.000 tiến sĩ.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: Đào tạo, thu hút 9.000 tiến sĩ không phải đề án mới.
Liên quan đến vấn đề này, bên hành lang QH sáng 16/11, Bộ trưởng bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã có những chia sẻ với báo chí.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết: “Đề án đào tạo, thu hút 9.000 tiến sĩ với kinh phí 12.000 tỷ đồng không phải là đề án mới mà là tiếp nối đề án 911 với việc đào tạo 20.000 tiến sĩ. Sau một thời gian rà soát lại đề án 911, bộ GD&ĐT xét thấy, phương thức đào tạo còn chưa phù hợp.
Vì vậy, cách thức đào tạo theo đề án mới sẽ theo cách Nhà nước định hướng, hỗ trợ, còn cơ sở đào tạo và người học có trách nhiệm và chia sẻ kinh phí.
Số lượng tiến sĩ giảng dạy ở các trường ĐH hiện còn thấp (chỉ khoảng 21%) nên đề án đào tạo, thu hút tiến sĩ mới được bộ GD&ĐT trình lên Chính phủ xem xét là nâng lên khoảng 35% đến năm 2020. Do đó, việc đào tạo, thu hút 9.000 tiến sĩ chỉ có thể đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu đặt ra. Số lượng tiến sĩ được đào tạo không phải là đào tạo mới tinh".
Theo Bộ trưởng, điểm nhấn trong đề án đào tạo, thu hút 9.000 tiến sĩ trọng tâm chú trọng vào việc thu hút các tiến sĩ, nhà khoa học đang học tập, làm việc ở nước ngoài, ở ngoài cơ sở giáo dục về giảng dạy ở các trường ĐH, học viện trong nước. Để làm được việc này, bộ GD&ĐT cũng đang nghiên cứu đề xuất chính sách để họ làm việc tốt khi trở về Việt Nam. Song song với đó, Bộ cũng thực hiện việc đào tạo số lượng thạc sĩ tốt cận kề, không đào tạo một cách tràn lan mà chú trọng tới đào tạo chất lượng.
Trước lo ngại về chất lượng tiến sĩ thời gian qua, Bộ trưởng khẳng định: “Bộ GD&ĐT vừa ban hành quy chế đào tạo tiến sĩ, có lộ trình siết chặt. Đầu tiên, nhiều cơ sở giáo dục rất lo ngại nhưng phải chấp nhận. Trong quy chế này có nhấn mạnh tiến sĩ phải học tập chuyên ngành ít nhất là một năm và phải có bài báo đăng trên các tạp chí quốc tế...”
Theo Bộ trưởng GD&ĐT cho biết, không giao chỉ tiêu cho các cơ sở đào tạo tiến sĩ mà Bộ sẽ đưa ra cơ chế chính sách khuyến khích và kiểm soát chất lượng. Các cơ sở đào tạo sẽ dựa trên nhu cầu đào tạo tiến sĩ của mình sẽ phải có trách nhiệm trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Cơ sở đào tạo và người học đáp ứng được yêu cầu thì sẽ được nhận học bổng, có thể là nhận được học bổng toàn phần hoặc từng phần.
“Điều quan trọng trong đào tạo tiến sĩ là phải gắn với việc sử dụng. Cơ sở nào có nhu cầu sử dụng tiến sĩ thì mới được đào tạo. Do đó, các cơ sở giáo dục ĐH phải có trách nhiệm chủ động quy hoạch, phát triển đội ngũ giảng viên đi học tiến sĩ, trong đó có đội ngũ nhà khoa học. Căn cứ vào đó, bộ GD&ĐT sẽ có hỗ trợ kinh phí bằng cơ chế, chính sách chứ không làm đề án cử giảng viên đi học nhưng người cử đi học lại không trở về nước. Về phía người muốn đi học tiến sĩ ở nước ngoài, phải có sự cạnh tranh để được nhận học bổng của Chính phủ và họ phải có trách nhiệm với đơn vị cử đi học”.
Đỗ Thơm
